W Uzbekistanie oddano hołd żołnierzom armii generała Andersa

5 października 2022 roku w Uzbekistanie odbyły się uroczystości rocznicowe upamiętniające utworzenie armii gen. Andersa i jej drogę ku ojczyźnie. Na Polskich Cmentarzach Wojennych w Shahrisabz i Kitob prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki oraz pozostali członkowie delegacji Instytutu oddali hołd żołnierzom i cywilnym obywatelom Polski, którym nie udało się wrócić do ojczyzny. Delegacja IPN złożyła kwiaty pod pomnikami upamiętniającymi spoczywających tam polskich żołnierzy.

W uroczystościach uczestniczyli także ambasador RP w Rzymie Anna Maria Anders oraz ambasador RP w Uzbekistanie Radosław Gruk.

Cmentarz w Szachrisabz jest cmentarzem symbolicznym, ponieważ wszelkie miejsca tego rodzaju były niszczone przez władze sowieckie. Nekropolia nie zajmuje dużej powierzchni. Poza pamiątkowym obeliskiem, znajduje się tam tablica z nazwiskami pogrzebanych oraz kilka symbolicznych nagrobków. Polacy w Szachrisabz znaleźli się w 1942 roku w wyniku formowania na terenie miasta 6 Dywizji Piechoty Armii gen. Andersa. Na nekropolii znajdowały się mogiły 256 pochowanych tu żołnierzy oraz ludności cywilnej skupionej wokół Polskiej Armii na Wschodzie. 

Podczas II wojny światowej w marcu i sierpniu 1942 r., przez Uzbekistan i Turkmenistan, z ZSRS do Iranu przedostało się ponad 115 tys. osób, czyli ok. 10% Polaków wywiezionych po 17 września 1939 r. z Kresów Wschodnich w głąb ZSRS. Między 13 stycznia i 25 lutego 1942 r. oddziały Armii Polskiej w ZSRS zostały przeniesione do azjatyckich sowieckich republik. Była to trudna droga, podczas której wielu żołnierzy zmarło lub cierpiało z powodu chorób i wycieńczenia.

W mieście Yangiyoʻl w wilajecie taszkenckim, w pierwszej połowie 1942 r., stacjonowały jednostki i sztab armii gen. Władysława Andersa, które później przeniesiono do Iranu. Wielu Polaków znalazło schronienie także w Samarkandzie. W tym mieście Ksawery Pruszyński napisał opowiadanie „Trębacz z Samarkandy”, które stanowi lustrzane odbicie krakowskiej legendy o Lajkoniku po tatarskiej stronie. Wokół polskiej armii gromadzili się polscy cywile.

Zarówno oficerowie jak i przedstawiciele władz Ambasady RP w Uzbekistanie oraz ludność lokalna starali się aktywnie pomagać wszystkim, którzy zdołali wydostać się spod represji i dotrzeć do Uzbekistanu. Również miejscowa ludność, choć sama nie posiadała zbyt wiele, starała się jak najbardziej pomóc polskim uchodźcom. Polacy w większości ruszyli w dalszą drogę, jednak z powodu wycieńczenia część Polaków pozostała w Uzbekistanie, sieroty czasem przyjmowała pod swój dach miejscowa ludność, a kobiety wychodziły za mąż za Uzbeków. Groby Polaków, którym nigdy nie udało się powrócić do Polski znajdują się na siedemnastu cmentarzach rozrzuconych po całym Uzbekistanie, ponadto wielu grobów nie odnaleziono. Odnajdywanie i dbanie o groby poległych Polaków za granicami kraju doskonale wpisuje się w misję Instytutu Pamięci Narodowej, nad miejscami wiecznego spoczynku Armii gen. Andersa cały czas czuwa również Ambasada RP w Uzbekistanie i Ambasador RP Radosław Gruk.

O odysei Polaków, którzy musieli opuścić ojczyznę i wielu już nie udało się nigdy do nie wrócić, opowiada projekt „Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności”. Tytułowe „Szlaki Nadziei”, mają na celu przypominać o wysiłku zbrojnym Polskich Sił Zbrojnych podczas II wojny światowej oraz o losach ludności cywilnej ewakuowanej z ZSRS wraz z armią gen. Andersa. Podczas II wojny światowej polscy żołnierze walczyli na wszystkich jej frontach w obronie godności i wolności oraz w imię solidarności z innymi zniewolonymi narodami.


 

POLECANE
Rząd Czech zapowiada blokadę unijnych regulacji. Nie dla ETS2 i paktu migracyjnego z ostatniej chwili
Rząd Czech zapowiada blokadę unijnych regulacji. "Nie" dla ETS2 i paktu migracyjnego

Nowy rząd Czech pod przewodnictwem premiera Andreja Babisza otwarcie kwestionuje kluczowe elementy polityki Unii Europejskiej. Gabinet, zaprzysiężony dzień wcześniej, przyjął uchwały odrzucające zarówno system handlu emisjami ETS2, jak i unijny pakt migracyjny, zapowiadając, że regulacje te nie zostaną wdrożone do czeskiego prawa.

Jarmark Warszawski pod specjalnym nadzorem. Student podejrzany o planowanie zamachu z ostatniej chwili
Jarmark Warszawski pod specjalnym nadzorem. Student podejrzany o planowanie zamachu

Organizator Jarmarku Warszawskiego, w związku z publikacjami dotyczącymi zatrzymania 19-letniego studenta, który miał planować zamach terrorystyczny, zwrócił się do firmy ochrony o zintensyfikowanie działań prewencyjnych, reagowania i informowania o wszelkich sytuacjach mogących stanowić zagrożenie dla odwiedzających jarmark.

Sondaż Politico. Kto za, a kto przeciw pomocy dla Ukrainy Wiadomości
Sondaż Politico. Kto za, a kto przeciw pomocy dla Ukrainy

Większość Niemców i Francuzów chce ograniczenia pomocy dla Ukrainy, podczas gdy Amerykanie, Brytyjczycy i Kanadyjczycy chcą ją zwiększyć lub utrzymać na obecnym poziomie - wykazał najnowszy sondaż Politico przeprowadzony w tych pięciu krajach i opublikowany we wtorek.

 GIS wydał pilny komunikat dla konsumentów z ostatniej chwili
GIS wydał pilny komunikat dla konsumentów

Główny Inspektorat Sanitarny wydał ostrzeżenie dotyczące świeżych jaj z chowu ściółkowego, w których wykryto bakterie Salmonella spp. GIS apeluje, aby nie jeść jaj z partii 05.01.2026, zwłaszcza jeśli nie zostały odpowiednio ugotowane lub usmażone.

Niemiecka żądza przywództwa. Niemiecki think-tank proponuje trzy kroki tylko u nas
Niemiecka żądza przywództwa. Niemiecki think-tank proponuje trzy kroki

Aleksandra Fedorska, ekspert ds. Niemiec, analizuje najnowszy raport niemieckiego think tanku Institut für Europäische Politik, który wskazuje trzy kluczowe warunki przejęcia przez Berlin większej roli w europejskiej polityce obronnej. W tle wojna w Ukrainie, zmiany w NATO oraz ambicje nowego rządu Friedricha Merza.

KE wycofuje się z całkowitego zakazu aut spalinowych. Ma nowy plan Wiadomości
KE wycofuje się z całkowitego zakazu aut spalinowych. Ma nowy plan

Komisja Europejska zmienia podejście do planowanego zakazu sprzedaży nowych samochodów spalinowych w UE od 2035 roku. Zamiast pełnego zakazu proponuje obowiązek redukcji emisji CO2 o 90 proc., co otwiera furtkę dla wybranych technologii spalinowych i hybrydowych.

Skandal w Wodach Polskich. Fikcyjna inwestycja po powodzi została odebrana Wiadomości
Skandal w Wodach Polskich. Fikcyjna inwestycja po powodzi została "odebrana"

Inwestycja popowodziowa warta ponad 400 tys. zł została formalnie odebrana, mimo że w terenie nie wykonano żadnych prac. Sprawa wyszła na jaw po ujawnieniu dokumentów z Dolnego Śląska.

Niepokojący komunikat Tuska. Musimy być przygotowani na twarde środki  z ostatniej chwili
Niepokojący komunikat Tuska. "Musimy być przygotowani na twarde środki" 

Donald Tusk ujawnił, że drony wykorzystywane do potencjalnych prowokacji, m.in. przeciwko polskiej platformienaftowej na Morzu Bałtyckim, mogą startować z jednostek tzw. floty cieni. Polska i państwa wschodniej flanki UE muszą być przygotowane na bezpośrednie działania, czyli jak to określił Tusk po szczycie w Helsinkach, "twarde środki" przeciwko takim zagrożeniom.

Niemiecki ekspert alarmuje: setki tysięcy rosyjskich żołnierzy na Białorusi Wiadomości
Niemiecki ekspert alarmuje: setki tysięcy rosyjskich żołnierzy na Białorusi

Obecność setek tysięcy rosyjskich żołnierzy na Białorusi ma stanowić realne zagrożenie dla państw NATO. Zdaniem niemieckiego eksperta wojskowego Europa wchodzi w kluczowy okres dla swojego bezpieczeństwa.

Spotkanie Nawrocki-Zełenski. Ujawniono najważniejsze tematy rozmów z ostatniej chwili
Spotkanie Nawrocki-Zełenski. Ujawniono najważniejsze tematy rozmów

Będą trzy filary rozmów prezydenta Karola Nawrockiego z prezydentem Wołodymyrem Zełenskim w Warszawie: bezpieczeństwo, współpraca gospodarcza i kwestie tożsamościowo-historyczne - powiedział we wtorek szef Kancelarii Prezydenta Zbigniew Bogucki.

REKLAMA

W Uzbekistanie oddano hołd żołnierzom armii generała Andersa

5 października 2022 roku w Uzbekistanie odbyły się uroczystości rocznicowe upamiętniające utworzenie armii gen. Andersa i jej drogę ku ojczyźnie. Na Polskich Cmentarzach Wojennych w Shahrisabz i Kitob prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki oraz pozostali członkowie delegacji Instytutu oddali hołd żołnierzom i cywilnym obywatelom Polski, którym nie udało się wrócić do ojczyzny. Delegacja IPN złożyła kwiaty pod pomnikami upamiętniającymi spoczywających tam polskich żołnierzy.

W uroczystościach uczestniczyli także ambasador RP w Rzymie Anna Maria Anders oraz ambasador RP w Uzbekistanie Radosław Gruk.

Cmentarz w Szachrisabz jest cmentarzem symbolicznym, ponieważ wszelkie miejsca tego rodzaju były niszczone przez władze sowieckie. Nekropolia nie zajmuje dużej powierzchni. Poza pamiątkowym obeliskiem, znajduje się tam tablica z nazwiskami pogrzebanych oraz kilka symbolicznych nagrobków. Polacy w Szachrisabz znaleźli się w 1942 roku w wyniku formowania na terenie miasta 6 Dywizji Piechoty Armii gen. Andersa. Na nekropolii znajdowały się mogiły 256 pochowanych tu żołnierzy oraz ludności cywilnej skupionej wokół Polskiej Armii na Wschodzie. 

Podczas II wojny światowej w marcu i sierpniu 1942 r., przez Uzbekistan i Turkmenistan, z ZSRS do Iranu przedostało się ponad 115 tys. osób, czyli ok. 10% Polaków wywiezionych po 17 września 1939 r. z Kresów Wschodnich w głąb ZSRS. Między 13 stycznia i 25 lutego 1942 r. oddziały Armii Polskiej w ZSRS zostały przeniesione do azjatyckich sowieckich republik. Była to trudna droga, podczas której wielu żołnierzy zmarło lub cierpiało z powodu chorób i wycieńczenia.

W mieście Yangiyoʻl w wilajecie taszkenckim, w pierwszej połowie 1942 r., stacjonowały jednostki i sztab armii gen. Władysława Andersa, które później przeniesiono do Iranu. Wielu Polaków znalazło schronienie także w Samarkandzie. W tym mieście Ksawery Pruszyński napisał opowiadanie „Trębacz z Samarkandy”, które stanowi lustrzane odbicie krakowskiej legendy o Lajkoniku po tatarskiej stronie. Wokół polskiej armii gromadzili się polscy cywile.

Zarówno oficerowie jak i przedstawiciele władz Ambasady RP w Uzbekistanie oraz ludność lokalna starali się aktywnie pomagać wszystkim, którzy zdołali wydostać się spod represji i dotrzeć do Uzbekistanu. Również miejscowa ludność, choć sama nie posiadała zbyt wiele, starała się jak najbardziej pomóc polskim uchodźcom. Polacy w większości ruszyli w dalszą drogę, jednak z powodu wycieńczenia część Polaków pozostała w Uzbekistanie, sieroty czasem przyjmowała pod swój dach miejscowa ludność, a kobiety wychodziły za mąż za Uzbeków. Groby Polaków, którym nigdy nie udało się powrócić do Polski znajdują się na siedemnastu cmentarzach rozrzuconych po całym Uzbekistanie, ponadto wielu grobów nie odnaleziono. Odnajdywanie i dbanie o groby poległych Polaków za granicami kraju doskonale wpisuje się w misję Instytutu Pamięci Narodowej, nad miejscami wiecznego spoczynku Armii gen. Andersa cały czas czuwa również Ambasada RP w Uzbekistanie i Ambasador RP Radosław Gruk.

O odysei Polaków, którzy musieli opuścić ojczyznę i wielu już nie udało się nigdy do nie wrócić, opowiada projekt „Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności”. Tytułowe „Szlaki Nadziei”, mają na celu przypominać o wysiłku zbrojnym Polskich Sił Zbrojnych podczas II wojny światowej oraz o losach ludności cywilnej ewakuowanej z ZSRS wraz z armią gen. Andersa. Podczas II wojny światowej polscy żołnierze walczyli na wszystkich jej frontach w obronie godności i wolności oraz w imię solidarności z innymi zniewolonymi narodami.



 

Polecane