Czy spadkobierca odpowiada za długi spadkowe?

Nie zawsze trzeba spłacać długi po zmarłym krewnym – prawo daje wybór i szansę na ochronę przed odpowiedzialnością.
Kalkulator i dokumenty, zdjęcie poglądowe
Kalkulator i dokumenty, zdjęcie poglądowe / Pixabay

Co musisz wiedzieć?

  • W rzeczywistości dziedziczeniu podlegają aktywa oraz długi.
  • Zgodnie z art. 1012 Kodeksu cywilnego spadkobierca może przyjąć spadek lub odrzucić.
  • Prawo przewiduje 6 miesięcy na podjęcie decyzji ws. przyjęcia spadku.

 

Ojciec zmarł, a po jego śmierci niespodziewanie odezwał się bank z informacją o niespłaconym kredycie. Nie miałem pojęcia, że ojciec miał długi. Czy teraz ja muszę to spłacać?

To jedno z najczęstszych pytań, z którymi spotykają się osoby dziedziczące po bliskich. W powszechnym przekonaniu spadkobranie wiąże się wyłącznie z przejęciem majątku. Tymczasem w rzeczywistości dziedziczeniu podlegają zarówno aktywa, jak i pasywa, czyli również długi. Co istotne, nie zawsze trzeba za nie odpowiadać w pełnym zakresie. Prawo spadkowe przewiduje bowiem mechanizmy ochronne, które mogą skutecznie ograniczyć odpowiedzialność za zobowiązania zmarłego, jednak pod warunkiem, że działa się w odpowiednim terminie i świadomie. Zgodnie z art. 1012 Kodeksu cywilnego spadkobierca ma trzy możliwości: może spadek przyjąć wprost, przyjąć z dobrodziejstwem inwentarza lub odrzucić. Jeżeli nie złoży żadnego oświadczenia w przewidzianym terminie, tj. 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o tytule swego powołania (zwykle jest to data śmierci spadkodawcy), zgodnie z art. 1015 § 2 kc przyjmuje się, że przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza.

 

Z czym wiąże się przyjęcie spadku?

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, że spadkobierca odpowiada za długi spadkowe tylko do wysokości stanu czynnego spadku, tj. do wartości odziedziczonego majątku. Przykładowo: jeżeli po ojcu dziedziczysz mieszkanie warte 300 tys. zł, a jego długi wynoszą 500 tys. zł, to wierzyciele mogą dochodzić zapłaty wyłącznie do 300 tys. zł, i to tylko z majątku spadkowego, a nie z Twojego osobistego majątku.

Jeżeli jednak zdecydujesz się na przyjęcie spadku wprost, przejmujesz pełną odpowiedzialność – zarówno za majątek, jak i długi, bez ograniczeń. To rozwiązanie ryzykowne, zwłaszcza gdy nie masz pełnej wiedzy o sytuacji finansowej spadkodawcy. Dlatego warto złożyć wniosek o sporządzenie spisu inwentarza przez komornika, co pozwoli ustalić rzeczywistą wartość masy spadkowej. W skrajnych przypadkach najlepszym rozwiązaniem może być odrzucenie spadku. Wówczas formalnie nie jesteś uznawany za spadkobiercę i nie ponosisz żadnej odpowiedzialności za zobowiązania zmarłego. Pamiętaj jednak, że w takiej sytuacji spadek przechodzi na dalszych krewnych, a jeśli są to małoletnie dzieci, konieczne będzie uzyskanie zgody sądu rodzinnego na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w ich imieniu.

 

Odpowiedzialność za długi spadkowe

Kwestie odpowiedzialności za długi spadkowe są również przedmiotem orzecznictwa, w którym sądy wskazują, że odpowiedzialność spadkobiercy za długi spadkowe jest ograniczona w przypadku przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, natomiast wierzyciele muszą wykazywać, że ich roszczenie mieści się w granicach wartości stanu czynnego spadku.

Podsumowując, po śmierci bliskiej osoby nie musisz automatycznie spłacać jej długów. Masz prawo wyboru: przyjąć spadek z ograniczoną odpowiedzialnością, przyjąć go wprost (na własne ryzyko) albo całkowicie go odrzucić. Na decyzję masz 6 miesięcy, które warto wykorzystać na zebranie informacji i konsultację z prawnikiem. Świadoma decyzja może uchronić Cię przed poważnymi konsekwencjami finansowymi.


 

POLECANE
Jarosław Kaczyński ukarany. Jest decyzja komisji z ostatniej chwili
Jarosław Kaczyński ukarany. Jest decyzja komisji

Komisja etyki poselskiej ukarała posła PiS Jarosława Kaczyńskiego naganą za jego słowa podczas obchodów miesięcznicy smoleńskiej w sierpniu. Sejmowa komisja ukarała także szefa PiS za jego słowa pod adresem dziennikarza TVN24.

Sprawa Marii Kurowskiej, czy sprawa Kamila z Onetu? tylko u nas
Sprawa Marii Kurowskiej, czy sprawa "Kamila z Onetu"?

Sprawa Marii Kurowskiej pokazuje, jak w „uśmiechniętej Polsce” granica między normalnym działaniem posła, a „aferą” zależy wyłącznie od tego, kto akurat rządzi. Kurowską atakuje się za coś, co jest absolutnym fundamentem demokracji: zabieganie o środki dla własnego regionu i pilnowanie, by nie trafiały donikąd.

Komunikat dla mieszkańców woj. podkarpackiego z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców woj. podkarpackiego

Na Podkarpaciu potwierdzono 26 przypadków odry powiązanych z jednym ogniskiem epidemicznym i jedno podejrzenie choroby. Sanepid prowadzi dochodzenie i przypomina o szczepieniach oraz zaleca maseczki i unikanie dużych skupisk.

Wraca sprawa śmierci Matthew Perry’ego. Sąd wydał wyrok z ostatniej chwili
Wraca sprawa śmierci Matthew Perry’ego. Sąd wydał wyrok

Salvador Plasencia, jeden z lekarzy odpowiedzialnych za śmierć aktora Przyjaciele Matthew Perry’ego, został skazany na 30 miesięcy więzienia w związku z przedawkowaniem ketaminy, które doprowadziło do śmierci 54-letniego gwiazdora. Wyrok zapadł w środę przed sądem federalnym w Los Angeles.

Przełom w SN: Uchwała wyznacza granicę między polską Konstytucją a prawem UE tylko u nas
Przełom w SN: Uchwała wyznacza granicę między polską Konstytucją a prawem UE

Historyczna decyzja Sądu Najwyższego wywołała polityczne i prawne trzęsienie ziemi. Uchwała z 3 grudnia po raz pierwszy tak jednoznacznie wyznacza granicę między polską Konstytucją a prawem UE, stwierdzając, że TSUE działał poza swoimi kompetencjami. To ruch, który może na nowo ułożyć relacje Polska–Unia i zmienić sposób funkcjonowania całego wymiaru sprawiedliwości.

Polacy żegnają Niemcy. Dane nie pozostawiają złudzeń z ostatniej chwili
Polacy żegnają Niemcy. Dane nie pozostawiają złudzeń

Coraz więcej Polaków wraca z Niemiec do ojczyzny. Jak opisuje niemiecki dziennik BILD, przyciągają ich wyższy wzrost gospodarczy w Polsce, niższe bezrobocie i ulgi podatkowe dla powracających.

Komunikat Straży Granicznej. Pilne doniesienia z granicy Wiadomości
Komunikat Straży Granicznej. Pilne doniesienia z granicy

Dziesięciu obywateli Gruzji zostało przymusowo odesłanych z Polski na pokładzie samolotu czarterowego, który 2 grudnia wystartował z Łodzi do Tbilisi. Operację przeprowadziła Straż Graniczna we współpracy ze stroną niemiecką oraz Agencją Frontex, w ramach regularnych działań związanych z egzekwowaniem prawa migracyjnego.

Rosyjski kosmonauta wyrzucony z misji SpaceX. Media: podejrzenia o szpiegostwo  z ostatniej chwili
Rosyjski kosmonauta wyrzucony z misji SpaceX. Media: podejrzenia o szpiegostwo 

Oleg Artiemjew – doświadczony rosyjski kosmonauta i radny moskiewskiej Dumy – został usunięty z przyszłorocznej misji SpaceX Crew-12 na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). Roskosmos twierdzi, że powodem jest „przejście Artiemjewa do innej pracy”. Niezależne rosyjskie media podają jednak zupełnie inną wersję.

McDonald's wróci do Rosji? Zarejestrowano znak towarowy z ostatniej chwili
McDonald's wróci do Rosji? Zarejestrowano znak towarowy

Rosyjska agencja RIA Nowosti podaje, że McDonald's zarejestrował w Rospatencie znak towarowy "I'm lovin' it". Rospatent zatwierdził dokumenty w tym tygodniu.

KRUS wydał komunikat dla rolników z ostatniej chwili
KRUS wydał komunikat dla rolników

KRUS zachęca rolników do wzięcia udziału w bezpłatnych badaniach. 3 grudnia 2025 r. pojawił się komunikat w tej sprawie.

REKLAMA

Czy spadkobierca odpowiada za długi spadkowe?

Nie zawsze trzeba spłacać długi po zmarłym krewnym – prawo daje wybór i szansę na ochronę przed odpowiedzialnością.
Kalkulator i dokumenty, zdjęcie poglądowe
Kalkulator i dokumenty, zdjęcie poglądowe / Pixabay

Co musisz wiedzieć?

  • W rzeczywistości dziedziczeniu podlegają aktywa oraz długi.
  • Zgodnie z art. 1012 Kodeksu cywilnego spadkobierca może przyjąć spadek lub odrzucić.
  • Prawo przewiduje 6 miesięcy na podjęcie decyzji ws. przyjęcia spadku.

 

Ojciec zmarł, a po jego śmierci niespodziewanie odezwał się bank z informacją o niespłaconym kredycie. Nie miałem pojęcia, że ojciec miał długi. Czy teraz ja muszę to spłacać?

To jedno z najczęstszych pytań, z którymi spotykają się osoby dziedziczące po bliskich. W powszechnym przekonaniu spadkobranie wiąże się wyłącznie z przejęciem majątku. Tymczasem w rzeczywistości dziedziczeniu podlegają zarówno aktywa, jak i pasywa, czyli również długi. Co istotne, nie zawsze trzeba za nie odpowiadać w pełnym zakresie. Prawo spadkowe przewiduje bowiem mechanizmy ochronne, które mogą skutecznie ograniczyć odpowiedzialność za zobowiązania zmarłego, jednak pod warunkiem, że działa się w odpowiednim terminie i świadomie. Zgodnie z art. 1012 Kodeksu cywilnego spadkobierca ma trzy możliwości: może spadek przyjąć wprost, przyjąć z dobrodziejstwem inwentarza lub odrzucić. Jeżeli nie złoży żadnego oświadczenia w przewidzianym terminie, tj. 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o tytule swego powołania (zwykle jest to data śmierci spadkodawcy), zgodnie z art. 1015 § 2 kc przyjmuje się, że przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza.

 

Z czym wiąże się przyjęcie spadku?

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, że spadkobierca odpowiada za długi spadkowe tylko do wysokości stanu czynnego spadku, tj. do wartości odziedziczonego majątku. Przykładowo: jeżeli po ojcu dziedziczysz mieszkanie warte 300 tys. zł, a jego długi wynoszą 500 tys. zł, to wierzyciele mogą dochodzić zapłaty wyłącznie do 300 tys. zł, i to tylko z majątku spadkowego, a nie z Twojego osobistego majątku.

Jeżeli jednak zdecydujesz się na przyjęcie spadku wprost, przejmujesz pełną odpowiedzialność – zarówno za majątek, jak i długi, bez ograniczeń. To rozwiązanie ryzykowne, zwłaszcza gdy nie masz pełnej wiedzy o sytuacji finansowej spadkodawcy. Dlatego warto złożyć wniosek o sporządzenie spisu inwentarza przez komornika, co pozwoli ustalić rzeczywistą wartość masy spadkowej. W skrajnych przypadkach najlepszym rozwiązaniem może być odrzucenie spadku. Wówczas formalnie nie jesteś uznawany za spadkobiercę i nie ponosisz żadnej odpowiedzialności za zobowiązania zmarłego. Pamiętaj jednak, że w takiej sytuacji spadek przechodzi na dalszych krewnych, a jeśli są to małoletnie dzieci, konieczne będzie uzyskanie zgody sądu rodzinnego na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w ich imieniu.

 

Odpowiedzialność za długi spadkowe

Kwestie odpowiedzialności za długi spadkowe są również przedmiotem orzecznictwa, w którym sądy wskazują, że odpowiedzialność spadkobiercy za długi spadkowe jest ograniczona w przypadku przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, natomiast wierzyciele muszą wykazywać, że ich roszczenie mieści się w granicach wartości stanu czynnego spadku.

Podsumowując, po śmierci bliskiej osoby nie musisz automatycznie spłacać jej długów. Masz prawo wyboru: przyjąć spadek z ograniczoną odpowiedzialnością, przyjąć go wprost (na własne ryzyko) albo całkowicie go odrzucić. Na decyzję masz 6 miesięcy, które warto wykorzystać na zebranie informacji i konsultację z prawnikiem. Świadoma decyzja może uchronić Cię przed poważnymi konsekwencjami finansowymi.



 

Polecane