40. rocznica strajku powszechnego „S” Regionu Ziemia Sandomierska

W październiku 1981 roku ponad 100 tysięcy związkowców Regionu Ziemia Sandomierska NSZZ „Solidarność” podjęło strajk powszechny. „Solidarność”, powszechnie wspierana przez „Solidarność” Rolników i mieszkańców naszego Regionu stanowczo domagała się od władz przestrzegania praworządności i pozytywnych rozwiązań w ochronie środowiska, budownictwa i zaopatrzenia w żywność.
 40. rocznica strajku powszechnego „S” Regionu Ziemia Sandomierska
/ Region Ziemia Sandomierska

NSZZ „Solidarność” Regionu Ziemia Sandomierska przez kilka miesięcy podejmowała rozmowy i negocjacje z ówczesnymi władzami wojewódzkimi, które nie przynosiły żadnych pozytywnych rozwiązań. Wobec braku kompetencji władz wojewódzkich i katastrofalnej sytuacji zaopatrzenia w żywność dla mieszkańców 15 października NSZZ „Solidarność” ogłosiła w całym Regionie gotowość strajkową. W jesieni 1981 roku załamywał się wprowadzony rok wcześniej system reglamentacji części podstawowych artykułów spożywczych, nazywany powszechnie „systemem kartkowym.”

 19 października załogi zakładów na terenie Regionu Ziemia Sandomierska NSZZ „Solidarność” przeprowadziły dwugodzinny strajk ostrzegawczy. 20 października w Zakładowym Domu Kultury Huty Stalowa Wola rozpoczęły się rozmowy Regionalnego Komitetu Strajkowego NSZZ „Solidarność” Ziemia Sandomierska a Komisją Rządową. Po godzinie rozmów okazało się, że strona rządowa nie ma żadnych kompetencji i upoważnień do negocjacji w sprawach przedstawionych przez Regionalny Komitet Strajkowy NSZZ „Solidarność”.   

Wobec braku pełnomocnictw komisji rządowej i zerwania rozmów 21 października strajk podjęły załogi MKS i Huty Szkła Okiennego Sandomierz, 22 października – WSK Gorzyce, ZM Dezamet Nowa Dęba, Fabryka Maszyn Janów Lubelski, Ponar Tarnobrzeg, Nimet Nisko, Transbud Stalowa Wola, ZPK Mostostal Rudnik.

23 października rozpoczął się strajk powszechny w całym Regionie Ziemia Sandomierska, kierowany przez Regionalny Komitet Strajkowy NSZZ „Solidarność.”  Powszechny strajk w Regionie prowadziły największe zakłady: Kombinat Przemysłowy Huta Stalowa Wola – jeden z największych i najbardziej nowoczesnych w Polsce, zatrudniający ponad 25 tysięcy pracowników i Kopalnie i Zakłady Przetwórcze Siarki „Siarkopol” Tarnobrzeg.

Strajk był protestem przeciwko arogancji i bezprawiu władz, łamaniu porozumień, bardzo złemu zaopatrzeniu w żywność, leki i artykuły przemysłowe w naszym regionie. Był to czas, kiedy obowiązywała sprzedaż podstawowych artykułów spożywczych na kartki. Wydział Handlu Wewnętrznego i Usług Urzędu Wojewódzkiego w Tarnobrzegu informował 28 września: „ze względu na niski poziom dostaw mięsa i jego przetworów w miesiącach sierpień i wrzesień przedłuża się ważności kart zaopatrzenia w mięso i przetwory z tych miesięcy do końca października 1981 r.” 26 i 29 października Regionalny Komitet Strajkowy podjął kolejne rozmowy z kolejnymi przedstawicielami komisji rządowych, które nie przyniosły rozwiązania.

1 listopada w siedzibie RKS w Stalowej Woli przebywał profesor Romuald Kukułowicz z upoważnienia Księdza Prymasa Józefa Glempa. Prof. R. Kukułowicz powiedział w rozmowie z redaktorami Biuletynu Strajkowego: „Księdzu Prymasowi wszystkie sprawy świata pracy są bardzo bliskie i każda krzywda wyrządzona ludziom świata pracy jest bardzo dotkliwie przez niego odczuwana. Jestem przekonany, że zrobi wszystko i wszędzie, co będzie w Jego mocy, żeby konflikt został rozwiązany z maksymalną korzyścią dla obu stron. Chciałbym przypomnieć słowa Księdza Prymasa wypowiedziane podczas rozpoczęcia I Krajowego Zjazdu „Solidarności”, że podstawowym warunkiem rozwiązywania konfliktów społecznych jest właściwe rozumienie przez obie strony tego co się nazywa dobrem Narodu i Ojczyzny – i nie mam wątpliwości że Ksiądz Prymas swego stanowiska nie zmienił.”         

2 listopada przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” Lech Wałęsa spotkał się w Stalowej Woli z Regionalnym Komitetem Strajkowym i mieszkańcami miasta oraz strajkującą załogą Kopalni Machów. Regionalny Komitet Strajkowy przyjął uchwałę: „Trwający od 14 dni strajk powszechny w Regionie wykazał zdecydowanie i zwartość organizacyjną Związku. Mając świadomość swej siły i nieustępliwości, odpowiadamy na apel Prezydium Komisji Krajowej i osobisty wniosek Lecha Wałęsy w aktualnej sytuacji kraju. RKS postanawia: zawiesić akcję strajkową w regionie od II zmiany w dniu 2.11.1981 r. Jeżeli rozmowy z Komisją Rządową nie dadzą szybkich i pozytywnych rezultatów, strajk w regionie zostanie wznowiony i uzyska on z zapewnieniem Lecha Wałęsy pełną akceptację i poparcie Komisji Krajowej. Strajk nasz musi zakończyć się zwycięstwem. Jednocześnie z chwilą zawieszenia strajku obowiązuje w całym Regionie gotowość strajkowa.”

Późnym wieczorem 2 listopada w siedzibie Regionalnego Komitetu Strajkowego zaczęły się kolejne rozmowy z komisją rządową. Długie negocjacje RKS ze stroną rządową toczyły się w kolejnych dniach. Rano 11 listopada w Zakładowym Domu Kultury odbyło się spotkanie Regionalnego Komitetu Strajkowego z przewodniczącymi i zastępcami przewodniczących Komisji Zakładowych NSZZ „Solidarność” z całego Regionu. Przedstawiono wypracowane w czasie długich rozmów i negocjacji ze stroną rządową zapisy Protokołu Porozumienia. 11 listopada 1981 roku w południe Regionalny Komitet Strajkowy NSZZ „Solidarność” podpisał w Stalowej Woli porozumienie z komisją rządową. Protokół Porozumienia zawierał bardzo konkretne zapisy i ustalenia w zakresie: żywności i reglamentacji, budownictwa  ochrony środowiska i praworządności. Do Protokołu Porozumienia dołączono Ocenę zagrożenia środowiska województwie tarnobrzeskim przedstawioną przez Zarząd Regionu NSZZ „Solidarność” Ziemia Sandomierska i Protokół Stanowisk w sprawie zapłaty za strajk. Do czasu wprowadzenia przez władze stanu wojennego nie zrealizowano żadnego z zapisów Porozumienia.     

 


 

POLECANE
Ważny komunikat dla mieszkańców Łodzi z ostatniej chwili
Ważny komunikat dla mieszkańców Łodzi

Od 7 listopada 2025 roku w Łodzi działa pierwszy odcinkowy pomiar prędkości. System pojawił się na ul. Chocianowickiej i ma zwiększyć bezpieczeństwo kierowców oraz pieszych. Gdzie dokładnie stanęły kamery, jakie obowiązuje tu ograniczenie oraz dlaczego wybrano właśnie to miejsce?

Tusk znowu kłamał? Naczelna Izba Lekarska odpowiada premierowi z ostatniej chwili
Tusk znowu kłamał? Naczelna Izba Lekarska odpowiada premierowi

Premier Donald Tusk podczas piątkowej konferencji prasowej w Retkowie stanowczo zaprzeczył doniesieniom o odsyłaniu pacjentów onkologicznych ze szpitali. „To jest kłamstwo, prostowaliśmy te informacje” - mówił szef rządu. Dodał: „Do tej pory informacje, jakie przekazywano, były sprawdzane natychmiast i okazywały się nieprawdziwe”. Podkreślił, że szpitale nie mają prawa odsyłać tych chorych, a w razie choćby jednego przypadku osobiście interweniuje minister zdrowia. Tusk wspomniał też o rozmowie z szefową MZ, Jolantą Sobierańską-Grendą.

Interwencja w Koninie zakończyła się tragedią. Nie żyje 39-latek Wiadomości
Interwencja w Koninie zakończyła się tragedią. Nie żyje 39-latek

W jednej z dzielnic Konina doszło do tragicznie zakończonej interwencji służb. Policja została wezwana do agresywnego mężczyzny, którego zachowanie budziło niepokój. Po kilku minutach od obezwładnienia 39-latek stracił przytomność i mimo reanimacji zmarł.

PiS i KO idą łeb w łeb, potężny spadek Konfederacji. Zobacz najnowszy sondaż z ostatniej chwili
PiS i KO idą łeb w łeb, potężny spadek Konfederacji. Zobacz najnowszy sondaż

PiS i KO idą łeb w łeb, Konfederacja traci, a PSL i Polska 2050 uzyskują wyniki poniżej progu wyborczego – tak wynika z najnowszego sondażu Social Changes przygotowanego dla wPolsce24.

Skandal na Stadionie Narodowym. Policja wydała oświadczenie z ostatniej chwili
Skandal na Stadionie Narodowym. Policja wydała oświadczenie

Piątkowy mecz Polska–Holandia (1:1) został przyćmiony przez burzę wokół działań służb przed wejściem na stadion. Patriotyczna oprawa przygotowana przez kibiców nie została wpuszczona, a fani relacjonowali poniżające kontrole. Po lawinie krytyki Komenda Stołeczna Policji opublikowała obszerne oświadczenie.

Wielka strata dla polskiego teatru. Nie żyje ceniony aktor z ostatniej chwili
Wielka strata dla polskiego teatru. Nie żyje ceniony aktor

W wieku 82 lat zmarł Zbigniew Szczapiński - aktor i lektor, który przez blisko trzy dekady występował na scenie Teatru Powszechnego w Łodzi. Informację o jego śmierci przekazano w mediach społecznościowych instytucji.

Świetny start Polaków w Pucharze Świata. Znakomite wyniki w Salt Lake City Wiadomości
Świetny start Polaków w Pucharze Świata. Znakomite wyniki w Salt Lake City

Damian Żurek wynikiem 1.06,02 o ponad sekundę poprawił rekord Polski i zajął drugie miejsce w rywalizacji na 1000 m w inaugurujących sezon 2025/26 zawodach Pucharu Świata w łyżwiarstwie szybkim w amerykańskim Salt Lake City. Zwyciężył zawodnik gospodarzy Jordan Stolz - 1.05,66.

Mularczyk do ambasadora Niemiec: W tej sytuacji powrót do Berlina byłby rozwiązaniem uczciwszym z ostatniej chwili
Mularczyk do ambasadora Niemiec: W tej sytuacji powrót do Berlina byłby rozwiązaniem uczciwszym

"Nie rozumie Pan swojej misji w Polsce. W takiej sytuacji powrót do Berlina byłby rozwiązaniem uczciwszym wobec obu naszych narodów" - pisze na platformie X do ambasadora Niemiec w Polsce Miguela Bergera europoseł PiS Arkadiusz Mularczyk.

Nowa edycja „Tańca z Gwiazdami”. W mediach wrze przez jedno nazwisko Wiadomości
Nowa edycja „Tańca z Gwiazdami”. W mediach wrze przez jedno nazwisko

Już w niedzielę, 16 listopada, widzowie Polsatu zobaczą wielki finał 17. edycji „Dancing with the Stars. Taniec z Gwiazdami”. Po emocjonującym półfinale z programem pożegnali się Katarzyna Zillmann i Janja Lesar oraz Tomasz Karolak i Izabela Skierska. W ostatnim starciu sezonu zobaczymy więc trzy pary: Maurycy Popiel i Sara Janicka, Mikołaj „Bagi” Bagiński i Magdalena Tarnowska, Wiktoria Gorodecka i Kamil Kuroczko.

Wybór nowego prezesa PSL. Jest decyzja partii z ostatniej chwili
Wybór nowego prezesa PSL. Jest decyzja partii

W sobotę kongres PSL ponownie wybrał na prezesa partii Władysława Kosiniaka-Kamysza. Poprowadzimy w taki sposób Stronnictwo, żeby za cztery lata było jeszcze silniejsze - powiedział Kosiniak-Kamysz tuż po wyborze.

REKLAMA

40. rocznica strajku powszechnego „S” Regionu Ziemia Sandomierska

W październiku 1981 roku ponad 100 tysięcy związkowców Regionu Ziemia Sandomierska NSZZ „Solidarność” podjęło strajk powszechny. „Solidarność”, powszechnie wspierana przez „Solidarność” Rolników i mieszkańców naszego Regionu stanowczo domagała się od władz przestrzegania praworządności i pozytywnych rozwiązań w ochronie środowiska, budownictwa i zaopatrzenia w żywność.
 40. rocznica strajku powszechnego „S” Regionu Ziemia Sandomierska
/ Region Ziemia Sandomierska

NSZZ „Solidarność” Regionu Ziemia Sandomierska przez kilka miesięcy podejmowała rozmowy i negocjacje z ówczesnymi władzami wojewódzkimi, które nie przynosiły żadnych pozytywnych rozwiązań. Wobec braku kompetencji władz wojewódzkich i katastrofalnej sytuacji zaopatrzenia w żywność dla mieszkańców 15 października NSZZ „Solidarność” ogłosiła w całym Regionie gotowość strajkową. W jesieni 1981 roku załamywał się wprowadzony rok wcześniej system reglamentacji części podstawowych artykułów spożywczych, nazywany powszechnie „systemem kartkowym.”

 19 października załogi zakładów na terenie Regionu Ziemia Sandomierska NSZZ „Solidarność” przeprowadziły dwugodzinny strajk ostrzegawczy. 20 października w Zakładowym Domu Kultury Huty Stalowa Wola rozpoczęły się rozmowy Regionalnego Komitetu Strajkowego NSZZ „Solidarność” Ziemia Sandomierska a Komisją Rządową. Po godzinie rozmów okazało się, że strona rządowa nie ma żadnych kompetencji i upoważnień do negocjacji w sprawach przedstawionych przez Regionalny Komitet Strajkowy NSZZ „Solidarność”.   

Wobec braku pełnomocnictw komisji rządowej i zerwania rozmów 21 października strajk podjęły załogi MKS i Huty Szkła Okiennego Sandomierz, 22 października – WSK Gorzyce, ZM Dezamet Nowa Dęba, Fabryka Maszyn Janów Lubelski, Ponar Tarnobrzeg, Nimet Nisko, Transbud Stalowa Wola, ZPK Mostostal Rudnik.

23 października rozpoczął się strajk powszechny w całym Regionie Ziemia Sandomierska, kierowany przez Regionalny Komitet Strajkowy NSZZ „Solidarność.”  Powszechny strajk w Regionie prowadziły największe zakłady: Kombinat Przemysłowy Huta Stalowa Wola – jeden z największych i najbardziej nowoczesnych w Polsce, zatrudniający ponad 25 tysięcy pracowników i Kopalnie i Zakłady Przetwórcze Siarki „Siarkopol” Tarnobrzeg.

Strajk był protestem przeciwko arogancji i bezprawiu władz, łamaniu porozumień, bardzo złemu zaopatrzeniu w żywność, leki i artykuły przemysłowe w naszym regionie. Był to czas, kiedy obowiązywała sprzedaż podstawowych artykułów spożywczych na kartki. Wydział Handlu Wewnętrznego i Usług Urzędu Wojewódzkiego w Tarnobrzegu informował 28 września: „ze względu na niski poziom dostaw mięsa i jego przetworów w miesiącach sierpień i wrzesień przedłuża się ważności kart zaopatrzenia w mięso i przetwory z tych miesięcy do końca października 1981 r.” 26 i 29 października Regionalny Komitet Strajkowy podjął kolejne rozmowy z kolejnymi przedstawicielami komisji rządowych, które nie przyniosły rozwiązania.

1 listopada w siedzibie RKS w Stalowej Woli przebywał profesor Romuald Kukułowicz z upoważnienia Księdza Prymasa Józefa Glempa. Prof. R. Kukułowicz powiedział w rozmowie z redaktorami Biuletynu Strajkowego: „Księdzu Prymasowi wszystkie sprawy świata pracy są bardzo bliskie i każda krzywda wyrządzona ludziom świata pracy jest bardzo dotkliwie przez niego odczuwana. Jestem przekonany, że zrobi wszystko i wszędzie, co będzie w Jego mocy, żeby konflikt został rozwiązany z maksymalną korzyścią dla obu stron. Chciałbym przypomnieć słowa Księdza Prymasa wypowiedziane podczas rozpoczęcia I Krajowego Zjazdu „Solidarności”, że podstawowym warunkiem rozwiązywania konfliktów społecznych jest właściwe rozumienie przez obie strony tego co się nazywa dobrem Narodu i Ojczyzny – i nie mam wątpliwości że Ksiądz Prymas swego stanowiska nie zmienił.”         

2 listopada przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” Lech Wałęsa spotkał się w Stalowej Woli z Regionalnym Komitetem Strajkowym i mieszkańcami miasta oraz strajkującą załogą Kopalni Machów. Regionalny Komitet Strajkowy przyjął uchwałę: „Trwający od 14 dni strajk powszechny w Regionie wykazał zdecydowanie i zwartość organizacyjną Związku. Mając świadomość swej siły i nieustępliwości, odpowiadamy na apel Prezydium Komisji Krajowej i osobisty wniosek Lecha Wałęsy w aktualnej sytuacji kraju. RKS postanawia: zawiesić akcję strajkową w regionie od II zmiany w dniu 2.11.1981 r. Jeżeli rozmowy z Komisją Rządową nie dadzą szybkich i pozytywnych rezultatów, strajk w regionie zostanie wznowiony i uzyska on z zapewnieniem Lecha Wałęsy pełną akceptację i poparcie Komisji Krajowej. Strajk nasz musi zakończyć się zwycięstwem. Jednocześnie z chwilą zawieszenia strajku obowiązuje w całym Regionie gotowość strajkowa.”

Późnym wieczorem 2 listopada w siedzibie Regionalnego Komitetu Strajkowego zaczęły się kolejne rozmowy z komisją rządową. Długie negocjacje RKS ze stroną rządową toczyły się w kolejnych dniach. Rano 11 listopada w Zakładowym Domu Kultury odbyło się spotkanie Regionalnego Komitetu Strajkowego z przewodniczącymi i zastępcami przewodniczących Komisji Zakładowych NSZZ „Solidarność” z całego Regionu. Przedstawiono wypracowane w czasie długich rozmów i negocjacji ze stroną rządową zapisy Protokołu Porozumienia. 11 listopada 1981 roku w południe Regionalny Komitet Strajkowy NSZZ „Solidarność” podpisał w Stalowej Woli porozumienie z komisją rządową. Protokół Porozumienia zawierał bardzo konkretne zapisy i ustalenia w zakresie: żywności i reglamentacji, budownictwa  ochrony środowiska i praworządności. Do Protokołu Porozumienia dołączono Ocenę zagrożenia środowiska województwie tarnobrzeskim przedstawioną przez Zarząd Regionu NSZZ „Solidarność” Ziemia Sandomierska i Protokół Stanowisk w sprawie zapłaty za strajk. Do czasu wprowadzenia przez władze stanu wojennego nie zrealizowano żadnego z zapisów Porozumienia.     

 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe