TSUE odrzucił wniosek ws. 101-letniego weterana AK. Niemcy mogą być zadowoleni

Sąd Najwyższy złożył w Trybunale Sprawiedliwości UE wniosek o przyspieszony tryb rozpatrzenia sprawy blisko 101-letniego kpt. Zbigniewa Radłowskiego, żołnierza AK, uczestnika powstania warszawskiego i więźnia obozu Auschwitz. Chodzi o sprawę ciągnąca się od ponad dekady i dotyczącą pozwu oficera m.in. przeciwko niemieckiej telewizji ZDF. TSUE odrzucił prośbę SN, uznając, że wiek weterana nie jest wystarczającym powodem do przyspieszenia procesu. 
Kadr z filmu
Kadr z filmu "Nasze matki, nasi ojcowie" / zrzut z You Tube/filmbox Polska

 

Co musisz wiedzieć?

  • TSUE odrzucił wniosek polskiego Sądu Najwyższego o przyspieszony tryb rozpatrzenie sprawy kpt. Zbigniewa Radłowskiego.
  • Kpt. Radłowski pozwał niemiecką telewizję państwową ZDF oraz producenta filmu "Nasze matki, nasi ojcowie" "o naruszenie prawa do tożsamości, godności i dumy narodowej oraz prawa do wolności od mowy nienawiści".
  • W Polsce sąd wydał prawomocny wyrok, ale wstrzymał jego egzekucję. Sprawa trafiła do Sądu Najwyższego, który próbuje uzyskać od TSUE odpowiedzi na przesłane pytania.  
  • Sprawa ciągnie się od 12 lat, weteran AK będzie obchodził w sierpniu 101 urodziny.

 
Historia na serialowego Oscara

Proces dotyczy niemieckiego mini serialu sprzed 12 lat, pt. „Nasze matki, nasi ojcowie”. Film został wyprodukowany przez wytwórnię UFA Fiction i wyemitowany przez państwową telewizję ZDF

Była to opowieść o piątce przyjaciół z Berlina, sympatycznych młodych ludziach, żyjących w czasie II wojny światowej, przedstawionych w gruncie rzeczy jako ofiary niezależnych od nich wydarzeń, niejako zmuszonych do uczestniczenia w kataklizmie wojennym. Serial cieszył się ogromną popularnością zarówno w Niemczech, jak i na całym świecie. Niemieccy krytycy pisali m.in., że "na taki film czekał ich kraj". Autorską interpretację II wojny światowej oglądali widzowie w egzotycznych krajach, którzy mieli dotąd mgliste pojęcie o przebiegu  wojny w Europie. Co więcej serial zyskał renomę i nagrody oraz wyróżnienia na światowych festiwalach, m.in. zdobył amerykańską nagrodę Emmy, określaną jako "serialowy Oscar". 

 

AK jako armia antysemitów   

Prawdziwymi, zapadającymi w pamięć czarnymi charakterami okazują się żołnierze Armii Krajowej. Szczególne wrażenie robią sceny, gdy do przechwyconego transportu więźniów obozu, jadącego do obozu koncentracyjnego, podchodzą „partyzanci” z biało-czerwonymi opaskami i napisem AK na rękawach. Gdy uzbrojeni mężczyźni, wyglądający bardziej na bandę rzezimieszków, otworzyli drzwi bydlęcego wagonu, zobaczyli stłoczonych i wynędzniałych ludzi. Nikt z wojskowych nie chciał im pomóc, a na pytanie, „co z nimi?” padła odpowiedź: - Większość z nich to Żydzi, a Żydzi są tak samo parszywi jak komuniści czy ruskie. Lepiej martwi niż żywi”. 

 

Konsultant historyczny: Dobre ugrupowania? Lewicowe

Głównym konsultantem historycznym serialu był prof. Julius Schoeps. Niemiecki badacz w wywiadzie dla TVP w 2013 r. nie krył swoich poglądów, którymi kierował się przy interpretacji historii w fabularnym filmie. Przyznał, że jako Żyd i obywatel niemiecki patrzy pod innym kątem na sprawy poruszone w "Naszych matkach, naszych ojcach".  

Dlatego, wypowiadając się o "antysemityzmie żołnierzy AK", bronił przedstawionej niemieckiej wersji historii, a po emisji filmu w Telewizji Polskiej stwierdził: - W Polsce działały też dobre ugrupowania, lewicowe, które pomagały Żydom.

 

Polski weteran kontra niemiecka telewizja państwowa

Za dobrym imieniem Armii Krajowej ujął się kpt. Zbigniew Radłowski wraz ze Światowym Związkiem Żołnierzy Armii Krajowej. Kapitan jest weteranem AK i byłym więźniem Pawiaka, obozu śmierci w Auschwitz i obozu w Sandbostel. Był także więziony przez komunistów po wojnie. Polski oficer i związek żołnierzy oskarżyli niemiecką telewizję ZDF oraz producenta serialu o naruszenie prawa do tożsamości, godności i dumy narodowej oraz prawa do wolności od mowy nienawiści. 

Proces na dobre zaczął się dopiero trzy lata po premierze filmu, w 2016 r. Ostatecznie po kolejnych pięciu latach, w marcu 2021 r. Sąd Apelacyjny ogłosił prawomocny wyrok, zgodnie z którym strona niemiecka ma przeprosić kapitana i Światowy Związek Żołnierzy AK o naruszenie dóbr osobistych "poprzez zidentyfikowanie polskiego oddziału partyzanckiego w (…) filmie jako oddziału Armii Krajowej, co rodzi nieuprawnioną sugestię, iż ta polska organizacja wojskowa miała charakter antysemicki". Sąd podtrzymał też decyzję z pierwszej instancji o publikacji przeprosin w TVP1 oraz niemieckich kanałach telewizyjnych, które emitowały film, a także na ich stronach internetowych. 

Sąd Apelacyjny mimo ogłoszenia prawomocnego wyroku, wstrzymał jego egzekucję. Jednocześnie pełnomocnicy niemieckiej stacji i producenta złożyli wniosek o kasację. Uczyniła to również strona polska, gdyż SA postanowił, że ZDF nie musi przepraszać Kapitana, a jedynie związek żołnierzy AK. Kpt. Radłowski, mający wówczas blisko 97 lat, mimo podupadającego zdrowia, nie poddawał się.

Przeżyłem niemiecki obóz koncentracyjny, więzienie stalinowskie, obecnie koronawirusa. To znaczy, że mam doczekać się sprawiedliwego wyroku

– zapowiedział kpt. Radłowski.

 

Niemcy odrzucają polskich sędziów

W następnych latach Sąd Najwyższy chciał wyznaczyć kolejne terminy rozpraw, jednak za każdym razem pełnomocnicy Niemców kwestionowali sędziego, kierowanego do sprawy. Przeszkodą miały być... powołania sędziów przez nową KRS. W ten sposób z procesu, na podstawie wniosków strony niemieckiej, od lipca 2022 do czerwca 2023 wyłączono aż czterech sędziów. 

Strona niemiecka od początku powoływała się na wolność artystycznej wypowiedzi, a także sprzeciwiała się, by proces toczył się przed polskim sądem. 
By wydać ostateczny werdykt Sąd Najwyższy, wysłał zatem pytanie prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości UE, by ostatecznie rozstrzygnąć kwestię miejsca, w którym proces może się odbywać. 

Wniosek został złożony wraz z prośbą o rozpatrzenie go w trybie pilnym. TSUE odrzuciło jednak wniosek SN, uznając, że blisko 101 lat i stan zdrowia polskiego weterana nie jest wystarczającą przesłanką, by przyspieszyć tempo wydania decyzji.  Trybunał w Luksemburgu zgodził się jedynie na rozpatrzenie sprawy w "pierwszej kolejności", co nie oznacza nawet podania terminu podania rozprawy.       

 

Prawnicy: Koniec procesu nie jest bliski

Prawnicy reprezentujący pro bono stronę polską podczas procesu, nie kryli rozczarowania decyzją TSUE. 

- Od 2013 r. moi klienci walczą o sprawiedliwość. Dwanaście długich lat, tysiące godzin spędzonych przy pismach procesowych, na salach sądowych i analizach prawnych. Wiele tomów akt i przekonywanie kolejnych sędziów o zasadności powództwa. Moim zdaniem, w sprawie o naruszenie dóbr osobistych jest to bardzo długi okres czasu. Wygraliśmy prawomocnie jednak Sąd Apelacyjny wstrzymał wykonanie wyroku.  A teraz dodatkowo czekamy na rozstrzygnięcie przed Trybunałem Sprawiedliwości UE, który nie zastosował trybu przyśpieszonego, co w przypadku 101-letniego kapitana Radłowskiego naprawdę ciężko nam zrozumieć

- stwierdziła mec. dr Monika Brzozowska-Pasieka w rozmowie portalem Tysol.pl. 
 
Mec. Jerzy Pasieka przyznaje, że sprawa może nie skończyć prędko.

- Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że nawet wyrok SN nie oznacza, iż sprawa się skończy. Na pewno jedna ze stron będzie niezadowolona i przeniesie spór na niwę europejską

- prognozował adwokat. 
 


 

POLECANE
Bodnar przybył na posiedzenie Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Został zezłomowany z ostatniej chwili
Bodnar przybył na posiedzenie Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. "Został zezłomowany"

We wtorek Prokurator Generalny Adam Bodnar przybył na posiedzenie Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych dotyczące stwierdzenia ważności wyborów prezydenckich z 2025 roku, gdzie próbował podważyć skład Sądu Najwyższego; został jednak bezlitośnie wypunktowany przez sędziów.

Komunikat z rejestru dłużników. Jakie są zaległości pasażerów? Wiadomości
Komunikat z rejestru dłużników. Jakie są zaległości pasażerów?

W Rejestrze Dłużników BIG InfoMonitor jest aż 138 965 osób z zaległościami za przejazdy bez biletu. Ich zobowiązania rosną. Kim są najczęściej gapowicze i w którym regionie jest ich najwięcej?

Ważny komunikat dla województwa kujawsko-pomorskiego Wiadomości
Ważny komunikat dla województwa kujawsko-pomorskiego

Mniej kursów, nowe trasy i zabytkowy tramwaj – w dwóch największych ośrodkach województwa kujawsko-pomorskiego wchodzą nowe zasady w komunikacji w związku z okresem wakacyjnym.

Aborterka z Oleśnicy zrezygnowała z posady z ostatniej chwili
Aborterka z Oleśnicy zrezygnowała z posady

Gizela Jagielska, lekarka związana ze szpitalem w Oleśnicy, złożyła rezygnację z pracy – poinformowała w mediach społecznościowych działaczka pro-life Kaja Godek. To właśnie Jagielska była w ostatnim czasie w centrum uwagi środowisk pro-life, gdyż to ona dokonała aborcji 9-miesięcznego Felka, wykonując mu zastrzyk w serce z chlorku potasu, co wywołało oburzenie w kraju.

Publiczne wysłuchanie w PE ws. reparacji dla Polski i Grecji: UE powinna przestać milczeć! gorące
Publiczne wysłuchanie w PE ws. reparacji dla Polski i Grecji: UE powinna przestać milczeć!

W Parlamencie Europejskim odbyło się, z inicjatywy europosła PiS Arkadiusza Mularczyka i greckiego eurodeputowanego Emanuila Frangosa wysłuchanie publiczne „Zbrodnie wojenne i zadośćuczynienie – ochrona praworządności”. Podczas wysłuchania wybrzmiało mocne i niezwykle ważne wystąpienie dr Oskara Kidy – prawnika specjalizującego się w sprawach europejskich, który poruszył temat, o którym Bruksela woli milczeć: roszczeń odszkodowawczych wobec Niemiec za zbrodnie II wojny światowej.

Tusk: Przywracamy czasową kontrolę na granicy z Niemcami i z Litwą z ostatniej chwili
Tusk: Przywracamy czasową kontrolę na granicy z Niemcami i z Litwą

Przywracamy czasową kontrolę na granicy z Niemcami i z Litwą – poinformował we wtorek premier Donald Tusk. Dodał, że zacznie ona obowiązywać od 7 lipca.

Krytyka Tuska w niemieckich mediach. Podsyca nieufność wobec demokratycznych władz Wiadomości
Krytyka Tuska w niemieckich mediach. "Podsyca nieufność wobec demokratycznych władz"

Niemiecki dziennik krytykuje polskiego premiera, opisując kampanię mającą na celu ponowne przeliczenie głosów z drugiej tury wyborów prezydenckich. "Członkowie partii koalicyjnych szybko starali się stworzyć inne wrażenie niż Tusk". Jednak, jak zauważył dziennik „Sueddeutsche Zeitung”, polski szef rządu "znany jest z tego, że sam wychodzi przed szereg".

Fatalne wyniki polskiego przemysłu. Największe pogorszenie od 2023 roku z ostatniej chwili
Fatalne wyniki polskiego przemysłu. Największe pogorszenie od 2023 roku

Wygląda na to, że kondycja polskiego przemysłu uległa znacznemu pogorszeniu. Wskaźnik PMI (Purchasing Managers' Index) dla sektora przemysłowego spadł w czerwcu do poziomu 44,8 pkt, znacznie poniżej neutralnej granicy 50 pkt i poniżej oczekiwań analityków, którzy szacowali wynik na poziomie 48,1 pkt. Jak wskazuje PKO BP, to najniższy wskaźnik od października 2023 roku i jednocześnie największy dwumiesięczny spadek od połowy 2022 roku.

Nie żyje Diamentowy Książę Wiadomości
Nie żyje "Diamentowy Książę"

Media obiegła smutna wiadomość. Nie żyje książę Harald Hohenzollern, zwany także "Diamentowym Księciem". Okoliczności jego śmierci wciąż pozostają niejasne.

Hiszpania: Potężna awaria sieci trakcyjnej. Setki ludzi utknęło na stacjach i w pociągach z ostatniej chwili
Hiszpania: Potężna awaria sieci trakcyjnej. Setki ludzi utknęło na stacjach i w pociągach

Ruch pociągów dużych prędkości między Madrytem a Andaluzją, na południu Hiszpanii, został we wtorek wstrzymany do odwołania, gdy w poniedziałek wieczorem awaria sieci trakcyjnej unieruchomiła ponad 20 pociągów – poinformował hiszpański operator infrastruktury kolejowej ADIF.

REKLAMA

TSUE odrzucił wniosek ws. 101-letniego weterana AK. Niemcy mogą być zadowoleni

Sąd Najwyższy złożył w Trybunale Sprawiedliwości UE wniosek o przyspieszony tryb rozpatrzenia sprawy blisko 101-letniego kpt. Zbigniewa Radłowskiego, żołnierza AK, uczestnika powstania warszawskiego i więźnia obozu Auschwitz. Chodzi o sprawę ciągnąca się od ponad dekady i dotyczącą pozwu oficera m.in. przeciwko niemieckiej telewizji ZDF. TSUE odrzucił prośbę SN, uznając, że wiek weterana nie jest wystarczającym powodem do przyspieszenia procesu. 
Kadr z filmu
Kadr z filmu "Nasze matki, nasi ojcowie" / zrzut z You Tube/filmbox Polska

 

Co musisz wiedzieć?

  • TSUE odrzucił wniosek polskiego Sądu Najwyższego o przyspieszony tryb rozpatrzenie sprawy kpt. Zbigniewa Radłowskiego.
  • Kpt. Radłowski pozwał niemiecką telewizję państwową ZDF oraz producenta filmu "Nasze matki, nasi ojcowie" "o naruszenie prawa do tożsamości, godności i dumy narodowej oraz prawa do wolności od mowy nienawiści".
  • W Polsce sąd wydał prawomocny wyrok, ale wstrzymał jego egzekucję. Sprawa trafiła do Sądu Najwyższego, który próbuje uzyskać od TSUE odpowiedzi na przesłane pytania.  
  • Sprawa ciągnie się od 12 lat, weteran AK będzie obchodził w sierpniu 101 urodziny.

 
Historia na serialowego Oscara

Proces dotyczy niemieckiego mini serialu sprzed 12 lat, pt. „Nasze matki, nasi ojcowie”. Film został wyprodukowany przez wytwórnię UFA Fiction i wyemitowany przez państwową telewizję ZDF

Była to opowieść o piątce przyjaciół z Berlina, sympatycznych młodych ludziach, żyjących w czasie II wojny światowej, przedstawionych w gruncie rzeczy jako ofiary niezależnych od nich wydarzeń, niejako zmuszonych do uczestniczenia w kataklizmie wojennym. Serial cieszył się ogromną popularnością zarówno w Niemczech, jak i na całym świecie. Niemieccy krytycy pisali m.in., że "na taki film czekał ich kraj". Autorską interpretację II wojny światowej oglądali widzowie w egzotycznych krajach, którzy mieli dotąd mgliste pojęcie o przebiegu  wojny w Europie. Co więcej serial zyskał renomę i nagrody oraz wyróżnienia na światowych festiwalach, m.in. zdobył amerykańską nagrodę Emmy, określaną jako "serialowy Oscar". 

 

AK jako armia antysemitów   

Prawdziwymi, zapadającymi w pamięć czarnymi charakterami okazują się żołnierze Armii Krajowej. Szczególne wrażenie robią sceny, gdy do przechwyconego transportu więźniów obozu, jadącego do obozu koncentracyjnego, podchodzą „partyzanci” z biało-czerwonymi opaskami i napisem AK na rękawach. Gdy uzbrojeni mężczyźni, wyglądający bardziej na bandę rzezimieszków, otworzyli drzwi bydlęcego wagonu, zobaczyli stłoczonych i wynędzniałych ludzi. Nikt z wojskowych nie chciał im pomóc, a na pytanie, „co z nimi?” padła odpowiedź: - Większość z nich to Żydzi, a Żydzi są tak samo parszywi jak komuniści czy ruskie. Lepiej martwi niż żywi”. 

 

Konsultant historyczny: Dobre ugrupowania? Lewicowe

Głównym konsultantem historycznym serialu był prof. Julius Schoeps. Niemiecki badacz w wywiadzie dla TVP w 2013 r. nie krył swoich poglądów, którymi kierował się przy interpretacji historii w fabularnym filmie. Przyznał, że jako Żyd i obywatel niemiecki patrzy pod innym kątem na sprawy poruszone w "Naszych matkach, naszych ojcach".  

Dlatego, wypowiadając się o "antysemityzmie żołnierzy AK", bronił przedstawionej niemieckiej wersji historii, a po emisji filmu w Telewizji Polskiej stwierdził: - W Polsce działały też dobre ugrupowania, lewicowe, które pomagały Żydom.

 

Polski weteran kontra niemiecka telewizja państwowa

Za dobrym imieniem Armii Krajowej ujął się kpt. Zbigniew Radłowski wraz ze Światowym Związkiem Żołnierzy Armii Krajowej. Kapitan jest weteranem AK i byłym więźniem Pawiaka, obozu śmierci w Auschwitz i obozu w Sandbostel. Był także więziony przez komunistów po wojnie. Polski oficer i związek żołnierzy oskarżyli niemiecką telewizję ZDF oraz producenta serialu o naruszenie prawa do tożsamości, godności i dumy narodowej oraz prawa do wolności od mowy nienawiści. 

Proces na dobre zaczął się dopiero trzy lata po premierze filmu, w 2016 r. Ostatecznie po kolejnych pięciu latach, w marcu 2021 r. Sąd Apelacyjny ogłosił prawomocny wyrok, zgodnie z którym strona niemiecka ma przeprosić kapitana i Światowy Związek Żołnierzy AK o naruszenie dóbr osobistych "poprzez zidentyfikowanie polskiego oddziału partyzanckiego w (…) filmie jako oddziału Armii Krajowej, co rodzi nieuprawnioną sugestię, iż ta polska organizacja wojskowa miała charakter antysemicki". Sąd podtrzymał też decyzję z pierwszej instancji o publikacji przeprosin w TVP1 oraz niemieckich kanałach telewizyjnych, które emitowały film, a także na ich stronach internetowych. 

Sąd Apelacyjny mimo ogłoszenia prawomocnego wyroku, wstrzymał jego egzekucję. Jednocześnie pełnomocnicy niemieckiej stacji i producenta złożyli wniosek o kasację. Uczyniła to również strona polska, gdyż SA postanowił, że ZDF nie musi przepraszać Kapitana, a jedynie związek żołnierzy AK. Kpt. Radłowski, mający wówczas blisko 97 lat, mimo podupadającego zdrowia, nie poddawał się.

Przeżyłem niemiecki obóz koncentracyjny, więzienie stalinowskie, obecnie koronawirusa. To znaczy, że mam doczekać się sprawiedliwego wyroku

– zapowiedział kpt. Radłowski.

 

Niemcy odrzucają polskich sędziów

W następnych latach Sąd Najwyższy chciał wyznaczyć kolejne terminy rozpraw, jednak za każdym razem pełnomocnicy Niemców kwestionowali sędziego, kierowanego do sprawy. Przeszkodą miały być... powołania sędziów przez nową KRS. W ten sposób z procesu, na podstawie wniosków strony niemieckiej, od lipca 2022 do czerwca 2023 wyłączono aż czterech sędziów. 

Strona niemiecka od początku powoływała się na wolność artystycznej wypowiedzi, a także sprzeciwiała się, by proces toczył się przed polskim sądem. 
By wydać ostateczny werdykt Sąd Najwyższy, wysłał zatem pytanie prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości UE, by ostatecznie rozstrzygnąć kwestię miejsca, w którym proces może się odbywać. 

Wniosek został złożony wraz z prośbą o rozpatrzenie go w trybie pilnym. TSUE odrzuciło jednak wniosek SN, uznając, że blisko 101 lat i stan zdrowia polskiego weterana nie jest wystarczającą przesłanką, by przyspieszyć tempo wydania decyzji.  Trybunał w Luksemburgu zgodził się jedynie na rozpatrzenie sprawy w "pierwszej kolejności", co nie oznacza nawet podania terminu podania rozprawy.       

 

Prawnicy: Koniec procesu nie jest bliski

Prawnicy reprezentujący pro bono stronę polską podczas procesu, nie kryli rozczarowania decyzją TSUE. 

- Od 2013 r. moi klienci walczą o sprawiedliwość. Dwanaście długich lat, tysiące godzin spędzonych przy pismach procesowych, na salach sądowych i analizach prawnych. Wiele tomów akt i przekonywanie kolejnych sędziów o zasadności powództwa. Moim zdaniem, w sprawie o naruszenie dóbr osobistych jest to bardzo długi okres czasu. Wygraliśmy prawomocnie jednak Sąd Apelacyjny wstrzymał wykonanie wyroku.  A teraz dodatkowo czekamy na rozstrzygnięcie przed Trybunałem Sprawiedliwości UE, który nie zastosował trybu przyśpieszonego, co w przypadku 101-letniego kapitana Radłowskiego naprawdę ciężko nam zrozumieć

- stwierdziła mec. dr Monika Brzozowska-Pasieka w rozmowie portalem Tysol.pl. 
 
Mec. Jerzy Pasieka przyznaje, że sprawa może nie skończyć prędko.

- Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że nawet wyrok SN nie oznacza, iż sprawa się skończy. Na pewno jedna ze stron będzie niezadowolona i przeniesie spór na niwę europejską

- prognozował adwokat. 
 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe