Abp Gudziak w amerykańskich mediach ostro o Rosji: „To wstrząsa tożsamością Europy i powoduje niewyobrażalne ludzkie cierpienie”
Rosyjska propaganda
Zwraca uwagę, że sedno agresywnych działań nie tkwi np. w dostępie Rosji do portu Marynarki Wojennej na Morzu Czarnym, czy obronie osób rosyjskojęzycznych na Ukrainie, bo osoby rosyjskojęzyczne stanowią większość w armii, która broni Ukrainy, a rosyjskojęzyczni, w tym ochotnicy, giną od rosyjskich rakiet i od strzałów snajperów. Większość z 14 tys. osób, które zginęły w ciągu ośmiu lat tej wojny, to osoby rosyjskojęzyczne.
- Nie chodzi więc o to, że broni się osób rosyjskojęzycznych. Nie chodzi o obronę Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, bo wielu z tych ludzi, którzy zostali zabici, było ochrzczonych w tym Kościele – mówi hierarcha.
- Rosjanie zabijają rosyjskojęzycznych, zabijają członków Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, a powodem tego jest to, że Ukraina jest rodzącą się i pod wieloma względami prężną demokracją – podkreśla abp Gudziak przypominając, że Ukraina w ciągu 30 lat przeprowadziła w pełni demokratyczne wybory, ma wolną prasę, radio, internet, telewizję, które wyrażają całe spektrum opinii publicznej. Ponadto na Ukrainie istnieje wolność wyznania i żaden Kościół nie jest faworyzowany przez państwo, ani nie jest ograniczony w swojej działalności, jak to ma miejsce w Rosji.
Sentyment za ZSRR
- Prowadzenie tego rodzaju polityki na granicy państwa autorytarnego, państwa, które zmierza w kierunku totalitaryzmu - to wielkie zagrożenie dla rosyjskiego status quo – zaznacza arcybiskup przypominając, że prezydent Rosji Władimir Putin stale powtarza, że największą katastrofą geopolityczną XX wieku był rozpad Związku Sowieckiego, który pragnie odtworzyć.
Duchowny zwraca uwagę, że Związek Sowiecki oznacza imperium, totalitaryzm i bezlitosne mordowanie milionów ludzi, tymczasem obecnie podkreśla się osiągnięcia Stalina, a represyjne instytucje, których dumnym spadkobiercą jest prezydent Putin, są ponownie gloryfikowane i otrzymują pełną władzę w społeczeństwie.
- Tak więc korupcja i autorytaryzm, który dryfuje w kierunku totalitaryzmu, dezinformacja, post-prawdy w propagandzie, wszystko to jest zagrożone przez żywą demokrację, publiczną dyskusję, która poszukuje faktów i argumentów prowadzących do obiektywnej rzeczywistości. Zagraża temu społeczeństwo, w którym ludzie są wolni – mówi abp Gudziak.
Wolna Ukraina zagrożeniem dla Rosji?
Hierarcha zaznaczył, że kiedy na Ukrainie miała miejsce „pomarańczowa rewolucja”, a w 2013 i 2014 roku „rewolucja godności”, Putin poniósł swoje największe porażki i teraz chce być pewien, że demokracja nie rozprzestrzeni się na Białoruś, gdzie tysiące ludzi zostało pobitych i pozostaje w więzieniach. - Istnieje głęboko zakorzenione w ludzkim sercu, dane przez Boga poczucie godności i wolności. I ta godność i wolność jest zagrożeniem dla autorytarnych i skorumpowanych władców – podkreśla arcybiskup. - Kraj, który walczy, pielgrzymuje od strachu przed totalitaryzmem do wolności i godności, jest czymś, co dla Putina nie może się wydarzyć i nie można dopuścić do tego, aby amortyzować, stymulować, katalizować procesy społeczne w samej Rosji i dlatego trzeba to zdławić poza Rosją, aby nie przedostało się do kraju - dodaje.
Komentując często powtarzaną przez Putina argumentację, że narody ukraiński i rosyjski są powiązane kulturowo, etnicznie i językowo abp Gudziak przyznaje, że istnieją kulturowe i językowe pokrewieństwa i relacje, ale to nie ma znaczenia, kiedy społeczeństwo, kultura, kraj mówi: "Chcemy być wolni. Nie chcemy być pod władzą Rosji. Nie chcemy być pod władzą reżimu, który w przeszłości niszczył nasze kościoły, czynił je nielegalnymi, zakazywał naszego języka, deptał naszą kulturę, negował naszą wolność polityczną i narodową."
Rozbrojenie
Przypomniał, że Ukraina w momencie uzyskania niepodległości w 1991 r. posiadała trzeci co do wielkości arsenał nuklearny na świecie, więcej niż Chiny, Anglia i Francja razem wzięte. W 1994 roku, dążąc do pokoju, Ukraina stała się pierwszym krajem w historii ludzkości, który jednostronnie rozbroił swój arsenał jądrowy, pod warunkiem, że jego integralność terytorialna będzie gwarantowana przez Zachód i Rosję. - Rosja zgodziła się na to, a teraz widzimy, co się stało – zaznacza. - ... to, co się dzieje, wstrząsa podstawami systemu prawa międzynarodowego. To wstrząsa tożsamością Europy i powoduje niewyobrażalne ludzkie cierpienie - uważa.
Dezinformacja
Przestrzega przed dezinformacją na temat Ukrainy, wymienia tu rzekomy antyliberalizm Ukrainy, niebezpieczeństwo, na jakie narażeni mają być Rosjanie lub rosyjskojęzyczni mieszkańcy Ukrainy. Zwraca uwagę, że na Ukrainie są rosyjskie szkoły, Rosyjski Kościół Prawosławny ma tam tysiące parafii. Dla porównania, w Rosji są setki tysięcy ukraińskich grekokatolików i nie mają oni ani jednej legalnie zarejestrowanej parafii. Ukraińcy w Rosji, których jest od czterech do sześciu milionów, nie mają ani jednej szkoły języka ukraińskiego.
Zachowanie RKP
Abp Gudziak nie kryje zdumienia, że Rosyjski Kościół Prawosławny „idzie ramię w ramię z agresywnym wojskowym atakiem na demokratyczny kraj i społeczeństwo”. Zwraca uwagę, że to właśnie za czasów patriarchy Cyryla powstała ideologiczna konstrukcja „ruskiego mira” – „rosyjskiego świata", która mówi, że w zasadzie wszędzie tam, gdzie było Imperium Rosyjskie, a wraz z nim Rosyjski Kościół Prawosławny, teren należy kanoniczne do jego terytorium, a inne wyznania powinny trzymać się od niego z daleka.
Sytuacja na Ukrainie
Mówiąc o sytuacji humanitarnej abp Gudziak zwraca uwagę, że w tej chwili na Ukrainie jest 1,5 miliona uchodźców wewnętrznych i uchodźcy z rosyjskojęzycznego wschodu jadą do centrum i na ukraińskojęzyczny zachód. - Jestem zdumiony odpornością tego narodu. W XX wieku na terytorium Ukrainy zginęło około 15 milionów mieszkańców. Fala ludobójstwa następowała jedna po drugiej. W latach 1932-1945 Ukraina była najniebezpieczniejszym fragmentem ziemi na świecie - stwierdził.
W ostatnich 20 latach miliony ludzi zostało zmuszonych do opuszczenia kraju i liczba ludności spadła z 50 do 40 milionów. Kiedy wybuchła wojna a Rosjanie zaanektowali Krym i najechali wschodnią Ukrainę, miało to niszczący wpływ na ukraińską gospodarkę. Ukraińska waluta straciła dwie trzecie swojej siły nabywczej. Kryzys dotknął przemysł i rolnictwo. Bezpośrednie ofiary wojny liczone są w dziesiątkach tysięcy. Ale są też setki tysięcy ludzi, którzy żyją w szoku pourazowym.
Arcybiskup zaznacza, że odpowiadając na tę sytuację Ukraiński Kościół Greckokatolicki stara się obok pracy charytatywnej dawać nadzieję. - Nadzieja to ewangeliczny kielich wody. To poczucie świadomości, że nasz Pan tu jest. Nasz Pan, który rodzi się w Betlejem, który potem jest zagrożony przez mordercę, i nasz Pan, który staje się uchodźcą. Nasz Pan, który jest bezdomny, nasz Pan, który w końcu zostaje odrzucony, który jest poddany dezinformacji, propagandzie, kłamstwom, a w końcu ukrzyżowany. Nasza nadzieja jest nadzieją, którą chcemy się dzielić poprzez działalność charytatywną; jest to nadzieja w Królestwo Boże – mówi abp Gudziak.
Hierarchę zdumiewa, że niektórzy konserwatywni katolicy patrzą na Putina lub na Rosję jako na bastion tradycyjnych wartości i zwraca uwagę, że Rosja ma najwyższy wskaźnik aborcji na świecie, astronomiczny wskaźnik alkoholizmu a liczba samobójstw należy do najwyższych, podobnie jak stopień korupcji. - Korupcja politycznego kłamstwa i zła jest w tkance społecznej, na wszystkich poziomach. Jak taki reżim, który miażdży ludzką godność, który truje dysydentów lub każe ich rozstrzeliwać w stolicy kraju, jak może on być źródłem zainteresowania i nadziei lub inspiracji dla ludzi o tradycyjnych wartościach chrześcijańskich, jest dla mnie całkowicie niepojęte – mówi abp Gudziak.
Rada dla zachodnich demokracji
Pytany co rząd Stanów Zjednoczonych powinien w związku z sytuacją na Ukrainie abp Gudziak zwraca uwagę, że wraz z rządami innych krajów, musi zdać sobie sprawę, że jeśli dojdzie do inwazji, to do Unii Europejskiej napłynie dwa, trzy, a nawet cztery miliony uchodźców, co sprawi, że napływ uchodźców z Syrii będzie wyglądał jak preludium. - Ukraina toczy dziś walkę wolnego świata o demokrację. Na krajach demokratycznych spoczywa obowiązek zrobienia wszystkiego, co w ich mocy, aby Ukraina pozostała wolna. Nie jestem strategiem. Nie jestem politykiem. A tym bardziej nie jestem wojskowym. Ale chciałbym przybliżyć historię narodu, który długo cierpi, kierującym się duchem kultury nieagresywnej, społecznie integrującej się i tolerancyjnej, przywiązanej do swojego dziedzictwa i żywotnej religijnie. Kultury, która chce zachować daną przez Boga godność ludzką, którą każdy z nas jest obdarzony – mówi abp Gudziak.
Pytany jak katolicy w Stanach Zjednoczonych i z innych krajów mogą pomóc ludziom na Ukrainie arcybiskup Filadelfii wskazuje na trzy rzeczy. Po pierwsze, modlitwę o pokój i sprawiedliwość na Ukrainie. Po drugie, bycie dobrze poinformowanim. - Celem propagandystów nie jest przekonanie cię do swojego stanowiska, ale zasianie wątpliwości. I to jest właśnie to, co propagandyści z Rosji próbują wmówić światu, że na Ukrainie życie jest skomplikowanie i nie wiadomo, co z tym zrobić. A to całkowicie demotywuje i paraliżuje - powstrzymuje ludzi od działania – zaznacza abp Gudziak. I po trzecie, należy wyjść naprzeciw wszelkim potrzebom humanitarnym.