W styczniu do Instytutu Ordo Iuris zgłosiła się osoba zaniepokojona uchwałą z dnia 29 grudnia 2021 r. podjętą przez Zarząd Polskiego Związku Gimnastycznego. Postanowił on uzależnić możliwość wzięcia udziału w zawodach sportowych organizowanych przez PZG lub znajdujących się pod jego patronatem, od posiadania unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID lub zaświadczenia o szczepieniu potwierdzającego szczepienie przeciwko COVID-19. Co więcej, uchwała wprowadziła obowiązek posiadania tego certyfikatu dla zawodników i członków sztabu szkoleniowego kadry narodowej i reprezentacji Polski we wszystkich sportach gimnastycznych oraz dla wszystkich trenerów i sędziów posiadających licencję Polskiego Związku Gimnastycznego. W przypadku zawodników, którzy nie ukończyli 12. roku życia (z wyłączeniem zawodników kadry narodowej i reprezentacji), biorących udział w zawodach sportowych organizowanych przez Polski Związek Gimnastyczny lub pod jego patronatem, za równoważne z obowiązkiem zaszczepienia uznawane będzie również posiadanie negatywnego wyniku testu diagnostycznego na koronawirusa.

„Regulacja ta jest dużo dalej idąca niż jakiekolwiek rozwiązania ustawowe przyjęte przez parlament. Polski Związek Gimnastyczny w akcie prawa wewnętrznego wiąże z posiadaniem certyfikatu covidowego skutki nieznane prawu polskiemu” – wskazuje Łukasz Bernaciński członek Zarządu Instytutu Ordo Iuris.

Zarząd Polskiego Związku Gimnastycznego podstawy do wprowadzenia wcześniej wskazanego obowiązku upatruje w statucie PZG, zgodnie z którym Związek ma pewne prawa wyłączne przyznane na podstawie art. 13 ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie.  Na jego podstawie polski związek sportowy ma wyłączne prawo do m.in. organizowania i prowadzenia współzawodnictwa sportowego o tytuł Mistrza Polski oraz o Puchar Polski w danej dyscyplinie. Upoważnia on także związki sportowe do ustanawiania i realizacji reguł sportowych, organizacyjnych i dyscyplinarnych we współzawodnictwie sportowym organizowanym przez związek, a także do powołania kadry narodowej oraz przygotowania jej do igrzysk olimpijskich, igrzysk paraolimpijskich, mistrzostw świata lub mistrzostw Europy.

W opinii prawników Ordo Iuris, podjęcie uchwały w powyższym kształcie wykracza poza legitymację ustawową wynikającą z art. 13 ustawy o sporcie. Polskie związki sportowe, jak wskazuje art. 7 tej ustawy, powstają „w celu organizowania i prowadzenia współzawodnictwa w danym sporcie”. Istotą ich działania jest więc jak najszerszy, inkluzywny charakter funkcjonowania. Związki sportowe korzystają ze specjalnych ustawowych, wyłącznych praw w celu jak najszerszej popularyzacji danej dyscypliny sportowej oraz umożliwienia uczciwej rywalizacji w danej dyscyplinie.

Wprowadzony omawianą uchwałą wymóg posiadania odpowiedniego certyfikatu, w przypadku udziału w zawodach organizowanych pod egidą lub patronatem PZG, niesie ze sobą znamiona regulacji o charakterze dyskryminacyjnym. Efektem tak wprowadzonej regulacji jest pośrednia dyskryminacja gimnastyków niezaszczepionych, którzy na mocy tej uchwały są czasowo pozbawieni prawa do wykonywania zawodu (w przypadku sportowców zawodowych), lub po prostu rzeczywista ich aktywność zawodnicza została zawieszona w czasie obowiązywania uchwały. Ponadto, zobowiązanie zawarte w uchwale odnosi się również do sędziów oraz widzów, a co za tym idzie ingeruje w stosunki pracownicze oraz prawa osób niezwiązanych z funkcjonowaniem Związku.

W komunikacie wydanym przez PZG, Prezes Zarządu Związku decyzje Zarządu argumentował „zapewnieniem bezpiecznych dla zdrowia i życia warunków uczestnictwa we współzawodnictwie sportowym”. Twierdził też, że uchwała ma na celu to, „aby Polski Związek Gimnastyczny mógł funkcjonować normalnie i bez zakłóceń”.

„Prócz wątpliwej podstawy prawnej do powzięcia uchwały w tym kształcie, pozostaje pytanie, w jaki sposób Polski Związek Gimnastyczny miałby skutecznie egzekwować ten obowiązek, zachowując jednocześnie wymogi postawione przez RODO. Pozyskiwanie przez pracowników Związku informacji o wyniku przeprowadzonego testu diagnostycznego na obecność wirusa SARS-CoV-2 lub o tym, czy dana osoba przyjęła szczepionkę przeciwko tej jednostce chorobowej bądź informacji wynikających z okazania cyfrowego zaświadczenia COVID, stanowi przetwarzanie tzw. danych wrażliwych”  - dodaje Paweł Tempczyk – analityk z Centrum Analiz Legislacyjnych Ordo Iuris.

W przypadku egzekwowania obowiązku, o którym mowa w uchwale, Polski Związek Gimnastyczny byłby zobowiązany do zachowania wymagań związanych z przetwarzaniem danych osobowych. Przede wszystkim, Związek zyska status administratora danych osobowych. Zatem, zgodnie z art. 13 RODO, będzie musiał podać osobie objętej obowiązkiem podstawę prawną przetwarzania danych i jego cel, a także informacje na temat okresu przetwarzania danych osobowych, możliwości żądania wglądu do nich, jak i ich prostowania oraz prawa cofnięcia wyrażonej zgody czy uprawnienia do wniesienia skargi.

Istotny jest także, ciążący na Związku (będącym, w rozumieniu RODO, administratorem danych osobowych) obowiązek ochrony danych. Obowiązek ten dotyczy też ochrony pozyskanych danych osobowych przed ich ujawnieniem wobec osób trzecich, do których zaliczają się, chociażby, osoby postronne, które mogą być świadkami weryfikacji informacji o zdrowiu. W opinii prawników Ordo Iuris, legalność decyzji władz Polskiego Związku Gimnastycznego budzi poważne wątpliwości. W najbliższym czasie ukaże się analiza prawna na ten temat.