Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 10: Zdrowe i bezpieczne środowisko pracy

17 listopada 2017 r. podczas Szczytu Społecznego na rzecz Sprawiedliwego Zatrudnienia i Wzrostu Gospodarczego w Göteborgu wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej uroczyście przystąpiły do Europejskiego filaru praw socjalnych. Jest to inicjatywa często określana jako mapa drogowa dwudziestu wspólnych działań mających na celu pozytywną konwergencję standardów socjalnych. Realizacja tych zamierzeń ma przyczynić się do pokazania obywatelom UE, że proces integracji nie polega tylko na korzyściach ekonomicznych, które niekoniecznie przekładają się na ich sytuację bytową lecz niesie za sobą wizję lepszego życia zawodowego i osobistego.
 Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 10: Zdrowe i bezpieczne środowisko pracy
/ grafika.P.Machnica
Wdrożenie postanowień Filaru ma stanowić wspólną odpowiedzialność: państw członkowskich, Komisji, a także unijnych oraz krajowych partnerów społecznych. NSZZ Solidarność jest jednym z głównych protagonistów tych działań w naszym kraju.

Filar składa się z trzech komponentów podzielonych na szczegółowe punkty:
- Równe szanse i dostęp do zatrudnienia
- Uczciwe warunki pracy
- Ochrona socjalna i integracja społeczna

Poniżej prezentujemy uwagi, zawierające także komentarz naukowców, które mają przybliżyć członkom Związku wiedzę na temat poszczególnych punktów Filaru.

komponent: Uczciwe warunki pracy
10. Zdrowe, bezpieczne i dobrze dostosowane środowisko pracy oraz ochrona danych
a. Pracownicy mają prawo do wysokiego poziomu ochrony zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy
b. Pracownicy mają prawo do środowiska pracy dostosowanego do ich potrzeb zawodowych i które pozwala im przedłużyć okres ich uczestnictwa w rynku pracy
c. Pracownicy mają prawo do ochrony swoich danych osobowych w kontekście zatrudnienia

W zasadzie 17 Filaru wprowadzono dwa powiązane wzajemnie prawa: po pierwsze, zakres tej zasady wykracza poza ochronę zdrowia i bezpieczeństwa dzięki przyznaniu pracownikom prawa do środowiska pracy dostosowanego do ich szczególnych okoliczności zawodowych. Po drugie,  w zgodzie z zasadą aktywnego starzenia się, w zasadzie tej uznaje się potrzebę dostosowania środowiska pracy tak, aby umożliwić pracownikom zrównoważoną i dłuższą karierę zawodową. Może to dotyczyć  dostosowania materialnego środowiska pracy jak też wprowadzenia dopasowań z zakresu organizacji pracy.

Jak podkreśla dr Izabela Florczak (Uniwersytet Łódzki)  ilekroć w Filarze posłużono się słowem “worker” należy przez nie rozumieć “osobę zatrudnioną”. Oznacza to, znaczącą zmianę w odniesieniu do polskiej sytuacji. Tłumaczenie dokumentu na język polski używające słowa „pracownik” sugeruje ograniczenie jego stosowania w zakresie prawa do wysokiego poziomu ochrony bezpieczeństwa i higieny pracy do pracownika w rozumieniu Kodeksu pracy. Jest to nieprawidłowe gdyż pomija inne grupy osób zatrudnionych (np. osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych). Tym samym jest sprzeczne z założeniami Filaru. Należy zwrócić uwagę, że polskie przepisy (Kodeks pracy) w sposób wyłącznie ograniczony rozszerzają zasady związane z bhp na osoby niebędące pracownikami. W świetle Filaru nie wydaje się to być prawidłowe – rozszerzenie powinno obejmować wszystkie regulacje.

Dostosowanie obowiązujących norm z zakresu bhp do wizji zwartej w Filarze, wymaga wyjścia poza klasycznie rozumiane przepisy ochronne, rozszerzając ich przedmiot o przepisy związane choćby z czasem pracy. Chodzi tu w szczególności o mechanizmy pozwalające skutecznie rozdzielać życie zawodowe od prywatnego. Wypracowanie wysokich standardów związanych z tzw. work-life balance jest bowiem bezsprzecznie związane z higieną życia jako takiego, której zakres krzyżuje się z higieną pracy. Na szczeblu ustawodawstwa krajowego wypełnienie omawianej zasady Filaru powinno następować na różnym szczeblu.  Postulat dostosowywania środowiska pracy do potrzeb zawodowych realizowany może być wyłącznie na poziomie branżowym bądź w odniesieniu do konkretnego pracodawcy. Trudno bowiem aktami prawa ogólnie obowiązującego określić warunki dostosowywania rodzajowo różnych środowisk pracy do różnorodnych potrzeb zawodowych.

Jak podkreśla dr Marta Otto (Uniwersytet Łódzki), ochrona danych osobowych w miejscu pracy jest współcześnie jednym z bardziej newralgicznych obszarów regulacyjnych. Postępująca dematerializacja i destandaryzacja pracy, implikuje nieuchronne zmiany w sferze prerogatyw pracodawców, w konsekwencji tworząc nowy wymiar podporządkowania pracowniczego, który stawia pod znakiem zapytania wyraźną niegdyś separację pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym pracowników. Najbardziej problematyczna obecnie wydaje się, ogólna tendencja dotycząca rozwoju znaczenia danych osobowych w zatrudnieniu, ze stosunkowo ograniczonej, tradycyjnej roli selekcji i dyscypliny, w stronę nowego zestawu funkcji implementowanych przez działy zarządzania zasobami ludzkimi, które mają związek z motywowaniem pracowników oraz szeroko rozumianą kontrolą ich zachowania. Te ostatnie praktyki, w parze z postępującą cyfryzacją i automatyzacją środowiska pracy, zmieniają ilościowo i jakościowo zasób informacji pozostających w dyspozycji pracodawców, a w rezultacie wzmacniają inherentną asymetrię pomiędzy stronami stosunku pracy. Aprobowanie w/w praktyk jako nieodzownych elementów kultury organizacyjnej współczesnych miejsc pracy, wydaje się przy tym wątpliwe, nie tylko z punkty widzenia tradycyjnie przyjętych granic kontroli i nadzoru pracodawców, ale także względów etycznych. 

W gospodarce rynkowej, w której większość społeczeństwa zarabia na życie, spędzając przeważającą część swojego czasu w miejscu pracy, ochrona prywatności informacyjnej pracowników, poza wartością jednostkową, ma wyraźną wartość publiczną. Poszanowanie prawa do prywatności i ochrony danych osobowych w zatrudnieniu jest niezbędne nie tylko do efektywnego egzekwowania praw i swobód obywatelskich pracowników (vide inter alia prawo do poszanowania prywatności i życia rodzinnego, wolności myśli, sumienia i religii; przepływu informacji i wyrażania opinii; zgromadzania się i stowarzyszania się; zakaz wszelkiej dyskryminacji), ale także ich praw społecznych (prawa do pracy, prawa do należytych i sprawiedliwych warunków pracy, prawa do ochrony przed nieuzasadnionym zwolnieniem).

Tutaj można przeczytać o 9 punkcie Filaru

bs
 

 

POLECANE
Przełom w relacjach USA-Ukraina? Zełenski: To była najlepsza rozmowa z prezydentem Trumpem z ostatniej chwili
Przełom w relacjach USA-Ukraina? Zełenski: To była najlepsza rozmowa z prezydentem Trumpem

To była najlepsza i maksymalnie produktywna rozmowa z prezydentem USA Donaldem Trumpem; omówiliśmy obronę powietrzną i jesteśmy wdzięczni za gotowość wsparcia – oświadczył w sobotę późnym wieczorem prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, mówiąc o ich rozmowie, do której doszło w piątek.

Niemiecka policja miała próbować zatrzymać polskich obrońców granicy na polskim terytorium: Halt Polen! gorące
Niemiecka policja miała próbować zatrzymać polskich obrońców granicy na polskim terytorium: "Halt Polen!"

Lider Ruchu Obrony Granic Robert Bąkiewicz przekazał szokujące informacje. Według jego słów niemiecka policja miała próbować zatrzymać Polaków... na terytorium Polski.

Elon Musk ogłosił powstanie nowej partii z ostatniej chwili
Elon Musk ogłosił powstanie nowej partii

- Dziś powstaje Partia Amerykańska, aby zwrócić wam wolność - pisze Elon Musk na platformie "X".

Potężna rozróba w serbskim parlamencie. Granaty dymne, jedna z posłów w stanie krytycznym z ostatniej chwili
Potężna rozróba w serbskim parlamencie. Granaty dymne, jedna z posłów w stanie krytycznym

W serbskim parlamencie doszło do dramatycznych scen. Posłowie opozycji rzucili granaty hukowe i gaz łzawiący w proteście przeciwko rządom Aleksandara Vučića. W wyniku zamieszek posłanka Jasmina Obradović doznała udaru i walczy o życie.

Niemieckie media: Ruch Obrony Granic torpeduje niemiecką politykę migracyjną z ostatniej chwili
Niemieckie media: Ruch Obrony Granic torpeduje niemiecką politykę migracyjną

Niemiecki tygodnik „Der Spiegel” opisał serię incydentów na granicy z Polską, które wg redakcji „komplikują niemiecką politykę migracyjną”. Główna krytyka kierowana jest w stronę polskiego Ruchu Obrony Granic (ROG), który utrudnia niemieckim służbom odsyłanie nielegalnych migrantów do Polski.

Wes Anderson – nostalgiczne fantazmaty czasów, których nigdy nie było tylko u nas
Wes Anderson – nostalgiczne fantazmaty czasów, których nigdy nie było

Wes Anderson powraca na ekrany z filmem, który równie łatwo rozpoznać, co sobie odpuścić albo się zakochać. "Układ fenicki", pokazany premierowo podczas 78. Festiwalu Filmowego w Cannes, na polskie ekrany trafił 6 czerwca.

Stopnie BRAVO i BRAVO-CRP przedłużone. Pilny komunikat rządu z ostatniej chwili
Stopnie BRAVO i BRAVO-CRP przedłużone. Pilny komunikat rządu

Premier przedłużył drugi stopień alarmowy BRAVO i BRAVO-CRP na terenie całej Polski do 31 sierpnia 2025. Wyjaśniamy, co to oznacza i dlaczego władze proszą obywateli o czujność.

Ukraińskie drony znowu w akcji. Ważna fabryka w Rosji trafiona z ostatniej chwili
Ukraińskie drony znowu w akcji. Ważna fabryka w Rosji trafiona

Drony Sił Systemów Bezzałogowych ukraińskich wojsk zaatakowały w Rosji fabrykę radarów, wykorzystywanych w dronach i rakietach, które ostrzeliwują Ukrainę – powiadomił w sobotę Sztab Generalny w Kijowie.

Cztery podgatunki elit gardzących polską hołotą tylko u nas
Cztery podgatunki elit gardzących polską hołotą

Ciągle się zastanawiam skąd bierze się głębokie przekonanie niektórych środowisk o ich wyższości, lepszym wykształceniu, europejskości nad „prostakami” z prawicy, którzy nic nie kumają z otaczającej ich rzeczywistości tkwiąc mentalnie w Średniowieczu (nie będę, jaśnie oświeconym, wyjaśniał co wniosły w legacie do naszego dzisiejszego życia wykpiwane wieki średnie bo zajęłoby to zbyt wiele czasu a oni i tak by tego nie pojęli – przy okazji tylko i na końcu przypomnijmy, że między innymi ich guru Bronisław Geremek był mediewistą, zajmującym się, o zgrozo, prostytucją…) i nie wychodząc od miejscowego proboszcza (alternatywnie ”z kruchty”).

Wimbledon: Pewne zwycięstwo Igi Świątek z Danielle Collins z ostatniej chwili
Wimbledon: Pewne zwycięstwo Igi Świątek z Danielle Collins

Iga Świątek awansowała do czwartej rundy wielkoszlemowego turnieju na trawiastych kortach Wimbledonu. Rozstawiona z numerem ósmym tenisistka pewnie pokonała Amerykankę Danielle Collins 6:2, 6:3. Jej kolejną rywalką w Londynie będzie Dunka Clara Tauson.

REKLAMA

Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 10: Zdrowe i bezpieczne środowisko pracy

17 listopada 2017 r. podczas Szczytu Społecznego na rzecz Sprawiedliwego Zatrudnienia i Wzrostu Gospodarczego w Göteborgu wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej uroczyście przystąpiły do Europejskiego filaru praw socjalnych. Jest to inicjatywa często określana jako mapa drogowa dwudziestu wspólnych działań mających na celu pozytywną konwergencję standardów socjalnych. Realizacja tych zamierzeń ma przyczynić się do pokazania obywatelom UE, że proces integracji nie polega tylko na korzyściach ekonomicznych, które niekoniecznie przekładają się na ich sytuację bytową lecz niesie za sobą wizję lepszego życia zawodowego i osobistego.
 Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 10: Zdrowe i bezpieczne środowisko pracy
/ grafika.P.Machnica
Wdrożenie postanowień Filaru ma stanowić wspólną odpowiedzialność: państw członkowskich, Komisji, a także unijnych oraz krajowych partnerów społecznych. NSZZ Solidarność jest jednym z głównych protagonistów tych działań w naszym kraju.

Filar składa się z trzech komponentów podzielonych na szczegółowe punkty:
- Równe szanse i dostęp do zatrudnienia
- Uczciwe warunki pracy
- Ochrona socjalna i integracja społeczna

Poniżej prezentujemy uwagi, zawierające także komentarz naukowców, które mają przybliżyć członkom Związku wiedzę na temat poszczególnych punktów Filaru.

komponent: Uczciwe warunki pracy
10. Zdrowe, bezpieczne i dobrze dostosowane środowisko pracy oraz ochrona danych
a. Pracownicy mają prawo do wysokiego poziomu ochrony zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy
b. Pracownicy mają prawo do środowiska pracy dostosowanego do ich potrzeb zawodowych i które pozwala im przedłużyć okres ich uczestnictwa w rynku pracy
c. Pracownicy mają prawo do ochrony swoich danych osobowych w kontekście zatrudnienia

W zasadzie 17 Filaru wprowadzono dwa powiązane wzajemnie prawa: po pierwsze, zakres tej zasady wykracza poza ochronę zdrowia i bezpieczeństwa dzięki przyznaniu pracownikom prawa do środowiska pracy dostosowanego do ich szczególnych okoliczności zawodowych. Po drugie,  w zgodzie z zasadą aktywnego starzenia się, w zasadzie tej uznaje się potrzebę dostosowania środowiska pracy tak, aby umożliwić pracownikom zrównoważoną i dłuższą karierę zawodową. Może to dotyczyć  dostosowania materialnego środowiska pracy jak też wprowadzenia dopasowań z zakresu organizacji pracy.

Jak podkreśla dr Izabela Florczak (Uniwersytet Łódzki)  ilekroć w Filarze posłużono się słowem “worker” należy przez nie rozumieć “osobę zatrudnioną”. Oznacza to, znaczącą zmianę w odniesieniu do polskiej sytuacji. Tłumaczenie dokumentu na język polski używające słowa „pracownik” sugeruje ograniczenie jego stosowania w zakresie prawa do wysokiego poziomu ochrony bezpieczeństwa i higieny pracy do pracownika w rozumieniu Kodeksu pracy. Jest to nieprawidłowe gdyż pomija inne grupy osób zatrudnionych (np. osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych). Tym samym jest sprzeczne z założeniami Filaru. Należy zwrócić uwagę, że polskie przepisy (Kodeks pracy) w sposób wyłącznie ograniczony rozszerzają zasady związane z bhp na osoby niebędące pracownikami. W świetle Filaru nie wydaje się to być prawidłowe – rozszerzenie powinno obejmować wszystkie regulacje.

Dostosowanie obowiązujących norm z zakresu bhp do wizji zwartej w Filarze, wymaga wyjścia poza klasycznie rozumiane przepisy ochronne, rozszerzając ich przedmiot o przepisy związane choćby z czasem pracy. Chodzi tu w szczególności o mechanizmy pozwalające skutecznie rozdzielać życie zawodowe od prywatnego. Wypracowanie wysokich standardów związanych z tzw. work-life balance jest bowiem bezsprzecznie związane z higieną życia jako takiego, której zakres krzyżuje się z higieną pracy. Na szczeblu ustawodawstwa krajowego wypełnienie omawianej zasady Filaru powinno następować na różnym szczeblu.  Postulat dostosowywania środowiska pracy do potrzeb zawodowych realizowany może być wyłącznie na poziomie branżowym bądź w odniesieniu do konkretnego pracodawcy. Trudno bowiem aktami prawa ogólnie obowiązującego określić warunki dostosowywania rodzajowo różnych środowisk pracy do różnorodnych potrzeb zawodowych.

Jak podkreśla dr Marta Otto (Uniwersytet Łódzki), ochrona danych osobowych w miejscu pracy jest współcześnie jednym z bardziej newralgicznych obszarów regulacyjnych. Postępująca dematerializacja i destandaryzacja pracy, implikuje nieuchronne zmiany w sferze prerogatyw pracodawców, w konsekwencji tworząc nowy wymiar podporządkowania pracowniczego, który stawia pod znakiem zapytania wyraźną niegdyś separację pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym pracowników. Najbardziej problematyczna obecnie wydaje się, ogólna tendencja dotycząca rozwoju znaczenia danych osobowych w zatrudnieniu, ze stosunkowo ograniczonej, tradycyjnej roli selekcji i dyscypliny, w stronę nowego zestawu funkcji implementowanych przez działy zarządzania zasobami ludzkimi, które mają związek z motywowaniem pracowników oraz szeroko rozumianą kontrolą ich zachowania. Te ostatnie praktyki, w parze z postępującą cyfryzacją i automatyzacją środowiska pracy, zmieniają ilościowo i jakościowo zasób informacji pozostających w dyspozycji pracodawców, a w rezultacie wzmacniają inherentną asymetrię pomiędzy stronami stosunku pracy. Aprobowanie w/w praktyk jako nieodzownych elementów kultury organizacyjnej współczesnych miejsc pracy, wydaje się przy tym wątpliwe, nie tylko z punkty widzenia tradycyjnie przyjętych granic kontroli i nadzoru pracodawców, ale także względów etycznych. 

W gospodarce rynkowej, w której większość społeczeństwa zarabia na życie, spędzając przeważającą część swojego czasu w miejscu pracy, ochrona prywatności informacyjnej pracowników, poza wartością jednostkową, ma wyraźną wartość publiczną. Poszanowanie prawa do prywatności i ochrony danych osobowych w zatrudnieniu jest niezbędne nie tylko do efektywnego egzekwowania praw i swobód obywatelskich pracowników (vide inter alia prawo do poszanowania prywatności i życia rodzinnego, wolności myśli, sumienia i religii; przepływu informacji i wyrażania opinii; zgromadzania się i stowarzyszania się; zakaz wszelkiej dyskryminacji), ale także ich praw społecznych (prawa do pracy, prawa do należytych i sprawiedliwych warunków pracy, prawa do ochrony przed nieuzasadnionym zwolnieniem).

Tutaj można przeczytać o 9 punkcie Filaru

bs
 


 

Polecane
Emerytury
Stażowe