Kiedy powstał pierwszy komputer i jaki wkład w jego budowę mieli Polacy?

Historycy techniki narodziny informatyki datują na długo przed zbudowaniem pierwszego sprawnego komputera. Robert Ligonniere w swojej fascynującej książce: Prehistoria i historia komputerów definiuje komputer jako maszynę liczącą lub maszynę wspomagającą liczenie. Powoduje to, że komputer można uznać za następcę wynalazków używanych od starożytności: abaka i liczydła.
Enigma Kiedy powstał pierwszy komputer i jaki wkład w jego budowę mieli Polacy?
Enigma / Wikipedia
Abak to w uproszczeniu – każda plansza obliczeniowa, liniowana pionowo lub poziomo, której zarys ułatwia przemieszczanie kamyków, żetonów bądź innych znaków. Robert Ligonniere w przytoczonej książce omawia również wynalazki wieków średnich i nowożytnych zbliżające świat,  tak jak abak i liczydło, do budowy elektronicznego komputera. Są to m. in. Pałeczki Nepera, Zegar Liczący Schickarda, maszyna Pasclala i maszynka do mnożenia Leibnniza. Autor wiele miejsca poświęca również żyjącemu w dziewiętnastym wieku naukowcowi Charlesowi Babbage'owi (1791-1871), który uważany jest przez Anglików za ojca współczesnych komputerów.

ENIGMA
Francuski historyk techniki podkreśla również wkład Polaków w rozwój informatyki. Wkład polegał na złamaniu kodu maszyny szyfrującej Enigma oraz opracowaniu metod i urządzeń do szybszej, automatycznej deszyfracji wiadomości. Do przyspieszenia deszyfracji służyła m in. zaprojektowana przez Mariana Rejewskiego tzw. "Polska Bomba".  Maszyna - pisze Ligonniere - składała się z zespołu sześciu polskich replik Enigmy rozmieszczonych wokół wspólnej osi napędowej, tak aby w sposób jak najszybszy można było badać kombinacje kluczy. Napędzane elektrycznością rotory sześciu Enigm-Bomb wprawione były w szybkie obroty i w ciągu dwóch godzin mogły przeanalizować wszystkie kombinacje. Dla zwiększenia mocy rozszyfrowania Polacy zlecili konstrukcję sześciu Bomb specjalizującej się w produkcji sprzętu elektrycznego firmie AVA, która nigdy nie pojęła, co zlecono jej do zrobienia. Rejewski wykonał w ten sposób coś w rodzaju alfabetycznego symulatora sekwencji matematycznych - skromny aparacik, ledwie studwudziestocentymetrowej wysokości, rozmiarami przypominający obecną pralkę.
Gdy tylko któraś z Bomb - kontynuuje Ligonniere - znajdowała odpowiednią kombinację, zapalało się światełko, a maszyna zatrzymywała się automatycznie.
W roku 1939 Polacy przekazali francuskim i angielskim sojusznikom kopie Enigm i plany Bomb. Z daru skorzystali Anglicy, a  Polska Bomba, maszyna bez elektroniki i pamięci przyczyniła się pośrednio do powstania angielskiego ciągu komputerów.

Polish notation
Złamanie kodu Enigmy to nie jedyny wkład Polaków w rozwój informatyki.  Znany jest na świecie logik Jan Łukasiewicz (1876-1956), który w 1917 roku wprowadził beznawiasowy zapis wyrażeń, popularnie zwany polskim zapisem (ang. Polish notation). Zapis ten jest obecnie powszechnie stosowany w automatycznych obliczeniach wartości wyrażeń i wykorzystywany m.in. w kalkulatorach.

Na świecie za pierwsze nowoczesne komputery uznaje się ENIACa i Colossusa.
Pierwszy polski elektronowy komputer powstał po drugiej wojnie światowej. Nazywał się XYZ.

Andrzej Berezowski

 

POLECANE
Sukces Trumpa na granicy z Meksykiem. Są dane dot. imigrantów z ostatniej chwili
Sukces Trumpa na granicy z Meksykiem. Są dane dot. imigrantów

Liczba nielegalnych przekroczeń granicy z Meksykiem spada – w czerwcu zatrzymano podczas próby dostania się do USA od południa tylko nieco ponad 6 tys. migrantów, znacznie mniej niż za czasów administracji Joe Bidena – podała telewizja CBS.

Ćśśś... premier śpi tylko u nas
Ćśśś... premier śpi

Środa to dzień w środku tygodnia, ale dla premiera Tuska stał się początkiem długiego weekendu. Właśnie wtedy, gdy pod Łukowem eksplodował tajemniczy dron – nie wiadomo, skąd przyleciał ani kto go wysłał – szef rządu miał odpoczynek. Zanim jednak udał się na wolne, już we wtorek zabrakło go na posiedzeniu Rady Ministrów. Ministrowie poplotkowali, poczekali, a ostatecznie obradom przewodniczył Władysław Kosiniak-Kamysz. Dla wicepremiera to pewnie powód do satysfakcji, ale dla obywateli raczej do niepokoju: kto faktycznie steruje państwem w chwilach kryzysu?

Eksplozja w Osinach. Nowe informacje z ostatniej chwili
Eksplozja w Osinach. Nowe informacje

– Oględziny miejsca upadku drona w Osinach (woj. lubelskie) będą kontynuowane w czwartek – zapowiedział w środę prokurator okręgowy w Lublinie Grzegorz Trusiewicz. Dodał, że na polu kukurydzy spadł "spory dron wojskowy", na którego silniku ujawniono napisy "prawdopodobnie w języku koreańskim".

Koreańczycy rezygnują z atomu w Polsce. Minister energii: To nie wynika z działań rządu z ostatniej chwili
Koreańczycy rezygnują z atomu w Polsce. Minister energii: "To nie wynika z działań rządu"

Południowokoreański koncern jądrowy Korea Hydro & Nuclear Power (KHNP) potwierdził we wtorek zakończenie działalności w Polsce. "Decyzja koreańskiej spółki KHNP nie wynika z żadnych działań rządu" – twierdzi minister energii Miłosz Motyka.

PKP Intercity wydał pilny komunikat z ostatniej chwili
PKP Intercity wydał pilny komunikat

Zmiany w dostępności sprzedaży biletów na pociągi. PKP Intercity wydał komunikat.

Ekspert dotarła do stenogramów obrad twórców Konstytucji i obala mity na temat ich intencji w sprawie KRS tylko u nas
Ekspert dotarła do stenogramów obrad twórców Konstytucji i obala mity na temat ich intencji w sprawie KRS

KRS miała być materią ustawową. O czym naprawdę dyskutowano przy pracach nad Konstytucją? Jakie były intencje twórców Konstytucji?

Izrael rozpoczął ofensywę. Chcą zająć Gazę z ostatniej chwili
Izrael rozpoczął ofensywę. Chcą zająć Gazę

Ruszyła izraelska ofensywa wojskowa w Strefie Gazy, mająca na celu zajęcie miasta Gaza. – Rozpoczęliśmy pierwszą fazę zaplanowanego ataku na miasto Gaza – przekazał rzecznik izraelskiej armii.

Wielki powrót upałów! Pogoda niebawem zaskoczy z ostatniej chwili
Wielki powrót upałów! Pogoda niebawem zaskoczy

Choć wydawało się, że lato już za nami, prognozy pogody przynoszą zaskakujące wieści. Synoptycy zapowiadają, że na przełomie sierpnia i września do Polski powrócą upały, a słupki rtęci ponownie pokażą nawet 30 stopni Celsjusza. 

Smutne wieści z Pomorza. Odnaleziono ciało strażaka z ostatniej chwili
Smutne wieści z Pomorza. Odnaleziono ciało strażaka

Odnaleziono ciało strażaka, który zaginął podczas akcji ratunkowej 13 sierpnia w Kawlach w woj. pomorskim – poinformowała straż pożarna.

Komunikat dla mieszkańców Małopolski z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców Małopolski

NFZ Kraków zapowiada prace serwisowe. Czasowo niedostępne będą kluczowe portale i systemy oddziału.

REKLAMA

Kiedy powstał pierwszy komputer i jaki wkład w jego budowę mieli Polacy?

Historycy techniki narodziny informatyki datują na długo przed zbudowaniem pierwszego sprawnego komputera. Robert Ligonniere w swojej fascynującej książce: Prehistoria i historia komputerów definiuje komputer jako maszynę liczącą lub maszynę wspomagającą liczenie. Powoduje to, że komputer można uznać za następcę wynalazków używanych od starożytności: abaka i liczydła.
Enigma Kiedy powstał pierwszy komputer i jaki wkład w jego budowę mieli Polacy?
Enigma / Wikipedia
Abak to w uproszczeniu – każda plansza obliczeniowa, liniowana pionowo lub poziomo, której zarys ułatwia przemieszczanie kamyków, żetonów bądź innych znaków. Robert Ligonniere w przytoczonej książce omawia również wynalazki wieków średnich i nowożytnych zbliżające świat,  tak jak abak i liczydło, do budowy elektronicznego komputera. Są to m. in. Pałeczki Nepera, Zegar Liczący Schickarda, maszyna Pasclala i maszynka do mnożenia Leibnniza. Autor wiele miejsca poświęca również żyjącemu w dziewiętnastym wieku naukowcowi Charlesowi Babbage'owi (1791-1871), który uważany jest przez Anglików za ojca współczesnych komputerów.

ENIGMA
Francuski historyk techniki podkreśla również wkład Polaków w rozwój informatyki. Wkład polegał na złamaniu kodu maszyny szyfrującej Enigma oraz opracowaniu metod i urządzeń do szybszej, automatycznej deszyfracji wiadomości. Do przyspieszenia deszyfracji służyła m in. zaprojektowana przez Mariana Rejewskiego tzw. "Polska Bomba".  Maszyna - pisze Ligonniere - składała się z zespołu sześciu polskich replik Enigmy rozmieszczonych wokół wspólnej osi napędowej, tak aby w sposób jak najszybszy można było badać kombinacje kluczy. Napędzane elektrycznością rotory sześciu Enigm-Bomb wprawione były w szybkie obroty i w ciągu dwóch godzin mogły przeanalizować wszystkie kombinacje. Dla zwiększenia mocy rozszyfrowania Polacy zlecili konstrukcję sześciu Bomb specjalizującej się w produkcji sprzętu elektrycznego firmie AVA, która nigdy nie pojęła, co zlecono jej do zrobienia. Rejewski wykonał w ten sposób coś w rodzaju alfabetycznego symulatora sekwencji matematycznych - skromny aparacik, ledwie studwudziestocentymetrowej wysokości, rozmiarami przypominający obecną pralkę.
Gdy tylko któraś z Bomb - kontynuuje Ligonniere - znajdowała odpowiednią kombinację, zapalało się światełko, a maszyna zatrzymywała się automatycznie.
W roku 1939 Polacy przekazali francuskim i angielskim sojusznikom kopie Enigm i plany Bomb. Z daru skorzystali Anglicy, a  Polska Bomba, maszyna bez elektroniki i pamięci przyczyniła się pośrednio do powstania angielskiego ciągu komputerów.

Polish notation
Złamanie kodu Enigmy to nie jedyny wkład Polaków w rozwój informatyki.  Znany jest na świecie logik Jan Łukasiewicz (1876-1956), który w 1917 roku wprowadził beznawiasowy zapis wyrażeń, popularnie zwany polskim zapisem (ang. Polish notation). Zapis ten jest obecnie powszechnie stosowany w automatycznych obliczeniach wartości wyrażeń i wykorzystywany m.in. w kalkulatorach.

Na świecie za pierwsze nowoczesne komputery uznaje się ENIACa i Colossusa.
Pierwszy polski elektronowy komputer powstał po drugiej wojnie światowej. Nazywał się XYZ.

Andrzej Berezowski


 

Polecane
Emerytury
Stażowe