41 lat temu podpisano porozumienia, które stworzyły ogólnopolską Solidarność

Porozumienia Katowickie, a właściwie Porozumienia Dąbrowskie podpisane w Hucie Katowice, przesądziły o powstaniu NSZZ „Solidarność” jako jednolitego, ogólnopolskiego związku zawodowego. Treść porozumień, to w praktyce ustawa o związkach zawodowych. 11 września mija 41 lat od ich podpisania.
 41 lat temu podpisano porozumienia, które stworzyły ogólnopolską Solidarność
/ IPN

Strajk w Hucie Katowice rozpoczął się 28 sierpnia. W nocy z 29 na 30 sierpnia na przewodniczącego nowego komitetu strajkowego został wybrany Andrzej Rozpłochowski. Poprzedni komitet, który negocjował wyłącznie szczegółowe sprawy socjalne, został rozwiązany pod naciskiem pozostałych hutników. Rozpoczęto rozmowy z komisją rządową, a nie jak do tej pory z dyrekcją Huty Katowice. Jednym z pierwszych pomysłów Rozpłochowskiego było ogłoszenie, że komitet strajkowy będzie negocjował wyłącznie z przedstawicielami rządu PRL, a nie przedstawicielami PZPR. Bardzo twarda postawa katowickiego komitetu strajkowego sprawiła, że porozumienie z władzami zawarto niemal dwa tygodnie po porozumieniu w Stoczni Gdańskiej.

O ile podpisane wcześniej porozumienia ze Szczecina, z Gdańska i Jastrzębia-Zdroju tworzyły podstawy ówczesnej umowy społecznej, o tyle Porozumienie Katowickie było dopełnieniem tej umowy. Porozumienie podpisane w Hucie Katowice dotyczyło przede wszystkim gwarancji realizacji Porozumienia Gdańskiego w zakresie tworzenia struktur Niezależnych Samorządnych Związków Zawodowych.

Gwarancje realizacji postanowień porozumienia gdańskiego z dnia 31 sierpnia 1980 r. w odniesieniu do Niezależnych Samorządnych Związków Zawodowych zwanych dalej Niezależnymi Związkami polegają na: akceptacji i nie przeciwdziałaniu przez organa administracji państwowej, Milicji Obywatelskiej i Służby Bezpieczeństwa, oraz Kierownictwa zakładów pracy i zakładowych organizacji politycznych – powstawaniu, organizowaniu i funkcjonowaniu tych związków, z tym że z chwilą wejścia w życie nowej ustawy o Związkach Zawodowych, Niezależne Związki dopełnią formalności w niej przewidzianych” – czytamy w porozumieniu.

Strona rządowa na mocy porozumienia gwarantowała zwolnienie z pracy osób pełniących funkcje w Niezależnych Związkach z zachowaniem prawa do wynagrodzenia za czas wykonywania tych funkcji, a także przyznanie przez zakłady pracy lokali na potrzeby zakładowych/wydziałowych/ogniw Niezależnych Związków, a z kolei przez organa administracji państwowej dla wyższych szczebli Niezależnych Związków. Władze zagwarantowały też dostęp do publikowania informacji o działalności Niezależnych Związków we wszystkich środkach masowego przekazu (radio, telewizja, prasa), a także umożliwiały przedstawicielom Niezależnych Związków występowanie w środkach masowego przekazu.

Kierownicy zakładów pracy mieli natomiast zapewnić ogniwom Niezależnych Związków możliwość współdecydowania przy podziale zakładowych świadczeń socjalnych i bytowych, związanych z działalnością związków zawodowych. Zagwarantowane również zostało zapewnienie udziału Niezależnych Związków w sprawach związanych z zatrudnianiem, wynagradzaniem i rozwiązywaniem stosunku pracy w odniesieniu do zrzeszonych w nim członków.

Na mocy tego porozumienia oddziały Narodowego Banku Polskiego miały realizować wnioski o otwarcie kont bankowych dla ogniw Niezależnych Związków przede wszystkim w celu lokowania wpływów ze składek członkowskich. Niezależne Samorządne Związki Zawodowe miały mieć również zapewniony udział w pracach nad nowymi ustawami o Związkach Zawodowych, Samorządzie Robotniczym oraz nowelizacją Kodeksu Pracy.

Ponadto Niezależne Samorządne Związki Zawodowe gwarantowały, że będą w swojej działalności dokładały starań, we współpracy z kierownictwami zakładów pracy, na rzecz podnoszenia wydajności pracy i mobilizacji załóg dla jak najlepszej realizacji zadań gospodarczych.

Ustalenia dotyczyły ponadto udzielenia gwarancji nierepresjonowania oraz pełnego bezpieczeństwa osobom wchodzącym w skład Międzyzakładowego Komitetu Robotniczego z tymczasową siedzibą przy Hucie Katowice i komitetów robotniczych przedsiębiorstw i zakładów reprezentowanych przez ten komitet, a także osobom wspomagającym Międzyzakładowy Komitet Robotniczy i zakładowe komitety robotnicze, oraz wszystkim uczestnikom strajku i ich rodzinom. Zabroniono ponadto stosowania szykan mających pozory legalności.

Ze strony rządowej porozumienie sygnowali Franciszek Kaim (minister hutnictwa i przewodniczący komisji rządowej), Zbigniew Szałajda (dyrektor naczelny Huty Katowice), Kazimierz Sąda (podsekretarz stanu w Ministerstwie Hutnictwa), Eugeniusz Pustówka (dyrektor naczelny Huty im. Lenina), Franciszek Grzesiak (generalny dyrektor Zjednoczenia Metali Nieżelaznych), Michał Stepaniak (dyrektor Departamentu Pracy i Płac Ministerstwa Hutnictwa) oraz Antoni Seta (przewodniczący Związku Zawodowego Hutników. Natomiast z ramienia MKR porozumienie sygnowali Andrzej Rozpłochowski (przewodniczący MKR Huty Katowice), Jacek Jagiełka (wiceprzewodniczący MKR HK), Bogdan Borkowski (wiceprzewodniczący MKR HK), Kazimierz Świtoń (sekretarz MKR), a także Aleksander Karpierz, Zbigniew Kupisiewicz i Wiesław Tatko. W negocjowaniu porozumienia, w charakterze doradców, udział wzięli również Wiesław Chrzanowski, Stefan Kurowski, Janusz Krzyżewski oraz Zbigniew Bogusławski.

 


 

POLECANE
Polacy mówią nie. Co pokazuje nowy sondaż? z ostatniej chwili
Polacy mówią "nie". Co pokazuje nowy sondaż?

Nowe badanie IPSOS dla TVP Info ujawnia, że większość Polaków nie chce wspólnej listy koalicji rządzącej w przyszłych wyborach. Wyniki pokazują wyraźny podział wśród wyborców i mogą wpłynąć na strategię partii rządzących.

Nowy komunikat IMGW. Oto co nas czeka Wiadomości
Nowy komunikat IMGW. Oto co nas czeka

IMGW zapowiada zmienną pogodę w Polsce – od opadów deszczu i deszczu ze śniegiem po stopniowe rozpogodzenia, z chłodniejszym powietrzem napływającym z północy oraz niekorzystnymi warunkami biometeorologicznymi.

Zdelegalizować KPP, bo od zawsze była przeciw Polsce z ostatniej chwili
Zdelegalizować KPP, bo od zawsze była przeciw Polsce

Prezydent Karol Nawrocki chce delegalizacji Komunistycznej Partii Polski. Powód jest prosty. Dzisiejsza KPP wprost nawiązuje do swojej poprzedniczki z II RP o tej samej nazwie. Przedwojenni komuniści dążyli do likwidacji polskiego państwa, dokonywali aktów dywersji i terroru, i przynajmniej dwukrotnie próbowali zamordować marszałka Józefa Piłsudskiego.

Silny razem groził Prezydentowi RP Karolowi Nawrockiemu bronią? Internauci proszą policję o interwencję z ostatniej chwili
"Silny razem" groził Prezydentowi RP Karolowi Nawrockiemu bronią? Internauci proszą policję o interwencję

Anonimowy internauta oznaczony hasztagiem #SilniRazem opublikował zdjęcie trzymanej w rękach broni i podpisane "Do zobaczenia Karolku".

Marek Jakubiak: Karol Nawrocki nie tylko daje powody do dumy, ale też dodaje ludziom skrzydeł tylko u nas
Marek Jakubiak: Karol Nawrocki nie tylko daje powody do dumy, ale też dodaje ludziom skrzydeł

„Karol Nawrocki nie tylko daje powody do dumy, ale też dodaje ludziom skrzydeł. I to jest jeden z ważniejszych elementów jego prezydentury” - powiedział portalowi Tysol.pl Marek Jakubiak (Wolni Republikanie), były kandydat na prezydenta, poseł do Sejmu RP.

