Trzeba znaleźć w sobie orła

„Postanowiliśmy, że nie będziemy mierzyć się ze świętością, ale z człowieczeństwem. I na człowieczeństwie ks. Jerzego chcieliśmy spektakl budować” – powiedział reżyser Jan Nowara. I powstała sztuka Popieuszko. W styczniu sztuka będzie grana w Teatrze Dramatycznym w Białymstoku. Przedstawienie powstało z inicjatywy Zarządu Regionu Podlaskiego NSZZ „Solidarność”.
 Trzeba znaleźć w sobie orła
/ fot materiały prasowe
Badacze kultury obserwuję następujący trend: im bardziej obraz kreowany przez media staje się nieprawdziwy, odległy od rzeczywistości, tym chętniej ludzie oglądają sztuki oparte na autentyzmie. W mediach, szczególnie internecie pojawiają się dziś tzw. fake news, czyli, jak twierdzi Wikipedia, formy dezinformacji (Słownik Języka Polskiego nie zna jeszcze tego słowa), działają trolle, jednocześnie narracja staje się zaś co raz bardziej stronnicza. W odróżnieniu od tego w teatrze, w tym teatrze telewizji prezentowane są sztuki oparte na faktach, które przedstawiają życie wybitnych postaci. Powstała m. in sztuka prezentująca rotmistrza Witolda Pileckiego. W ten nurt wpisuje się również sztuka Popiełuszko przygotowana i grana przez zespół Teatru Dramatycznego im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku.

Wszystko zostało pokazane tak jak było
– To niesamowite wrażenie. Wszystko zostało pokazane tak jak było. Najmocniejsze wrażenie zrobiła na mnie scena jak nad Jerzym znęcali się w wojsku. Tak nam, rodzinie opowiadał, że tak robili z nim, z księdzem. Najważniejsze jest to – jak mówił – żeby zło dobrem zwyciężać – powiedziała po premierze siostra ks. Jerzego Teresa Boguszewska.  – Pokazano całą prawdę, to wszystko co się działo z nim w wojsku czy więzieniu ze szczurami, jak mu podrzucono te ulotki. Wszystko to nam opowiadał i na tym spektaklu wszystko na nowo przeżyliśmy – wtórowali brat ks. Jerzego, Józef i jego żona. Autorami sztuki jest Konrad Szczebiot, Janina Żukiewicz i Jan Nowara. 

Sceny z życia bł. Jerzego
W spektaklu przedstawiono wybrane i ważne epizody z życia bł. ks. Jerzego. Trwająca ok 70 minut sztuka zaczyna się od sceny, w której biografka  grana przez  Jolanta Skorochodzka wypytuje matkę księdza o szczegóły z jego życia. To podkreśla związki sztuki z literaturą faktu. W kolejnych widz ogląda jak Popiełuszko chodzi do szkoły, a jego rodzice są nachodzeni przez komunistów. Następnie akcja przenosi się do Warszawy, gdzie Popiełuszko zaczyna chodzić do seminarium. Trzeba przyznać, że dużą pracę przy sztuce wykonali scenograf Marek Mikulski i autor wizualizacji Maciej Mikulski. Przy pomocy ascetycznych środków stworzyli scenerię pozwalająca na wędrówkę aktorów między miejscami i czasem. W koleinach scenach widz ogląda, jak nad księdzem pastwią się wojskowi, milicjanci i oficerowie Służby Bezpieczeństwa oraz jak... odprawia mszę w Hucie Warszawa. Przedstawione jest również jego pobytu w wiezieniu jego zamordowanie. Dialogi i monologi zostały zbudowane na słowach, które ks Jerzy wypowiadał na prawdę. „Trzeba przez życie przejść tak, by nie stanąć przed bogiem z pustymi rękoma. By nie stanąć przed Bogiem z życiem zmarnowanym” - mówi główny bohater podczas jednej ze scen. 

Sztuka faktu czy misterium?
Ale aktorzy nie ograniczają się jedynie do przedstawienia wybranych faktów z życia księdza. - Dostając propozycję zrealizowania spektaklu o ks. Popiełuszce od razu zdaliśmy sobie sprawę, że to ogromne wyzwanie. Postanowiliśmy, że nie będziemy mierzyć się ze świętością, ale z człowieczeństwem. I na człowieczeństwie ks. Jerzego chcieliśmy spektakl budować. Na fenomen postaci księdza składa się to, że był zwykłym, naturalnym, bliskim człowiekiem a jednocześnie obdarzonym niebywałą charyzmą kapłanem, który zapisał się w historii. Skromny człowiek, który swoim życiem okupił naszą wolność – mówi Jan Nowara, reżyser spektaklu. Główną rolę powierzono nie związanemu do tej pory z białostockim teatrem Jakubowi Lasocie, który jak mówi reżyser Jan Nowara nosi Popiełuszkę głęboko w sobie. „ Interesuje mnie ksiądz Jerzy jako człowiek. Chcę wiedzieć, dlaczego ktoś tak skromny, który był pozbawiony takiej „krzyczącej” charyzmy, za którą łatwo się idzie, stał się tak ważny. Moim zdaniem on miał coś innego. Miał w sobie świadomość i odpowiedzialność i równocześnie ogromną miłość, jaką został obdarzony. I to była opoka, na której budował” - mówił Jakub Lasota w wywiadzie dla poranny.pl. Popiełuszko grany przez Lasotę to kapłan radosny, potrafiący cieszyć się życiem, pokorny, a jednocześnie odważny i głęboko wierzący. 
W sztuce widoczne są sceny, w których reżyser przenosi bohatera z wymiaru rzeczywistego na wymiar metafizyczny. Tak dzieje się chociażby pod koniec spektaklu, kiedy martwy Popiełuszko   niczym Chrystus, jest składany na ołtarzu wiary i ojczyzny. Dlatego też twórcy sztuki twierdzą, że ma ona charakter misterium. -Wybraliśmy formę misterium, w którym treści duchowe i religijne łączą się z elementami życia, realistycznymi i obyczajowymi. I zbudowaliśmy nasz spektakl z krótkich migawek – okruchów jego życia i bolesnych splotów jego cierpienia – mówił w czasie premiery reżyser Jan Nowara. 

Prawda uniwersalna
W czasie przedstawienia, które oglądałem, niektórzy widzowie wyjmowali telefony komórkowe. W ciemnej sali zaczynały świecić niebieskie ekrany. To sprawiło, że zacząłem myśleć, na ile historia dziejąca się w latach osiemdziesiątych jest atrakcyjna dla współczesnego widza. Na ile mogą z niej czerpać współcześnie żyjący?  
Mam wrażanie, że to samo pytanie zadali sobie twórcy sztuki i uznali, że postawa i przesłanie bł. ks. Jerzego Popiełuszki może być drogowskazem dla współczesnych, nie konieczne wierzących. Wszak w słowach Popiełuszki zawarte są wartości uniwersalne. W ostatniej scenie sztuki aktor grający Jerzego Popiełuszkę schodzi ze sceny do publiczności by poprosić: bądźcie jak orły. 
A sam po spektaklu miałem uczucie niedosytu. Trwał za krótko.  

AB

 

POLECANE
USA: Nowy lobbingowy kolos popiera Trumpa polityka
USA: "Nowy lobbingowy kolos" popiera Trumpa

Sektor zaawansowanych technologii i kryptowalut stał się w USA "nowym lobbingowym kolosem" – ocenił "The New Yorker". W nadziei na deregulację i wpływy polityczne wielcy baronowie tych branż poparli Donalda Trumpa – piszą amerykańskie i brytyjskie media.

Zełenski narzeka na Polskę. Kosiniak-Kamysz odpowiada polityka
Zełenski narzeka na Polskę. Kosiniak-Kamysz odpowiada

W czwartek prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski nie odmówił sobie słów krytycznych wobec Polski. Do jego wypowiedzi odniósł się Władysław Kosiniak-Kamysz, szef MON.

Prezydent Niemiec zapytany o reparacje: Nie, nie zapłacimy gorące
Prezydent Niemiec zapytany o reparacje: "Nie, nie zapłacimy"

Prezydent Niemiec Frank Walter Steinmeier podczas wizyty w Grecji został skonfrontowany z roszczeniami reparacyjnymi za zbrodnie wojenne Niemiec podczas II wojny światowej.

Wyślę każdemu z nich kopię. Zbigniew Ziobro publikuje dokument polityka
"Wyślę każdemu z nich kopię". Zbigniew Ziobro publikuje dokument

Były szef resortu sprawiedliwości Zbigniew Ziobro opublikował wezwanie na przesłuchanie wysłane do niego przez komisję śledczą ds. Pegasusa.

Pogoda na Wszystkich Świętych i Zaduszki. IMGW wydał komunikat Wiadomości
Pogoda na Wszystkich Świętych i Zaduszki. IMGW wydał komunikat

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał komunikat na Wszystkich Świętych i Zaduszki. Przewidywane są opady, silny wiatr i spadek temperatury.

Pałac Buckingham. Pilne doniesienia w sprawie księżnej Kate z ostatniej chwili
Pałac Buckingham. Pilne doniesienia w sprawie księżnej Kate

Kate Middleton stara się ograniczyć stres po zakończonej chemioterapii. Księżna próbuje znaleźć równowagę między rolą publiczną a dbaniem o swoje zdrowie.

Dziś Uroczystość Wszystkich Świętych. Dla chrześcijan wielkie i radosne święto Wiadomości
Dziś Uroczystość Wszystkich Świętych. Dla chrześcijan wielkie i radosne święto

1 listopada warto przypominać, że nie jest to "Święto Zmarłych", ale piękna uroczystość i wielkie święto przypominające wszystkim wiernym o ich powołaniu do świętości. Wskazuje na wielką miłość Pana Boga do człowieka i rodzi nadzieję, że żadne rozstanie nie jest ostateczne, bo każdy z nas jest zaproszony do domu Ojca.

Pornografia z Biedronki tylko u nas
Pornografia z Biedronki

Do polskich sklepów trafiła amerykańska książka dla młodzieży, promująca "wyzwolone" podejście do intymności i ideologię gender. Jej krytycy alarmują: publikacja targetowana dla młodzieży zawiera nawet pornografię!

Informacja dla mieszkańców Warszawy. Wydano komunikat z ostatniej chwili
Informacja dla mieszkańców Warszawy. Wydano komunikat

W piątek 1 listopada wprowadzamy kolejne zmiany w układzie komunikacyjnym po otwarciu tramwaju do Wilanowa. Zniknie linia 522, a autobusy oznaczone numerem 519 nie będą miały dodatkowych kursów na odcinku Wilanów - Dworzec Centralny - poinformował Zarząd Transportu Miejskiego.

Czy w piątek 1 listopada obowiązuje post? Wiadomości
Czy w piątek 1 listopada obowiązuje post?

Wszystkich Świętych to jedno z pięciu świąt kościelnych obchodzonych w Polsce, które w tym roku przypada w piątek. Czy katolicy powinni powstrzymać się od pokarmów mięsnych w ten dzień?

REKLAMA

Trzeba znaleźć w sobie orła

„Postanowiliśmy, że nie będziemy mierzyć się ze świętością, ale z człowieczeństwem. I na człowieczeństwie ks. Jerzego chcieliśmy spektakl budować” – powiedział reżyser Jan Nowara. I powstała sztuka Popieuszko. W styczniu sztuka będzie grana w Teatrze Dramatycznym w Białymstoku. Przedstawienie powstało z inicjatywy Zarządu Regionu Podlaskiego NSZZ „Solidarność”.
 Trzeba znaleźć w sobie orła
/ fot materiały prasowe
Badacze kultury obserwuję następujący trend: im bardziej obraz kreowany przez media staje się nieprawdziwy, odległy od rzeczywistości, tym chętniej ludzie oglądają sztuki oparte na autentyzmie. W mediach, szczególnie internecie pojawiają się dziś tzw. fake news, czyli, jak twierdzi Wikipedia, formy dezinformacji (Słownik Języka Polskiego nie zna jeszcze tego słowa), działają trolle, jednocześnie narracja staje się zaś co raz bardziej stronnicza. W odróżnieniu od tego w teatrze, w tym teatrze telewizji prezentowane są sztuki oparte na faktach, które przedstawiają życie wybitnych postaci. Powstała m. in sztuka prezentująca rotmistrza Witolda Pileckiego. W ten nurt wpisuje się również sztuka Popiełuszko przygotowana i grana przez zespół Teatru Dramatycznego im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku.

Wszystko zostało pokazane tak jak było
– To niesamowite wrażenie. Wszystko zostało pokazane tak jak było. Najmocniejsze wrażenie zrobiła na mnie scena jak nad Jerzym znęcali się w wojsku. Tak nam, rodzinie opowiadał, że tak robili z nim, z księdzem. Najważniejsze jest to – jak mówił – żeby zło dobrem zwyciężać – powiedziała po premierze siostra ks. Jerzego Teresa Boguszewska.  – Pokazano całą prawdę, to wszystko co się działo z nim w wojsku czy więzieniu ze szczurami, jak mu podrzucono te ulotki. Wszystko to nam opowiadał i na tym spektaklu wszystko na nowo przeżyliśmy – wtórowali brat ks. Jerzego, Józef i jego żona. Autorami sztuki jest Konrad Szczebiot, Janina Żukiewicz i Jan Nowara. 

Sceny z życia bł. Jerzego
W spektaklu przedstawiono wybrane i ważne epizody z życia bł. ks. Jerzego. Trwająca ok 70 minut sztuka zaczyna się od sceny, w której biografka  grana przez  Jolanta Skorochodzka wypytuje matkę księdza o szczegóły z jego życia. To podkreśla związki sztuki z literaturą faktu. W kolejnych widz ogląda jak Popiełuszko chodzi do szkoły, a jego rodzice są nachodzeni przez komunistów. Następnie akcja przenosi się do Warszawy, gdzie Popiełuszko zaczyna chodzić do seminarium. Trzeba przyznać, że dużą pracę przy sztuce wykonali scenograf Marek Mikulski i autor wizualizacji Maciej Mikulski. Przy pomocy ascetycznych środków stworzyli scenerię pozwalająca na wędrówkę aktorów między miejscami i czasem. W koleinach scenach widz ogląda, jak nad księdzem pastwią się wojskowi, milicjanci i oficerowie Służby Bezpieczeństwa oraz jak... odprawia mszę w Hucie Warszawa. Przedstawione jest również jego pobytu w wiezieniu jego zamordowanie. Dialogi i monologi zostały zbudowane na słowach, które ks Jerzy wypowiadał na prawdę. „Trzeba przez życie przejść tak, by nie stanąć przed bogiem z pustymi rękoma. By nie stanąć przed Bogiem z życiem zmarnowanym” - mówi główny bohater podczas jednej ze scen. 

Sztuka faktu czy misterium?
Ale aktorzy nie ograniczają się jedynie do przedstawienia wybranych faktów z życia księdza. - Dostając propozycję zrealizowania spektaklu o ks. Popiełuszce od razu zdaliśmy sobie sprawę, że to ogromne wyzwanie. Postanowiliśmy, że nie będziemy mierzyć się ze świętością, ale z człowieczeństwem. I na człowieczeństwie ks. Jerzego chcieliśmy spektakl budować. Na fenomen postaci księdza składa się to, że był zwykłym, naturalnym, bliskim człowiekiem a jednocześnie obdarzonym niebywałą charyzmą kapłanem, który zapisał się w historii. Skromny człowiek, który swoim życiem okupił naszą wolność – mówi Jan Nowara, reżyser spektaklu. Główną rolę powierzono nie związanemu do tej pory z białostockim teatrem Jakubowi Lasocie, który jak mówi reżyser Jan Nowara nosi Popiełuszkę głęboko w sobie. „ Interesuje mnie ksiądz Jerzy jako człowiek. Chcę wiedzieć, dlaczego ktoś tak skromny, który był pozbawiony takiej „krzyczącej” charyzmy, za którą łatwo się idzie, stał się tak ważny. Moim zdaniem on miał coś innego. Miał w sobie świadomość i odpowiedzialność i równocześnie ogromną miłość, jaką został obdarzony. I to była opoka, na której budował” - mówił Jakub Lasota w wywiadzie dla poranny.pl. Popiełuszko grany przez Lasotę to kapłan radosny, potrafiący cieszyć się życiem, pokorny, a jednocześnie odważny i głęboko wierzący. 
W sztuce widoczne są sceny, w których reżyser przenosi bohatera z wymiaru rzeczywistego na wymiar metafizyczny. Tak dzieje się chociażby pod koniec spektaklu, kiedy martwy Popiełuszko   niczym Chrystus, jest składany na ołtarzu wiary i ojczyzny. Dlatego też twórcy sztuki twierdzą, że ma ona charakter misterium. -Wybraliśmy formę misterium, w którym treści duchowe i religijne łączą się z elementami życia, realistycznymi i obyczajowymi. I zbudowaliśmy nasz spektakl z krótkich migawek – okruchów jego życia i bolesnych splotów jego cierpienia – mówił w czasie premiery reżyser Jan Nowara. 

Prawda uniwersalna
W czasie przedstawienia, które oglądałem, niektórzy widzowie wyjmowali telefony komórkowe. W ciemnej sali zaczynały świecić niebieskie ekrany. To sprawiło, że zacząłem myśleć, na ile historia dziejąca się w latach osiemdziesiątych jest atrakcyjna dla współczesnego widza. Na ile mogą z niej czerpać współcześnie żyjący?  
Mam wrażanie, że to samo pytanie zadali sobie twórcy sztuki i uznali, że postawa i przesłanie bł. ks. Jerzego Popiełuszki może być drogowskazem dla współczesnych, nie konieczne wierzących. Wszak w słowach Popiełuszki zawarte są wartości uniwersalne. W ostatniej scenie sztuki aktor grający Jerzego Popiełuszkę schodzi ze sceny do publiczności by poprosić: bądźcie jak orły. 
A sam po spektaklu miałem uczucie niedosytu. Trwał za krótko.  

AB


 

Polecane
Emerytury
Stażowe