Spektakularne zjawisko astronomiczne już niebawem na polskim niebie

27 marca na nocnym niebie pojawi się niezwykle rzadkie zjawisko - wybuch nowej w systemie gwiezdnym T Coronae Borealis. To wydarzenie następuje raz na około 80 lat i związane jest z układem podwójnym, składającym się z białego karła i czerwonego giganta, oddalonym od Ziemi o około 3 tysiące lat świetlnych.
Gwiazdy
Gwiazdy / pixabay.com

Czym jest nowa?

Nowa to rodzaj eksplozji gwiazdowej, która zachodzi w układzie podwójnym, gdzie dwie gwiazdy krążą wokół wspólnego środka masy. W przypadku T Coronae Borealis są to biały karzeł - niezwykle gęsta pozostałość po gwieździe podobnej do Słońca - oraz czerwony gigant, ogromna i stosunkowo chłodna gwiazda, znajdująca się w końcowej fazie swojego życia.

Biały karzeł przyciąga materię, głównie wodór, z zewnętrznych warstw czerwonego giganta. Zgromadzony wodór opada na jego powierzchnię, gdzie stopniowo się nagrzewa. Kiedy ciśnienie i temperatura osiągną odpowiednie wartości, dochodzi do gwałtownej reakcji termojądrowej, która powoduje eksplozję - właśnie to zjawisko nazywane jest nową. W wyniku tej reakcji gwiazda nagle staje się znacznie jaśniejsza, a jej blask można dostrzec nawet z odległości tysięcy lat świetlnych.

Wyjątkowe zjawisko na polskim niebie

Wybuch nowej w T Coronae Borealis sprawi, że na kilka dni pojawi się na niebie jasny punkt, którego blask porównywalny będzie z jasnością Gwiazdy Polarnej. Zjawisko to będzie widoczne w gwiazdozbiorze Korony Północnej. Charakterystyczny kształt tego gwiazdozbioru przypomina łuk lub diadem, co ułatwia jego odnalezienie.

Eksplozję będzie można obserwować gołym okiem przez kilka dni, a przy użyciu lornetki lub teleskopu - nawet przez ponad tydzień. Ostatni raz podobne wydarzenie miało miejsce w 1946 roku, a kolejne nastąpi dopiero za około 80 lat, co czyni je wyjątkowym zjawiskiem astronomicznym.

 


 

POLECANE
Nie żyje Maciej Misztal. Kabareciarz miał tylko 43 lata z ostatniej chwili
Nie żyje Maciej Misztal. Kabareciarz miał tylko 43 lata

Maciej Misztal, współzałożyciel Kabaretu Trzeci Wymiar i wieloletni współpracownik OFPA w Rybniku, zmarł 22 grudnia 2025 r. po ciężkiej chorobie. Miał 43 lata.

Katastrofa samolotu w Turcji. Nie żyje szef sztabu armii Libii z ostatniej chwili
Katastrofa samolotu w Turcji. Nie żyje szef sztabu armii Libii

Służby dotarły do wraku samolotu, którym leciał szef sztabu armii Libii Mohammed Ali Ahmed Al-Haddad – przekazał minister spraw wewnętrznych Turcji Ali Yerlikaya. Wcześniej informowano, że z samolotem utracono kontakt radiowy.

Ogłoszenia o pracę muszą być neutralne płciowo. Minister: Mamy piękny, bogaty język z ostatniej chwili
Ogłoszenia o pracę muszą być neutralne płciowo. Minister: "Mamy piękny, bogaty język"

Minister rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk w TVP w likwidacji przekonywała, że w ogłoszeniach o pracę nie powinno się wskazywać płci. Zmiany wejdą w życie 24 grudnia 2025 r.

Nie żyje mężczyzna zaatakowany przez nożownika w Gdańsku z ostatniej chwili
Nie żyje mężczyzna zaatakowany przez nożownika w Gdańsku

Nie żyje mężczyzna, który w niedzielę w centrum Gdańska został zaatakowany przez 26-latka – poinformował serwis tvn24.pl.

Szokujące wieści z Włoch. Znany biathlonista znaleziony martwy podczas zgrupowania z ostatniej chwili
Szokujące wieści z Włoch. Znany biathlonista znaleziony martwy podczas zgrupowania

Sivert Guttorm Bakken, reprezentant Norwegii w biathlonowym Pucharze Świata, został we wtorek znaleziony martwy w hotelu we włoskim Lavaze – poinformowała norweska federacja biathlonu.

Leszek Czarnecki pozywa Telewizję Republika z ostatniej chwili
Leszek Czarnecki pozywa Telewizję Republika

Leszek Czarnecki pozywa Telewizję Republika. Chodzi o opublikowane przez stację w czerwcu tzw. "taśmy Giertycha". – Powodem tej sprawy jest to, że opublikowaliśmy jego rozmowę z Romanem Giertychem. Czyli nie to, że pokazaliśmy nieprawdę – stwierdził szef Telewizji Republika Tomasz Sakiewicz.

Łódzkie: Budynek zawalił się po wybuchu. Trwają poszukiwania z ostatniej chwili
Łódzkie: Budynek zawalił się po wybuchu. Trwają poszukiwania

Prawdopodobnie wybuch butli z gazem doprowadził do zawalenia się budynku w miejscowości Besiekierz Nawojowy w woj. łódzkim. Trwają poszukiwania jednej osoby, która w chwili katastrofy mogła przebywać w budynku.

Pijany lekarz na izbie przyjęć. Grozi mu do 5 lat więzienia Wiadomości
Pijany lekarz na izbie przyjęć. Grozi mu do 5 lat więzienia

Trzy promile alkoholu w organizmie miał lekarz pełniący dyżur na izbie przyjęć w jednym ze szpitali w powiecie opolskim. Sprawą zajmuje się prokuratura, która sprawdza, czy pacjenci nie zostali narażeni na utratę zdrowia lub życia.

Wtargnęli do bazy wojskowej w Gdyni. Trzech cudzoziemców stanie przed sądem pilne
Wtargnęli do bazy wojskowej w Gdyni. Trzech cudzoziemców stanie przed sądem

Trzech młodych cudzoziemców z Ukrainy i Białorusi przyznało się do wtargnięcia na teren bazy wojskowej w Gdyni. Sprawę przejęła Żandarmeria Wojskowa, która analizuje zabezpieczone telefony podejrzanych.

Rodzinna choinka już w pałacu. Prezydent Nawrocki zamieścił film z ostatniej chwili
"Rodzinna choinka już w pałacu". Prezydent Nawrocki zamieścił film

Prezydent Karol Nawrocki pokazał nagranie z przygotowań świątecznych. Po żywą choinkę pojechał osobiście na plantację do gminy Celestynów.

REKLAMA

Spektakularne zjawisko astronomiczne już niebawem na polskim niebie

27 marca na nocnym niebie pojawi się niezwykle rzadkie zjawisko - wybuch nowej w systemie gwiezdnym T Coronae Borealis. To wydarzenie następuje raz na około 80 lat i związane jest z układem podwójnym, składającym się z białego karła i czerwonego giganta, oddalonym od Ziemi o około 3 tysiące lat świetlnych.
Gwiazdy
Gwiazdy / pixabay.com

Czym jest nowa?

Nowa to rodzaj eksplozji gwiazdowej, która zachodzi w układzie podwójnym, gdzie dwie gwiazdy krążą wokół wspólnego środka masy. W przypadku T Coronae Borealis są to biały karzeł - niezwykle gęsta pozostałość po gwieździe podobnej do Słońca - oraz czerwony gigant, ogromna i stosunkowo chłodna gwiazda, znajdująca się w końcowej fazie swojego życia.

Biały karzeł przyciąga materię, głównie wodór, z zewnętrznych warstw czerwonego giganta. Zgromadzony wodór opada na jego powierzchnię, gdzie stopniowo się nagrzewa. Kiedy ciśnienie i temperatura osiągną odpowiednie wartości, dochodzi do gwałtownej reakcji termojądrowej, która powoduje eksplozję - właśnie to zjawisko nazywane jest nową. W wyniku tej reakcji gwiazda nagle staje się znacznie jaśniejsza, a jej blask można dostrzec nawet z odległości tysięcy lat świetlnych.

Wyjątkowe zjawisko na polskim niebie

Wybuch nowej w T Coronae Borealis sprawi, że na kilka dni pojawi się na niebie jasny punkt, którego blask porównywalny będzie z jasnością Gwiazdy Polarnej. Zjawisko to będzie widoczne w gwiazdozbiorze Korony Północnej. Charakterystyczny kształt tego gwiazdozbioru przypomina łuk lub diadem, co ułatwia jego odnalezienie.

Eksplozję będzie można obserwować gołym okiem przez kilka dni, a przy użyciu lornetki lub teleskopu - nawet przez ponad tydzień. Ostatni raz podobne wydarzenie miało miejsce w 1946 roku, a kolejne nastąpi dopiero za około 80 lat, co czyni je wyjątkowym zjawiskiem astronomicznym.

 



 

Polecane