Służba cywilna czy wojskowa? Jan Wróbel: Wszyscy jesteśmy obywatelami

Mogą Szwedzi, mogą Szwedki, dają radę Duńczycy, a od 1 lipca także Dunki. Czemu nie mogą Polacy i Polki? Chodzi, oczywiście, o obowiązkową służbę wojskową. Nawet najodważniejsi polscy politycy, z gatunku tych, którzy zapowiadają redukcję liczby łóżek szpitalnych albo liberalizację Kodeksu karnego, nabierają wody w usta, kiedy pojawia się w ich otoczeniu granat – hasło odwieszenia poboru.
 Służba cywilna czy wojskowa? Jan Wróbel: Wszyscy jesteśmy obywatelami
/ Jan Wróbel / Tygodnik Solidarność

Co musisz wiedzieć:

  • Szwecja zawiesiła powszechną obowiązkową służbę wojskową w 2010 roku i przywróciła ją w 2017 roku
  • W tym roku od 1 lipca system obowiązkowej służby wojskowej dla niektórych kobiet wprowadziła Dania
  • W Polsce obowiązkowa służba wojskowa została zniesiona w 2009 roku

"A więc wojna"

Jasno sobie od razu powiedzmy, że armia niespecjalnie w tej sprawie naciska. Jednak w sprawie poboru liczy się fundamentalne pytanie: Czym jest dla nas własne państwo?

Ewentualni czytelnicy mojej publicystycznej twórczości wiedzą, że mam zwyczaj unikania w publicznych wypowiedziach bogoojczyźnianej tonacji; to coś jak wytatuować sobie „Bóg, honor, Ojczyzna” – na czole. Co gorsza, służbę wojskową miałem jeszcze okazję zaliczyć w PRL. I nie pozostał mi żaden sentyment po tych nudnych i jałowych miesiącach. Krótko mówiąc, jeżeli ktoś oczekuje teraz rzewnych opowieści o sercu gorejącym umiłowaniem ojczyzny, która wzywa, byśmy gotowi byli do najświętszej ofiary – to trafił pod zły adres. Po prostu kraj to kraj, jest coś wart, nie tylko płacenia podatków. Nawiasem mówiąc, „Komunikat specjalny” nadany 1 września 1939 roku (!) przez Polskie Radio był ujmująco rzeczowy, chciałoby się rzec, brytyjski: „A więc wojna! Z dniem dzisiejszym wszelkie sprawy i zagadnienia schodzą na plan dalszy. Całe nasze życie publiczne i prywatne przestawiamy na specjalne tory – weszliśmy w okres wojny. Cały wysiłek narodu musi iść w jednym kierunku. Wszyscy jesteśmy żołnierzami”. Tak jest!

 

Powszechna służba cywilna

Nie dlatego należy w Polsce przywrócić pobór, by grzać się w słońcu górnolotnych frazesów, ani dlatego, że wskutek zagrożenia działaniami Rosji „wszyscy jesteśmy żołnierzami”. Nie, nie jesteśmy. Natomiast wszyscy jesteśmy obywatelami. Stanisław Burdziej upowszechnia pomysł powszechnej (w jego koncepcji – dobrowolnej) służby cywilnej. Koncept podobny do służby wojskowej – młody człowiek opuszcza na ileś miesięcy rodzinny dom, aby służyć krajowi. Z tym, że akurat nie podczas szkolenia wojskowego, lecz np. jako asystent nauczyciela w przeładowanej szkole albo pomocnik konserwatora zapomnianych cmentarzy, bądź członek zespołu monitorującego stan wód Odry etc., etc. We Włoszech format ten działa z powodzeniem, zwykle jest kilku chętnych na miejsce; we Francji prezydent jest wielkim orędownikiem obowiązkowej służby cywilnej dla młodzieży.

Wiadomo, że każde przedsięwzięcie można zorganizować nieporadnie. Każde (a przykładem mogą być np. letnie wojskowe obozy szkoleniowe dla ochotników) można jednak zorganizować z pomysłem. Polskę roku 2025 stać na dobre zaplanowanie i dobre wykonanie projektów równoległego szkolenia wojskowego i cywilnego. W słowach „służba”, „Polska” i „obowiązek” jest potencjał energii, a nie tylko potencjał dowcipnych memów.

 


 

POLECANE
Zdegradować Rokossowskiego tylko u nas
Zdegradować Rokossowskiego

7 listopada 1949 r., na podstawie porozumienia między komunistycznym rządem nad Wisłą, a zwierzchnimi dla niego władzami w Moskwie, sowiecki generał Konstantin Rokossowskij został marszałkiem Polski i ministrem obrony narodowej. Sowietyzacja polskiej armii przyspieszyła.

Współodkrywca struktury DNA James Watson nie żyje z ostatniej chwili
Współodkrywca struktury DNA James Watson nie żyje

W wieku 97 lat zmarł James D. Watson, amerykański biolog, laureat Nagrody Nobla za odkrycie struktury DNA - poinformował w piątek „New York Times”. To jeden z najważniejszych naukowców XX wieku - napisał dziennik.

Prokuratura wydała postanowienie o przedstawieniu Zbigniewowi Ziobro zarzutów. Byłego ministra ma zatrzymać ABW z ostatniej chwili
Prokuratura wydała postanowienie o przedstawieniu Zbigniewowi Ziobro zarzutów. Byłego ministra ma zatrzymać ABW

Prokurator wydał postanowienie o przedstawieniu posłowi PiS i byłemu szefowi MS Zbigniewowi Ziobrze zarzutów popełnienia 26 przestępstw oraz postanowienie o jego zatrzymaniu i przymusowym doprowadzeniu do siedziby Prokuratury Krajowej.

Minister energii USA o szczycie klimatycznym COP30: To jest mistyfikacja z ostatniej chwili
Minister energii USA o szczycie klimatycznym COP30: To jest mistyfikacja

Minister energii USA Chris Wright skrytykował w piątek szczyt klimatyczny COP30. Ocenił, że jest on szkodliwy i chybiony, oraz nazwał go mistyfikacją - podała agencja AP. Po raz pierwszy na konferencji nie będzie wysokiego rangą przedstawiciela amerykańskich władz.

Tȟašúŋke Witkó: Napuszony galijski kogut kontra sytuacja realna tylko u nas
Tȟašúŋke Witkó: Napuszony galijski kogut kontra sytuacja realna

Od gorączkowej, ogłoszonej w sposób tryumfalno-napuszony propozycji wysłania międzynarodowych sił rozjemczych na Ukrainę, po groźbę militarnego ataku Rosji na któreś – a w skrajnych przypadkach, być może nawet na kilka jednocześnie – państw NATO i to wszystko raptem w nieco ponad pół roku

Ziobro nie składa broni po uchyleniu mu immunitetu: Zamierzam się bronić, zamierzam używać prawdy” z ostatniej chwili
Ziobro nie składa broni po uchyleniu mu immunitetu: "Zamierzam się bronić, zamierzam używać prawdy”

Zamierzam się bronić, zamierzam używać słowa, zamierzam używać prawdy – powiedział były szef MS, poseł PiS Zbigniew Ziobro, po uchyleniu mu przez Sejm immunitetu i przegłosowaniu wniosku o jego zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie. Odmówił odpowiedzi na pytanie, czy zamierza ubiegać się o azyl polityczny na Węgrzech.

Zajączkowska-Hernik: UE pozwoliła na przesunięcie ETS2, by pomóc wygrać wybory koalicji Tuska polityka
Zajączkowska-Hernik: UE pozwoliła na przesunięcie ETS2, by pomóc wygrać wybory koalicji Tuska

„UE pozwoliła na przesunięcie ETS2 na 2028 rok, żeby pomóc wygrać wybory koalicji Tuska i brukselskim sługom w innych państwach” - napisała w mediach społecznościowych eurodeputowana Ewa Zajączkowska-Hernik.

Prezydent zawetował ustawę ws. utworzenia Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry z ostatniej chwili
Prezydent zawetował ustawę ws. utworzenia Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry

Prezydent Karol Nawrocki zawetował ustawę ws. utworzenia Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry - poinformowała w piątek kancelaria prezydenta. Ustawa miała pozwolić na stworzenie w województwie zachodniopomorskim pierwszego od 24 lat parku narodowego w Polsce.

Sejm uchylił immunitet Zbigniewowi Ziobrze. Jest reakcja prezesa Jarosława Kaczyńskiego polityka
Sejm uchylił immunitet Zbigniewowi Ziobrze. Jest reakcja prezesa Jarosława Kaczyńskiego

Prezes PiS Jarosław Kaczyński - odnosząc się do uchylenia przez Sejm immunitetu posłowi tej partii, byłemu szefowi MS Zbigniewowi Ziobrze - przyznał, że spodziewał się tego. Jak dodał, wierzy, iż „wszyscy, którzy w tym uczestniczyli, odpowiedzą za to przed sądem”.

Sejm odrzucił prezydencki projekt ustawy o pomocy Ukraińcom, w tym penalizację propagowania banderyzmu z ostatniej chwili
Sejm odrzucił prezydencki projekt ustawy o pomocy Ukraińcom, w tym penalizację propagowania banderyzmu

Sejm odrzucił prezydencki projekt nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Podczas pierwszego czytana projektu w październiku zostały zgłoszone dwa wnioski o jego odrzucenie. W piątek poparła je w głosowaniu większość sejmowa.

REKLAMA

Służba cywilna czy wojskowa? Jan Wróbel: Wszyscy jesteśmy obywatelami

Mogą Szwedzi, mogą Szwedki, dają radę Duńczycy, a od 1 lipca także Dunki. Czemu nie mogą Polacy i Polki? Chodzi, oczywiście, o obowiązkową służbę wojskową. Nawet najodważniejsi polscy politycy, z gatunku tych, którzy zapowiadają redukcję liczby łóżek szpitalnych albo liberalizację Kodeksu karnego, nabierają wody w usta, kiedy pojawia się w ich otoczeniu granat – hasło odwieszenia poboru.
 Służba cywilna czy wojskowa? Jan Wróbel: Wszyscy jesteśmy obywatelami
/ Jan Wróbel / Tygodnik Solidarność

Co musisz wiedzieć:

  • Szwecja zawiesiła powszechną obowiązkową służbę wojskową w 2010 roku i przywróciła ją w 2017 roku
  • W tym roku od 1 lipca system obowiązkowej służby wojskowej dla niektórych kobiet wprowadziła Dania
  • W Polsce obowiązkowa służba wojskowa została zniesiona w 2009 roku

"A więc wojna"

Jasno sobie od razu powiedzmy, że armia niespecjalnie w tej sprawie naciska. Jednak w sprawie poboru liczy się fundamentalne pytanie: Czym jest dla nas własne państwo?

Ewentualni czytelnicy mojej publicystycznej twórczości wiedzą, że mam zwyczaj unikania w publicznych wypowiedziach bogoojczyźnianej tonacji; to coś jak wytatuować sobie „Bóg, honor, Ojczyzna” – na czole. Co gorsza, służbę wojskową miałem jeszcze okazję zaliczyć w PRL. I nie pozostał mi żaden sentyment po tych nudnych i jałowych miesiącach. Krótko mówiąc, jeżeli ktoś oczekuje teraz rzewnych opowieści o sercu gorejącym umiłowaniem ojczyzny, która wzywa, byśmy gotowi byli do najświętszej ofiary – to trafił pod zły adres. Po prostu kraj to kraj, jest coś wart, nie tylko płacenia podatków. Nawiasem mówiąc, „Komunikat specjalny” nadany 1 września 1939 roku (!) przez Polskie Radio był ujmująco rzeczowy, chciałoby się rzec, brytyjski: „A więc wojna! Z dniem dzisiejszym wszelkie sprawy i zagadnienia schodzą na plan dalszy. Całe nasze życie publiczne i prywatne przestawiamy na specjalne tory – weszliśmy w okres wojny. Cały wysiłek narodu musi iść w jednym kierunku. Wszyscy jesteśmy żołnierzami”. Tak jest!

 

Powszechna służba cywilna

Nie dlatego należy w Polsce przywrócić pobór, by grzać się w słońcu górnolotnych frazesów, ani dlatego, że wskutek zagrożenia działaniami Rosji „wszyscy jesteśmy żołnierzami”. Nie, nie jesteśmy. Natomiast wszyscy jesteśmy obywatelami. Stanisław Burdziej upowszechnia pomysł powszechnej (w jego koncepcji – dobrowolnej) służby cywilnej. Koncept podobny do służby wojskowej – młody człowiek opuszcza na ileś miesięcy rodzinny dom, aby służyć krajowi. Z tym, że akurat nie podczas szkolenia wojskowego, lecz np. jako asystent nauczyciela w przeładowanej szkole albo pomocnik konserwatora zapomnianych cmentarzy, bądź członek zespołu monitorującego stan wód Odry etc., etc. We Włoszech format ten działa z powodzeniem, zwykle jest kilku chętnych na miejsce; we Francji prezydent jest wielkim orędownikiem obowiązkowej służby cywilnej dla młodzieży.

Wiadomo, że każde przedsięwzięcie można zorganizować nieporadnie. Każde (a przykładem mogą być np. letnie wojskowe obozy szkoleniowe dla ochotników) można jednak zorganizować z pomysłem. Polskę roku 2025 stać na dobre zaplanowanie i dobre wykonanie projektów równoległego szkolenia wojskowego i cywilnego. W słowach „służba”, „Polska” i „obowiązek” jest potencjał energii, a nie tylko potencjał dowcipnych memów.

 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe