188 lat temu wybuchło powstanie listopadowe

29 listopada 1830 roku wybuchło powstanie listopadowe, które swym zasięgiem objęło Królestwo Polskie oraz Litwę, Żmudź i Wołyń. Było jedynym powstaniem przeciwko zaborcom, które miało jakiekolwiek szanse powodzenia.
By Marcin Zaleski; domena publiczna 188 lat temu wybuchło powstanie listopadowe
By Marcin Zaleski; domena publiczna / Wikimedia Commons

Główną przyczyną wybuchu powstania było nieprzestrzeganie przez cara Imperium Rosyjskiego, (na rzecz carycy Katarzyny Wielkiej abdykował Stanisław August Poniatowski) postanowień konstytucji Królestwa z 1815 roku. Aleksander I w 1819 roku zniósł wolność prasy i wprowadził cenzurę, natomiast w 1821 roku zawieszono wolność zgromadzeń.

W 1828 roku w warszawskiej Szkole Podchorążych Piechoty zawiązało się sprzysiężenie pod dowództwem podporucznika Piotra Wysockiego przeciwko wodzowi naczelnemu wojsk Królestwa Polskiego i dowódcy sił rosyjskich stacjonujących w zachodnich guberniach Rosji.

Powstańcy zdobyli Belweder,  rezydencję Wielkiego Księcia Konstantego (ten uciekł w przebraniu), a następnie Arsenał

3 grudnia 1830 roku powstał Rząd Tymczasowy, na czele którego stanął książę Adam Jerzy Czartoryski. Pod broń zwerbowano blisko 150 tysięcy żołnierzy z Kongresówki a nawet ochotników z zaboru pruskiego i  austriackiego. Kilka wielkich bitew, jak np. pod Grochowem i bitwa o Ostrołękę miały szanse powodzenia. Polacy znali teren, mieli dobrą logistykę, zdolnych oficerów, działali z zaskoczenia. Zabrakło zdecydowania.

Wodzem Naczelnym rząd mianował gen. Józefa Chłopickiego, który tyle koncentrował się na wygrywaniu bitew co i usiłował doprowadzić do rokowań z carem. Bez powodzenia.

Tydzień po wybuchu powstania, 5 grudnia 1830 roku, oddziały armii rosyjskiej wkroczyła na teren Królestwa Polskiego.  8 września 1831 roku mimo, że mieliśmy jeszcze 60 tys. żołnierzy skapitulowała stolica. Ostatecznie powstanie zakończyło się klęska 21 października 1831 roku.

W 1832 roku nastąpiło znaczne ograniczenie autonomii Królestwa Polskiego: zastąpienie konstytucji Statutem Ograniczonym, wcieleniem armii polskiej do rosyjskiej, zniesienie polskiego Sejmu i samorządów, a także likwidacja polskiego szkolnictwa wyższego oraz wprowadzenie języka rosyjskiego do szkół średnich.

Resztki autonomii, wraz z umnijszeniem polskiego potencjału w gospodarce i własności, zostały pod władzą carów zlikwidowane po powstaniu styczniowym. Na ziemiach polskich Polacy mogli jeszcze liczyć na względne swobody w CK Austro-Węgrach.

ASG

/ Źródło: www.solidarnosc.gda.pl

#REKLAMA_POZIOMA#

 

POLECANE
tylko u nas
W hołdzie św. Janowi Pawłowi II – niezwykła wystawa w historycznej Sali BHP

W historycznej Sali BHP Stoczni Gdańskiej, miejscu, gdzie rodziła się wolność, otwarto w sobotę 23 sierpnia wyjątkową wystawę filatelistyczną poświęconą św. Janowi Pawłowi II. Ekspozycja, będąca częścią obchodów 45. rocznicy powstania NSZZ „Solidarność”, przypomina o nierozerwalnych więzach łączących papieża Polaka z walką o niepodległość i godność człowieka.

Atak na kościół w USA. Wiele ofiar z ostatniej chwili
Atak na kościół w USA. Wiele ofiar

Policja w Minneapolis poinformowała, że w środę rano w ataku na kościół przy tamtejszej szkole katolickiej zginęło dwoje dzieci, a 17 osób, w tym 14 dzieci, zostało rannych. 20-letni napastnik strzelał do ludzi przez okna świątyni.

Komunikat dla mieszkańców Podkarpacia z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców Podkarpacia

Zakończono postępowanie przed Krajową Izbą Odwoławczą w sprawie wyboru oferty na budowę nowego węzła na autostradzie A4 w Ostrowie koło Ropczyc – informuje Samorząd Województwa Podkarpackiego.

Prezydent zawetował kolejne dwie ustawy z ostatniej chwili
Prezydent zawetował kolejne dwie ustawy

Prezydent Karol Nawrocki zawetował nowelizację ustawy o zapasach ropy i gazu oraz nowelizację ustawy o środkach ochrony roślin.

Adam Niedzielski trafił do szpitala. Został pobity z ostatniej chwili
Adam Niedzielski trafił do szpitala. Został pobity

Były minister zdrowia Adam Niedzielski trafił do Szpitala Wojewódzkiego w Siedlcach – podała stacja RMF FM. "Trafił do placówki z obrażeniami najprawdopodobniej po pobiciu" – dodano.

Felietonista Tysol.pl skazany. Jest oświadczenie Wiadomości
Felietonista Tysol.pl skazany. Jest oświadczenie

Skazanie Samuela Pereiry za artykuł z 2019 roku o rodzinie posła KO Krzysztofa Brejzy wywołało protesty środowisk dziennikarskich. Sam redaktor uznał wyrok za próbę zastraszenia dziennikarzy i przykład tzw. SLAPP – pozwu mającego stłumić debatę publiczną. CMWP SDP zapowiedziało złożenie wniosku do prezydenta Karola Nawrockiego o jego ułaskawienie.

Hennig-Kloska nie poddaje się ws. wiatraków: Można to zrobić mimo weta z ostatniej chwili
Hennig-Kloska nie poddaje się ws. wiatraków: "Można to zrobić mimo weta"

– Dwa z trzech głównych założeń noweli tzw. ustawy wiatrakowej, czyli repowering elektrowni wiatrowych i przyspieszenie inwestycji w wiatraki można zrealizować pomimo weta prezydenta, m.in. poprzez zmianę rozporządzenia – poinformowała w środę minister klimatu Paulina Hennig-Kloska.

Dyskusja o odebraniu obywatelstwa po skandalicznej wypowiedzi ukraińskiego dziennikarza Wiadomości
Dyskusja o odebraniu obywatelstwa po skandalicznej wypowiedzi ukraińskiego dziennikarza

Skandaliczna wypowiedź ukraińskiego dziennikarza Witalija Mazurenki, która padła we wtorek na antenie Polsat News, wciąż wywołuje silne emocje. Odnosząc się do decyzji prezydenta Karola Nawrockiego o zawetowaniu ustawy o pomocy Ukraińcom, Mazurenko porównał go do przestępcy. Od dziennikarza zdystansowała się już jego redakcja. Zdecydowanie zareagowała Kancelaria Prezydenta oraz uczelnia KUL, gdzie Mazurenko był doktorantem. 

Bez Ligi Mistrzów UEFA w TVP? Nie stać nas z ostatniej chwili
Bez Ligi Mistrzów UEFA w TVP? "Nie stać nas"

Wiele wskazuje na to, że TVP nie będzie transmitować Ligi Mistrzów UEFA – przekazał dyrektor TVP Sport Jakub Kwiatkowski. Powód? – Nie stać nas na nią – odparł krótko.

Konsul honorowy Ukrainy prezesem polskiej Agencji Rozwoju Przemysłu z ostatniej chwili
Konsul honorowy Ukrainy prezesem polskiej Agencji Rozwoju Przemysłu

Agencja Rozwoju Przemysłu ma nowego prezesa. W oficjalnym komunikacie spółki czytamy, że Rada Nadzorcza ARP wyłoniła w konkursie Bartłomieja Babuśkę, który od lipca pełnił obowiązki szefa spółki. Babuśka, oprócz tego że jest doświadczonym menadżerem, od 2015 roku jest także Konsulem Honorowym Ukrainy w Tarnowie.

REKLAMA

188 lat temu wybuchło powstanie listopadowe

29 listopada 1830 roku wybuchło powstanie listopadowe, które swym zasięgiem objęło Królestwo Polskie oraz Litwę, Żmudź i Wołyń. Było jedynym powstaniem przeciwko zaborcom, które miało jakiekolwiek szanse powodzenia.
By Marcin Zaleski; domena publiczna 188 lat temu wybuchło powstanie listopadowe
By Marcin Zaleski; domena publiczna / Wikimedia Commons

Główną przyczyną wybuchu powstania było nieprzestrzeganie przez cara Imperium Rosyjskiego, (na rzecz carycy Katarzyny Wielkiej abdykował Stanisław August Poniatowski) postanowień konstytucji Królestwa z 1815 roku. Aleksander I w 1819 roku zniósł wolność prasy i wprowadził cenzurę, natomiast w 1821 roku zawieszono wolność zgromadzeń.

W 1828 roku w warszawskiej Szkole Podchorążych Piechoty zawiązało się sprzysiężenie pod dowództwem podporucznika Piotra Wysockiego przeciwko wodzowi naczelnemu wojsk Królestwa Polskiego i dowódcy sił rosyjskich stacjonujących w zachodnich guberniach Rosji.

Powstańcy zdobyli Belweder,  rezydencję Wielkiego Księcia Konstantego (ten uciekł w przebraniu), a następnie Arsenał

3 grudnia 1830 roku powstał Rząd Tymczasowy, na czele którego stanął książę Adam Jerzy Czartoryski. Pod broń zwerbowano blisko 150 tysięcy żołnierzy z Kongresówki a nawet ochotników z zaboru pruskiego i  austriackiego. Kilka wielkich bitew, jak np. pod Grochowem i bitwa o Ostrołękę miały szanse powodzenia. Polacy znali teren, mieli dobrą logistykę, zdolnych oficerów, działali z zaskoczenia. Zabrakło zdecydowania.

Wodzem Naczelnym rząd mianował gen. Józefa Chłopickiego, który tyle koncentrował się na wygrywaniu bitew co i usiłował doprowadzić do rokowań z carem. Bez powodzenia.

Tydzień po wybuchu powstania, 5 grudnia 1830 roku, oddziały armii rosyjskiej wkroczyła na teren Królestwa Polskiego.  8 września 1831 roku mimo, że mieliśmy jeszcze 60 tys. żołnierzy skapitulowała stolica. Ostatecznie powstanie zakończyło się klęska 21 października 1831 roku.

W 1832 roku nastąpiło znaczne ograniczenie autonomii Królestwa Polskiego: zastąpienie konstytucji Statutem Ograniczonym, wcieleniem armii polskiej do rosyjskiej, zniesienie polskiego Sejmu i samorządów, a także likwidacja polskiego szkolnictwa wyższego oraz wprowadzenie języka rosyjskiego do szkół średnich.

Resztki autonomii, wraz z umnijszeniem polskiego potencjału w gospodarce i własności, zostały pod władzą carów zlikwidowane po powstaniu styczniowym. Na ziemiach polskich Polacy mogli jeszcze liczyć na względne swobody w CK Austro-Węgrach.

ASG

/ Źródło: www.solidarnosc.gda.pl

#REKLAMA_POZIOMA#


 

Polecane
Emerytury
Stażowe