5 października 2022 roku w Uzbekistanie odbyły się uroczystości rocznicowe upamiętniające utworzenie armii gen. Andersa i jej drogę ku ojczyźnie. Na Polskich Cmentarzach Wojennych w Shahrisabz i Kitob prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki oraz pozostali członkowie delegacji Instytutu oddali hołd żołnierzom i cywilnym obywatelom Polski, którym nie udało się wrócić do ojczyzny. Delegacja IPN złożyła kwiaty pod pomnikami upamiętniającymi spoczywających tam polskich żołnierzy.

To już ostatnie dni trwania wystawy Witkacy. Sejsmograf epoki przyspieszenia w Muzeum Narodowym w Warszawie. 

Muzeum Śląskie zaprasza na kolejny wykład archeologiczny, który odbędzie się 13 października o 18.00. Tym razem dr Łukasz Oleszczak z Uniwersytetu Jagiellońskiego opowie o wczesnoscytyjskim kurhanie w syberyjskiej „Dolinie Królów” w Tuwie.

Po wakacyjnej przerwie Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej zaprasza na kolejne spotkania w ramach warsztatów archiwalnych realizowanych wspólnie z Mazowieckim Samorządowym Centrum Doskonalenia Nauczycieli.

Instytut Pamięci Narodowej zaprasza na spotkanie otwarte z cyklu „Historie o historii”, które odbędzie się 7 października o godzinie 17.30 w Przystanku Historia IPN im. Janusza Kurtyki (ul. Marszałkowska 21/25).

– Druga strona głównie teoretyzuje, ignoruje archiwa do dużego stopnia, odrzuca tradycyjne reguły naukowe (a w tym nie tylko historii, ale i socjologii) i pisze pod z góry przyjętą tezę, że mord popełnili Polacy – mówił w wywiadzie z 2021 r. prof. Marek Jan Chodakiewicz, współautor książki „Jedwabne. Historia Prawdziwa”, w rozmowie z Mateuszem Kosińskim.

– Ojciec wiedział, że może nie wyjść żywy ze stalinowskiego więzienia. I był na to gotowy. Do dziś jest przekonany, że to Boża Opatrzność pozwoliła mu przetrwać, mimo iż co najmniej kilka razy był bliski śmierci – mówi Agata Kłopotowska, córka Antoniego Lenkiewicza, historyka, publicysty, twórcy antykomunistycznego harcerstwa, więźnia okresu stalinowskiego, działacza pierwszej Solidarności, kawalera Orderu Orła Białego, w rozmowie z Agnieszką Żurek.

– Polacy jako pierwsi stawili skuteczny opór ideologiczno-totalitarnej machinie, która w oparciu o komunizm stworzona została w Rosji – mówi prof. Andrzej Nowak w rozmowie z Mateuszem Kosińskim.

Karol Nawrocki, prezes IPN podczas 30. Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ "Solidarność" podkreślał piękną historię "Solidarności", która wciąż trwa.

Upiór był w ludowym ujęciu człowiekiem, który przychodził na świat z dwiema duszami. Gdy umierał, jedna z dusz pozostawała w ciele i je ożywiała – mówi Łukasz Kozak, autor książki „Upiór. Historia naturalna”, w rozmowie z Mateuszem Kosińskim. 

Bitwa pod Kowalewem została stoczona 5 października 1716 roku pomiędzy wojskami konfederatów tarnogrodzkich a armią saską króla Augusta II Mocnego. Bitwa zasłynęła z powodu wykonanej podczas niej ostatniej w dziejach szarży husarii[. Bitwa rozegrała się na polach między Kowalewem Pomorskim a Pluskowęsami.

Marek Muszyński. Autor ulotki protestującej przeciwko prześladowaniu studentów w marcu 1968 roku. Zatrzymany, wyszedł po trzech miesiącach aresztu. Skazany w lipcowym procesie na dwa lata więzienia w zawieszeniu. W 1980 roku współtwórca „S” na Politechnice Wrocławskiej. W stanie wojennym najdłużej ukrywający się działacz podziemnej Solidarności. 

40 lat temu, 4 października 1982 r., Izba Wojskowa Sądu Najwyższego zaocznie skazała na śmierć byłego ambasadora PRL w USA Romualda Spasowskiego. Ten, obok Zdzisława Rurarza, ambasadora w Tokio, był jednym z dwóch dyplomatów komunistycznej Polski, którzy po wybuchu stanu wojennego postanowili porzucić placówki i poszukać schronienia w państwach Zachodu. 

Mija 33. rocznica wyborów czerwcowych. Wcześniej utworzony wówczas Komitet Obywatelski „Solidarność” przeprowadził zupełnie nowatorską kampanię wyborczą. Śledził ją nasz fotoreporter Tomasz Gutry.

3 października 2022 roku w Państwowym Uniwersytecie im. Ivane Javahishvili w Tbilisi została zaprezentowana wystawa Instytutu Pamięci Narodowej „Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności”, która jest elementem międzynarodowego projektu. W wernisażu wzięli udział przedstawiciele IPN z wiceprezesem dr. hab. Karolem Polejowskim na czele.

W Ożarowie Mazowieckim toczyły się pertraktacje, które zakończyły się w nocy z 2 na 3 października podpisaniem „Układu o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie”. Niemcy zgodzili się uznać prawa kombatanckie żołnierzy AK oraz nie stosować odpowiedzialności zbiorowej wobec ludności cywilnej. Mieszkańcy Warszawy mieli zostać wysiedleni, zachowując przy tym prawo zabrania majątku ruchomego, kosztowności, dóbr kultury itp. Niemcy zobowiązali się także oszczędzić pozostałe w mieście mienie publiczne i prywatne, ze szczególnym uwzględnieniem obiektów o dużej wartości historycznej, kulturalnej lub duchowej. W kolejnych dniach do niewoli oddało się blisko 15 tys. polskich żołnierzy, w tym komendant główny AK generał Tadeusz „Bór” Komorowski oraz pięciu innych generałów. Około 3,5 tys. powstańców zdołało wmieszać się w opuszczający miasto tłum ludności cywilnej i uniknąć w ten sposób niewoli. Był wśród nich generał Leopold Okulicki ps. „Niedźwiadek”, którego generał „Bór” wyznaczył na swego następcę na stanowisku komendanta głównego AK[239]. Wraz z cywilami miasto opuścili również: Delegat Rządu na Kraj Jan Stanisław Jankowski, przewodniczący Rady Jedności Narodowej Kazimierz Pużak, a także członkowie Krajowej Rady Ministrów.

Odważne pytania, śmiałe hipotezy, wnikliwe analizy. Wybitny historyk Andrzej Nowak pyta o Polskę. 

U-505 to jeden z tych niemieckich okrętów podwodnych II wojny światowej, którego losy nadają się na scenariusz filmu.

Generał Lucjan Żeligowski (1865‒1947) był jednym z bohaterów wojny polsko-bolszewickiej.

Historia Kościoła. O męczennikach palestyńskich  Euzebiusza z Cezarei jest chronologicznie pierwszym i zarazem najważniejszym dziełem historiograficznym w Kościele.