Punkty krytyczne nowego celu klimatycznego UE przedmiotem sporu. Copa i Cogeca wzywają do rozmów trójstronnych z ostatniej chwili
Punkty krytyczne nowego celu klimatycznego UE przedmiotem sporu. Copa i Cogeca wzywają do rozmów trójstronnych

„Po wczorajszym głosowaniu plenarnym Parlamentu Europejskiego i ogólnym podejściu Rady przyjętym 6 listopada trzy instytucje rozpoczną teraz negocjacje trójstronne” - poinformowały Copa i Cogeca w specjalnie wydanym oświadczeniu.

Konferencja o prof. Konecznym w Krakowie. Zapraszamy! pilne
Konferencja o prof. Konecznym w Krakowie. Zapraszamy!

Po raz kolejny Fundacja Kwartalnika „Wyklęci” organizuje konferencję „Życie i myśl Feliksa Konecznego” poświęconą wybitnemu polskiemu historykowi i historiozofowi. Tegoroczna edycja odbędzie się 15 listopada w auli Muzeum Armii Krajowej w Krakowie.

Tȟašúŋke Witkó: Blagierstwo szwabskiego zupaka tylko u nas
Tȟašúŋke Witkó: Blagierstwo szwabskiego zupaka

Generał Herbert Norman Schwarzkopf Jr., dowódca wojsk koalicji antysaddamowskiej z czasów I wojny w Zatoce Perskiej napisał kiedyś, że w tym samym dniu, w którym oficer otrzymuje pierwszą generalską gwiazdkę natychmiast skokowo wyostrza mu się poczucie humoru, albowiem wszyscy jego podwładni zaczynają bardzo głośno śmiać się z opowiadanych przez niego dowcipów, nawet tych najbardziej idiotycznych, a uwaga z jaką go słuchają jest wręcz wzorcowa.

Groźna bakteria w partii boczku rolowanego w plastrach. GIS wydał komunikat z ostatniej chwili
Groźna bakteria w partii boczku rolowanego w plastrach. GIS wydał komunikat

Główny Inspektorat Sanitarny wydał w piątek ostrzeżenie przed partią boczku rolowanego w plastrach, w której stwierdzono obecność bakterii Listeria monocytogenes. Spożycie żywności zanieczyszczonej bakterią może prowadzić do choroby zwanej listeriozą – dodał.

Karol Nawrocki: Nie chcemy w Polsce nielegalnej imigracji pilne
Karol Nawrocki: Nie chcemy w Polsce nielegalnej imigracji

Nie chcemy w Polsce nielegalnej imigracji, nie będę podpisywał nadregulacji dotyczących kwestii klimatycznych - mówił w piątek prezydent Karol Nawrocki podczas spotkania podsumowującego 100 dni jego prezydentury. Podkreślił też, że stara się reaktywować Grupę Wyszehradzką.

REKLAMA

41 lat temu podpisano porozumienia, które stworzyły ogólnopolską Solidarność

Porozumienia Katowickie, a właściwie Porozumienia Dąbrowskie podpisane w Hucie Katowice, przesądziły o powstaniu NSZZ „Solidarność” jako jednolitego, ogólnopolskiego związku zawodowego. Treść porozumień, to w praktyce ustawa o związkach zawodowych. 11 września mija 41 lat od ich podpisania.
 41 lat temu podpisano porozumienia, które stworzyły ogólnopolską Solidarność
/ IPN

Strajk w Hucie Katowice rozpoczął się 28 sierpnia. W nocy z 29 na 30 sierpnia na przewodniczącego nowego komitetu strajkowego został wybrany Andrzej Rozpłochowski. Poprzedni komitet, który negocjował wyłącznie szczegółowe sprawy socjalne, został rozwiązany pod naciskiem pozostałych hutników. Rozpoczęto rozmowy z komisją rządową, a nie jak do tej pory z dyrekcją Huty Katowice. Jednym z pierwszych pomysłów Rozpłochowskiego było ogłoszenie, że komitet strajkowy będzie negocjował wyłącznie z przedstawicielami rządu PRL, a nie przedstawicielami PZPR. Bardzo twarda postawa katowickiego komitetu strajkowego sprawiła, że porozumienie z władzami zawarto niemal dwa tygodnie po porozumieniu w Stoczni Gdańskiej.

O ile podpisane wcześniej porozumienia ze Szczecina, z Gdańska i Jastrzębia-Zdroju tworzyły podstawy ówczesnej umowy społecznej, o tyle Porozumienie Katowickie było dopełnieniem tej umowy. Porozumienie podpisane w Hucie Katowice dotyczyło przede wszystkim gwarancji realizacji Porozumienia Gdańskiego w zakresie tworzenia struktur Niezależnych Samorządnych Związków Zawodowych.

Gwarancje realizacji postanowień porozumienia gdańskiego z dnia 31 sierpnia 1980 r. w odniesieniu do Niezależnych Samorządnych Związków Zawodowych zwanych dalej Niezależnymi Związkami polegają na: akceptacji i nie przeciwdziałaniu przez organa administracji państwowej, Milicji Obywatelskiej i Służby Bezpieczeństwa, oraz Kierownictwa zakładów pracy i zakładowych organizacji politycznych – powstawaniu, organizowaniu i funkcjonowaniu tych związków, z tym że z chwilą wejścia w życie nowej ustawy o Związkach Zawodowych, Niezależne Związki dopełnią formalności w niej przewidzianych” – czytamy w porozumieniu.

Strona rządowa na mocy porozumienia gwarantowała zwolnienie z pracy osób pełniących funkcje w Niezależnych Związkach z zachowaniem prawa do wynagrodzenia za czas wykonywania tych funkcji, a także przyznanie przez zakłady pracy lokali na potrzeby zakładowych/wydziałowych/ogniw Niezależnych Związków, a z kolei przez organa administracji państwowej dla wyższych szczebli Niezależnych Związków. Władze zagwarantowały też dostęp do publikowania informacji o działalności Niezależnych Związków we wszystkich środkach masowego przekazu (radio, telewizja, prasa), a także umożliwiały przedstawicielom Niezależnych Związków występowanie w środkach masowego przekazu.

Kierownicy zakładów pracy mieli natomiast zapewnić ogniwom Niezależnych Związków możliwość współdecydowania przy podziale zakładowych świadczeń socjalnych i bytowych, związanych z działalnością związków zawodowych. Zagwarantowane również zostało zapewnienie udziału Niezależnych Związków w sprawach związanych z zatrudnianiem, wynagradzaniem i rozwiązywaniem stosunku pracy w odniesieniu do zrzeszonych w nim członków.

Na mocy tego porozumienia oddziały Narodowego Banku Polskiego miały realizować wnioski o otwarcie kont bankowych dla ogniw Niezależnych Związków przede wszystkim w celu lokowania wpływów ze składek członkowskich. Niezależne Samorządne Związki Zawodowe miały mieć również zapewniony udział w pracach nad nowymi ustawami o Związkach Zawodowych, Samorządzie Robotniczym oraz nowelizacją Kodeksu Pracy.

Ponadto Niezależne Samorządne Związki Zawodowe gwarantowały, że będą w swojej działalności dokładały starań, we współpracy z kierownictwami zakładów pracy, na rzecz podnoszenia wydajności pracy i mobilizacji załóg dla jak najlepszej realizacji zadań gospodarczych.

Ustalenia dotyczyły ponadto udzielenia gwarancji nierepresjonowania oraz pełnego bezpieczeństwa osobom wchodzącym w skład Międzyzakładowego Komitetu Robotniczego z tymczasową siedzibą przy Hucie Katowice i komitetów robotniczych przedsiębiorstw i zakładów reprezentowanych przez ten komitet, a także osobom wspomagającym Międzyzakładowy Komitet Robotniczy i zakładowe komitety robotnicze, oraz wszystkim uczestnikom strajku i ich rodzinom. Zabroniono ponadto stosowania szykan mających pozory legalności.

Ze strony rządowej porozumienie sygnowali Franciszek Kaim (minister hutnictwa i przewodniczący komisji rządowej), Zbigniew Szałajda (dyrektor naczelny Huty Katowice), Kazimierz Sąda (podsekretarz stanu w Ministerstwie Hutnictwa), Eugeniusz Pustówka (dyrektor naczelny Huty im. Lenina), Franciszek Grzesiak (generalny dyrektor Zjednoczenia Metali Nieżelaznych), Michał Stepaniak (dyrektor Departamentu Pracy i Płac Ministerstwa Hutnictwa) oraz Antoni Seta (przewodniczący Związku Zawodowego Hutników. Natomiast z ramienia MKR porozumienie sygnowali Andrzej Rozpłochowski (przewodniczący MKR Huty Katowice), Jacek Jagiełka (wiceprzewodniczący MKR HK), Bogdan Borkowski (wiceprzewodniczący MKR HK), Kazimierz Świtoń (sekretarz MKR), a także Aleksander Karpierz, Zbigniew Kupisiewicz i Wiesław Tatko. W negocjowaniu porozumienia, w charakterze doradców, udział wzięli również Wiesław Chrzanowski, Stefan Kurowski, Janusz Krzyżewski oraz Zbigniew Bogusławski.

 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe