W Krakowie odsłonięto tablicę bojowców żydowskich organizacji podziemnych

22 grudnia 2022 r. przed budynkiem przy ul. Szpitalnej 38 w Krakowie odbyła się kameralna uroczystość odsłonięcia tablicy, upamiętniającej bojowców żydowskich organizacji podziemnych, którzy 80 lat temu dokonali udanego zamachu na niemiecką kawiarnię „Cyganeria”.
Odsłonięcie tablicy bojowców żydowskich przy ul. Szpitalnej 38. W Krakowie odsłonięto tablicę bojowców żydowskich organizacji podziemnych
Odsłonięcie tablicy bojowców żydowskich przy ul. Szpitalnej 38. / Fot. Janusz Ślęzak (IPN)

Uroczystość zorganizował Oddział IPN w Krakowie oraz Żydowskie Muzeum Galicja. IPN reprezentowali m.in. zastępca dyrektora Oddziału w Krakowie dr Michał Wenklar oraz dr Maciej Korkuć, naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa; Muzeum Galicja – dyrektor Jakub Nowakowski.

Wicewojewoda małopolski Mateusz Małodziński odczytał list skierowany do zebranych przez wojewodę Łukasza Kmitę. Obecni byli także wicekonsul USA Erjon Kruja, konsul Niemiec Dagmar Hillebrand, dyrektor ds. dyplomacji publicznej ambasady Izraela Elena Lagutin, wieloletni przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie Tadeusz Jakubowicz oraz Jacek Stawiski z Muzeum KL Plaschow, a także Doron Shach z Międzynarodowej Szkoły Edukacji o Holokauście Yad Vashem, który odmówił krótką modlitwę w intencji społeczności żydowskiej wymordowanej przez niemieckich okupantów.

Wieczorem grupy żydowskiej młodzieży z różnych struktur konspiracyjnych w krakowskim getcie – przede wszystkim ze środowisk syjonistycznych – przygotowały i przeprowadziły dwa zamachy na lokale gastronomiczne dla Niemców. Miały one polegać na wrzuceniu odbezpieczonych granatów przez okna kawiarni „Cyganeria” przy ul. Szpitalnej oraz restauracji Jana Bisanza w kamienicy na rogu ulic Karmelickiej i Dunajewskiego.

Akcja w „Cyganerii” zakończyła się powodzeniem. Od eksplozji zginął oficer Luftwaffe, a dwóch innych niemieckich żołnierzy i dwie osoby cywilne odniosły rany. Natomiast w kawiarni Bisanza niedoświadczeni bojowcy nie trafili granatem w otwór okienny. Materiał wybuchowy eksplodował na ulicy.

Ponadto tego samego dnia na moście Dębnickim i na ul. Batorego zawieszono polskie flagi narodowe, a na Rynku Głównym złożono wieniec na płycie upamiętniającej przysięgę Tadeusza Kościuszki. Według niektórych świadectw biało-czerwoną flagę wywieszono także na moście Piłsudskiego. W założeniu wykonawców liczył się przede wszystkim symboliczny i demonstracyjny charakter podjętych akcji, wymierzonych w żołnierzy niemieckiego okupanta. Ten cel został w pełni osiągnięty.

Po wojnie na budynku przy ul. Szpitalnej zamontowano tablicę z inskrypcją, w sposób absurdalny wykorzystującą to miejsce do promowania 10. rocznicy „utworzenia PPR”. W sprawie godnego i zgodnego z prawdą upamiętnienia wojennych wydarzeń, w 2013 r. zwróciły się do Urzędu Miasta Krakowa dwie instytucje – Towarzystwo Przyjaźni Izrael-Polska i Oddział IPN w Krakowie. Na przeszkodzie stanęły jednak kwestie własnościowe budynku. Dopiero w 2022 r., dzięki współpracy krakowskiego IPN z Żydowskim Muzeum Galicja, udało się doprowadzić do uzyskania wszelkich potrzebnych pozwoleń i zamontować tablicę przypominającą wydarzenia z 1942 r. Wykonanie i montaż tablicy sfinansował krakowski oddział IPN.


 

POLECANE
Złodzieje klejnotów z Luwru zatrzymani. Przeanalizowano 150 próbek DNA Wiadomości
Złodzieje klejnotów z Luwru zatrzymani. Przeanalizowano 150 próbek DNA

Dwóch mężczyzn zatrzymanych w związku z kradzieżą królewskich klejnotów z paryskiego Luwru przyznało się częściowo do winy. Francuska prokuratura ujawnia kolejne szczegóły spektakularnego włamania, a zrabowane przedmioty warte miliony euro wciąż pozostają nieodnalezione.

Polsce grozi utrata suwerenności. Jarosław Kaczyński wskazał dwa kluczowe zagrożenia z ostatniej chwili
Polsce grozi utrata suwerenności. Jarosław Kaczyński wskazał dwa kluczowe zagrożenia

W perspektywie kilku lat suwerenność Polski może być zagrożona – ocenił prezes PiS Jarosław Kaczyński podczas Forum Ekonomicznego w Krynicy w środę. Wskazał dwa możliwe scenariusze: przyjęcie nowego „układu europejskiego” oraz ryzyko wojny z Rosją.

Unia Europejska udzieli Ukrainie kredytu zabezpieczonego aktywami Rosji? tylko u nas
Unia Europejska udzieli Ukrainie kredytu zabezpieczonego aktywami Rosji?

Unia Europejska rozważa kontrowersyjny krok, którym jest wykorzystanie zamrożonych rosyjskich aktywów do finansowania zakupu broni dla Kijowa. Plan, dyskutowany od lat w brukselskich kuluarach, nabiera kształtów na tle wyczerpujących się źródeł pomocy

KRRiT reaguje po skandalu w TVP z Dorotą Wysocką-Schnepf pilne
KRRiT reaguje po skandalu w TVP z Dorotą Wysocką-Schnepf

Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji wszczęła postępowanie wyjaśniające wobec Doroty Wysockiej-Schnepf po jej skandalicznej wypowiedzi w programie „Niebezpieczne związki” w TVP Info. Dziennikarka w rozmowie z posłem PiS Mariuszem Goskiem powiedziała: „macie ofiar na swoim koncie niestety bardzo dużo”.

USA wycofują wojska z Rumunii. Ostra reakcja Republikanów z ostatniej chwili
USA wycofują wojska z Rumunii. Ostra reakcja Republikanów

Republikańscy szefowie komisji ds. sił zbrojnych obydwu izb Kongresu wyrazili stanowczy sprzeciw wobec decyzji Pentagonu, by wycofać amerykańską brygadę piechoty z Rumunii. Jak stwierdzili, decyzja wysyła „zły sygnał” Rosji i jest sprzeczna ze strategią prezydenta Donalda Trumpa.

Ceny prądu w Polsce znów w czołówce Europy. Eurostat informuje, jak bardzo podrożała energia Wiadomości
Ceny prądu w Polsce znów w czołówce Europy. Eurostat informuje, jak bardzo podrożała energia

Polska znalazła się wśród krajów Unii Europejskiej z najszybciej rosnącymi cenami prądu. Według danych Eurostatu w pierwszej połowie 2025 roku rachunki za energię wzrosły u nas o 20 proc., a po uwzględnieniu siły nabywczej należą do najwyższych w całej Wspólnocie.

Premier Litwy: Decyzje ws. granicy z Białorusią będziemy podejmować razem z Polską z ostatniej chwili
Premier Litwy: Decyzje ws. granicy z Białorusią będziemy podejmować razem z Polską

Polska i Litwa będą koordynować plany otwarcia przejść granicznych z Białorusią – oświadczyła w środę litewska premier Inga Ruginiene po posiedzeniu rządu, na którym zapadła decyzja o zamknięciu lądowych przejść granicznych z Białorusią.

Nowe informacje w sprawie zabójstwa na UW. Zakończono obserwację psychiatryczną Mieszka R. pilne
Nowe informacje w sprawie zabójstwa na UW. Zakończono obserwację psychiatryczną Mieszka R.

Prokuratura Okręgowa w Warszawie potwierdziła, że zakończyła się obserwacja psychiatryczna Mieszka R., podejrzanego o brutalne zabójstwo portierki na Uniwersytecie Warszawskim. Mężczyzna ma trafić do aresztu śledczego w Radomiu. Śledczy czekają teraz na opinię biegłych.

Sieć sklepów Biedronka wydała ważny komunikat dla klientów z ostatniej chwili
Sieć sklepów Biedronka wydała ważny komunikat dla klientów

Biedronka poinformowała o wydłużeniu godzin otwarcia sklepów w tygodniu poprzedzającym Święto Wszystkich Świętych, by umożliwić klientom spokojne zakupy przed nadchodzącym weekendem.

Komunikat IMGW na Wszystkich Świętych. To już pewne z ostatniej chwili
Komunikat IMGW na Wszystkich Świętych. To już pewne

Wszystkich Świętych, 1 listopada i Dzień Zaduszny, 2 listopada, na przeważającym obszarze kraju zapowiadają się pogodnie - przekazała rzeczniczka Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej Agnieszka Prasek. Zaznaczyła, że termometry na południu Polski lokalnie mogą wskazać nawet 19 st. C.

REKLAMA

W Krakowie odsłonięto tablicę bojowców żydowskich organizacji podziemnych

22 grudnia 2022 r. przed budynkiem przy ul. Szpitalnej 38 w Krakowie odbyła się kameralna uroczystość odsłonięcia tablicy, upamiętniającej bojowców żydowskich organizacji podziemnych, którzy 80 lat temu dokonali udanego zamachu na niemiecką kawiarnię „Cyganeria”.
Odsłonięcie tablicy bojowców żydowskich przy ul. Szpitalnej 38. W Krakowie odsłonięto tablicę bojowców żydowskich organizacji podziemnych
Odsłonięcie tablicy bojowców żydowskich przy ul. Szpitalnej 38. / Fot. Janusz Ślęzak (IPN)

Uroczystość zorganizował Oddział IPN w Krakowie oraz Żydowskie Muzeum Galicja. IPN reprezentowali m.in. zastępca dyrektora Oddziału w Krakowie dr Michał Wenklar oraz dr Maciej Korkuć, naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa; Muzeum Galicja – dyrektor Jakub Nowakowski.

Wicewojewoda małopolski Mateusz Małodziński odczytał list skierowany do zebranych przez wojewodę Łukasza Kmitę. Obecni byli także wicekonsul USA Erjon Kruja, konsul Niemiec Dagmar Hillebrand, dyrektor ds. dyplomacji publicznej ambasady Izraela Elena Lagutin, wieloletni przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie Tadeusz Jakubowicz oraz Jacek Stawiski z Muzeum KL Plaschow, a także Doron Shach z Międzynarodowej Szkoły Edukacji o Holokauście Yad Vashem, który odmówił krótką modlitwę w intencji społeczności żydowskiej wymordowanej przez niemieckich okupantów.

Wieczorem grupy żydowskiej młodzieży z różnych struktur konspiracyjnych w krakowskim getcie – przede wszystkim ze środowisk syjonistycznych – przygotowały i przeprowadziły dwa zamachy na lokale gastronomiczne dla Niemców. Miały one polegać na wrzuceniu odbezpieczonych granatów przez okna kawiarni „Cyganeria” przy ul. Szpitalnej oraz restauracji Jana Bisanza w kamienicy na rogu ulic Karmelickiej i Dunajewskiego.

Akcja w „Cyganerii” zakończyła się powodzeniem. Od eksplozji zginął oficer Luftwaffe, a dwóch innych niemieckich żołnierzy i dwie osoby cywilne odniosły rany. Natomiast w kawiarni Bisanza niedoświadczeni bojowcy nie trafili granatem w otwór okienny. Materiał wybuchowy eksplodował na ulicy.

Ponadto tego samego dnia na moście Dębnickim i na ul. Batorego zawieszono polskie flagi narodowe, a na Rynku Głównym złożono wieniec na płycie upamiętniającej przysięgę Tadeusza Kościuszki. Według niektórych świadectw biało-czerwoną flagę wywieszono także na moście Piłsudskiego. W założeniu wykonawców liczył się przede wszystkim symboliczny i demonstracyjny charakter podjętych akcji, wymierzonych w żołnierzy niemieckiego okupanta. Ten cel został w pełni osiągnięty.

Po wojnie na budynku przy ul. Szpitalnej zamontowano tablicę z inskrypcją, w sposób absurdalny wykorzystującą to miejsce do promowania 10. rocznicy „utworzenia PPR”. W sprawie godnego i zgodnego z prawdą upamiętnienia wojennych wydarzeń, w 2013 r. zwróciły się do Urzędu Miasta Krakowa dwie instytucje – Towarzystwo Przyjaźni Izrael-Polska i Oddział IPN w Krakowie. Na przeszkodzie stanęły jednak kwestie własnościowe budynku. Dopiero w 2022 r., dzięki współpracy krakowskiego IPN z Żydowskim Muzeum Galicja, udało się doprowadzić do uzyskania wszelkich potrzebnych pozwoleń i zamontować tablicę przypominającą wydarzenia z 1942 r. Wykonanie i montaż tablicy sfinansował krakowski oddział IPN.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe