Ordo Iurs: Projekt zmian w regulacjach dotyczących przemocy domowej – niejednorodny pakiet dobrych i wątpliwych nowelizacji

W Sejmie procedowany jest rządowy projekt ustawy o zmianie Kodeksu postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, zmierzający do wzmocnienia ochrony osób będących ofiarami przemocy domowej. Projekt przewiduje zmianę szeregu ustaw oraz ma wdrażać postanowienia aktów prawa międzynarodowego. W projekcie pojawia się stygmatyzujące sformułowanie „przemoc w rodzinie”, które ignoruje fakt, że większość przypadków przemocy domowej ma miejsce w związkach nieformalnych. Projekt może także naruszać konstytucyjną zasadę domniemania niewinności. Instytut Ordo Iuris przygotował opinię na ten temat.
przemoc
przemoc / pixabay License

PRZECZYTAJ OPINIĘ - LINK

To druga próba wprowadzenia pakietu zmian z zakresu przeciwdziałania przemocy domowej. Pierwszą był rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (UD296).Ówczesny projekt zmierzał m.in. do zmiany tytułu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie na następujący: „o przeciwdziałaniu przemocy domowej”. Prace nad nim zostały jednak zarzucone, po czym Ministerstwo Sprawiedliwości zaprezentowało nowy projekt, który aktualnie procedowany jest w Sejmie jako druk 2615. Pomimo pozytywnej oceny samego celu projektowanej nowelizacji, zawarte w nim niektóre szczegółowe rozwiązania mogą budzić poważne wątpliwości.

- Przede wszystkim, Ministerstwo Sprawiedliwości z niewiadomych względów upiera się przy posługiwaniu się sformułowaniem „przemoc w rodzinie” pomimo, że sformułowanie to odbiega od międzynarodowego standardu – nie jest stosowane ani w ustawodawstwie innych państw, ani w Konwencji stambulskiej, ani w innych aktach prawa międzynarodowego. Przywiązanie Ministerstwa Sprawiedliwości do krzywdzącej nomenklatury dziwi tym bardziej, że, według statystyk, do większości przypadków przemocy dochodzi w związkach nieformalnych, zatem wykraczających poza określany konstytucyjnie, czy poprzez system prawa rodzinnego, obszar rodziny – podkreśla adw. Rafał Dorosiński, członek Zarządu Instytutu Ordo Iuris.

Ponadto projekt zakłada, że zażalenie na odebrania dziecka rozpoznawać miałby sąd w składzie jednoosobowym. Tym samym planowane jest utrzymanie unormowania wprowadzonego przez regulacje związane z pandemią COVID-19. Uregulowanie to jest krytycznie oceniane w doktrynie, w której wskazuje się na potrzebę przywrócenia w należnym i przemyślanym kształcie zasady kolegialności składów.

Inną wadą projektu jest posługiwanie się pojęciem „osoba stosująca przemoc” na każdym etapie postępowania, co jest niezgodne z kardynalną zasadą domniemania niewinności w demokratycznym państwie prawnym. Od momentu zgłoszenia danej osoby jako sprawcy przez kogokolwiek, osoba taka jest natychmiastowo uznana za stosującą przemoc bez weryfikacji prawdziwości postawionych wobec niej zarzutów. Tymczasem domniemanie niewinności jest konstytucyjną zasadą, wyrażoną w art. 42 ust. 3 ustawy zasadniczej i znajduje odzwierciedlenie w Kodeksie postępowania karnego. Przyjmując taką konstrukcję, niejako stwierdza się sprawstwo już w momencie pojawienia się podejrzenia.



 

POLECANE
Pilna decyzja MSZ ws. ambasadora Polski we Francji z ostatniej chwili
Pilna decyzja MSZ ws. ambasadora Polski we Francji

Rzecznik MSZ Maciej Wewiór przekazał w środę PAP, że decyzją szefa MSZ Radosława Sikorskiego ambasador Polski we Francji Jan R. został zwolniony z kierowania placówką do czasu wyjaśnienia wątpliwości. Sprawa ma związek z medialnymi doniesieniami o jego zatrzymaniu przez CBA.

 „Die Welt” ostro o Unii Europejskiej: „Nie sprawdziła się” z ostatniej chwili
„Die Welt” ostro o Unii Europejskiej: „Nie sprawdziła się”

Na łamach niemieckiego dziennika „Die Welt” opublikowano krytyczny tekst dotyczący kondycji Unii Europejskiej. Autorzy zarzucają Brukseli biurokratyczny autorytaryzm, nieskuteczność w kluczowych kryzysach i oderwanie od realnych problemów gospodarki oraz obywateli. W tekście pojawiają się mocne tezy o Green Deal, polityce migracyjnej i braku demokratycznej legitymacji urzędników w Brukseli.

USA objęły sankcjami wizowymi byłego komisarza UE. Oburzenie w Brukseli z ostatniej chwili
USA objęły sankcjami wizowymi byłego komisarza UE. Oburzenie w Brukseli

Komisja Europejska zdecydowanie potępiła w środę decyzję administracji Donalda Trumpa o nałożeniu zakazu wjazdu do USA na byłego komisarza UE ds. rynku wewnętrznego Thierry'ego Bretona oraz czterech szefów organizacji pozarządowych z Wielkiej Brytanii i Niemiec.

Prezydent Karol Nawrocki odwiedził żołnierzy i funkcjonariuszy SG na granicy z ostatniej chwili
Prezydent Karol Nawrocki odwiedził żołnierzy i funkcjonariuszy SG na granicy

Prezydent RP Karol Nawrocki spotkał się z żołnierzami Wojska Polskiego i funkcjonariuszami Straży Granicznej, stacjonującymi na wschodniej granicy Polski.

Tom Rose przekazał Polakom życzenia świąteczne od prezydenta Trumpa z ostatniej chwili
Tom Rose przekazał Polakom życzenia świąteczne od prezydenta Trumpa

Ambasador USA w Polsce Thomas Rose, składając w środę Polakom życzenia świąteczne w imieniu swoim oraz prezydenta Donalda Trumpa, podkreślił, że Boże Narodzenie to czas, w którym wszyscy ludzie mogą dziękować Bogu za błogosławieństwa wiary, rodziny i wolności.

KO wygrywa wybory, ale nie ma z kim rządzić, spadki największych. Zobacz najnowszy sondaż z ostatniej chwili
KO wygrywa wybory, ale nie ma z kim rządzić, spadki największych. Zobacz najnowszy sondaż

W środę opublikowano najnowsze badanie poparcia dla partii politycznych. Z sondażu United Surveys by IBRiS dla Wirtualnej Polski wynika, że Koalicja Obywatelska wygrałaby wybory, jednak Donald Tusk właściwie nie miałby z kim utworzyć rząd - potencjalni koalicjanci właściwie nie wchodzą do Sejmu.

Zełenski ujawnił amerykański plan pełnego porozumienia pokojowego. Co zawiera? z ostatniej chwili
Zełenski ujawnił amerykański plan pełnego porozumienia pokojowego. Co zawiera?

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski przekazał, że amerykański plan pokojowy, dotyczący zakończenia wojny rosyjsko-ukraińskiej, przewiduje zamrożenie konfliktu na obecnych liniach kontaktowych - poinformowały w środę media, w tym m.in. agencja AFP. Ukraiński prezydent rozmawiał z dziennikarzami we wtorek, ale wypowiedzi ze spotkania zostały opublikowane dopiero w środę. 

W Wigilię na straży bezpieczeństwa kraju stoi 20 tys. polskich żołnierzy z ostatniej chwili
W Wigilię na straży bezpieczeństwa kraju stoi 20 tys. polskich żołnierzy

W Wigilię Świąt Bożego Narodzenia na straży bezpieczeństwa państwa polskiego i naszych sojuszników stoi około 20 tysięcy żołnierzy - powiedział w środę wicepremier, minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz podczas spotkania z żołnierzami służącymi w Centrum Logistycznym Rzeszów-Jasionka.

Jest nowy ranking zaufania. Karol Nawrocki ponownie na czele [SONDAŻ] z ostatniej chwili
Jest nowy ranking zaufania. Karol Nawrocki ponownie na czele [SONDAŻ]

W Wigilię portal Onet.pl opublikował grudniowy sondaż zaufania do polityków. Na pierwszym miejscu ponownie znalazł się prezydent Karol Nawrocki. W badaniu widać też powrót Jarosława Kaczyńskiego do pierwszej dziesiątki oraz pogarszającą się sytuację Mateusza Morawieckiego.

„Niech ucichną dzisiaj wszelkie spory”. Świąteczne życzenia Pary Prezydenckiej z ostatniej chwili
„Niech ucichną dzisiaj wszelkie spory”. Świąteczne życzenia Pary Prezydenckiej

Para Prezydencka skierowała do Polaków w kraju i za granicą życzenia świąteczne. W bożonarodzeniowym przesłaniu podkreślono znaczenie wspólnoty, tradycji oraz nadziei płynącej z Narodzenia Pańskiego. W komunikacie znalazły się także słowa wdzięczności dla osób pełniących służbę w święta.

REKLAMA

Ordo Iurs: Projekt zmian w regulacjach dotyczących przemocy domowej – niejednorodny pakiet dobrych i wątpliwych nowelizacji

W Sejmie procedowany jest rządowy projekt ustawy o zmianie Kodeksu postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, zmierzający do wzmocnienia ochrony osób będących ofiarami przemocy domowej. Projekt przewiduje zmianę szeregu ustaw oraz ma wdrażać postanowienia aktów prawa międzynarodowego. W projekcie pojawia się stygmatyzujące sformułowanie „przemoc w rodzinie”, które ignoruje fakt, że większość przypadków przemocy domowej ma miejsce w związkach nieformalnych. Projekt może także naruszać konstytucyjną zasadę domniemania niewinności. Instytut Ordo Iuris przygotował opinię na ten temat.
przemoc
przemoc / pixabay License

PRZECZYTAJ OPINIĘ - LINK

To druga próba wprowadzenia pakietu zmian z zakresu przeciwdziałania przemocy domowej. Pierwszą był rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (UD296).Ówczesny projekt zmierzał m.in. do zmiany tytułu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie na następujący: „o przeciwdziałaniu przemocy domowej”. Prace nad nim zostały jednak zarzucone, po czym Ministerstwo Sprawiedliwości zaprezentowało nowy projekt, który aktualnie procedowany jest w Sejmie jako druk 2615. Pomimo pozytywnej oceny samego celu projektowanej nowelizacji, zawarte w nim niektóre szczegółowe rozwiązania mogą budzić poważne wątpliwości.

- Przede wszystkim, Ministerstwo Sprawiedliwości z niewiadomych względów upiera się przy posługiwaniu się sformułowaniem „przemoc w rodzinie” pomimo, że sformułowanie to odbiega od międzynarodowego standardu – nie jest stosowane ani w ustawodawstwie innych państw, ani w Konwencji stambulskiej, ani w innych aktach prawa międzynarodowego. Przywiązanie Ministerstwa Sprawiedliwości do krzywdzącej nomenklatury dziwi tym bardziej, że, według statystyk, do większości przypadków przemocy dochodzi w związkach nieformalnych, zatem wykraczających poza określany konstytucyjnie, czy poprzez system prawa rodzinnego, obszar rodziny – podkreśla adw. Rafał Dorosiński, członek Zarządu Instytutu Ordo Iuris.

Ponadto projekt zakłada, że zażalenie na odebrania dziecka rozpoznawać miałby sąd w składzie jednoosobowym. Tym samym planowane jest utrzymanie unormowania wprowadzonego przez regulacje związane z pandemią COVID-19. Uregulowanie to jest krytycznie oceniane w doktrynie, w której wskazuje się na potrzebę przywrócenia w należnym i przemyślanym kształcie zasady kolegialności składów.

Inną wadą projektu jest posługiwanie się pojęciem „osoba stosująca przemoc” na każdym etapie postępowania, co jest niezgodne z kardynalną zasadą domniemania niewinności w demokratycznym państwie prawnym. Od momentu zgłoszenia danej osoby jako sprawcy przez kogokolwiek, osoba taka jest natychmiastowo uznana za stosującą przemoc bez weryfikacji prawdziwości postawionych wobec niej zarzutów. Tymczasem domniemanie niewinności jest konstytucyjną zasadą, wyrażoną w art. 42 ust. 3 ustawy zasadniczej i znajduje odzwierciedlenie w Kodeksie postępowania karnego. Przyjmując taką konstrukcję, niejako stwierdza się sprawstwo już w momencie pojawienia się podejrzenia.




 

Polecane