451. rocznica bitwy pod Lepanto. Dlaczego triumf floty chrześcijańskiej nad Turkami przypisany jest Maryi?
Przypomnijmy pokrótce okoliczności tego zdarzenia. Bitwa pod Lepanto, stoczona w okolicach Zatoki Patraskiej, przeszła do historii jako jedna z najkrwawszych bitew morskich w dziejach. Państwa Świętej Ligi zmierzyły się z wojskami tureckimi sułtana Selima II, który chciał podbić Europę i wprowadzić islam na całym kontynencie.
Bitwa
Geneza tej walki dotyczyła spraw o charakterze ekonomicznym. Imperium Osmańskie przejmowało kontrolę nad szlakiem handlowym z Indiami po zdobyciu Konstantynopola w 1453 roku, muzułmanie wspierali dodatkowo grasujące po Morzu Śródziemnych statki algierskich piratów, napadające za europejskich kupców. Turcy zażądali od Wenecji przekazania im Cypru. Po odmowie najechali wyspę i odbili ją z rąk chrześcijan. Wówczas papież Pius V powołał Ligę Świętą, w której główne siły reprezentowała Hiszpania i Wenecja.
Floty chrześcijańska i turecka spotkały się na wodach Morza Jońskiego, nieopodal Lepanto. Przeważające siły tureckie, pod wodzą Ali Paszy, poniosły klęskę. Większość statków tureckich zostało zniszczone lub przejęte przez Europejczyków. W ciągu czterech godzin bitwy zatopiono sześćdziesiąt tureckich galer i uwolniono ok. dwanaście tysięcy chrześcijańskich galerników. W bitwie zginęło dwadzieścia siedem tysięcy Turków, a kolejnych pięć tysięcy trafiło do niewoli.
Maryja
Triumf został przypisany wstawiennictwu Matki Bożej Różańcowej, bowiem papież modląc się na różańcu o zwycięstwo sił państw chrześcijańskich miał wizję Maryi, która przypatrywała się bitwie i sprawiła, że zmienił się kierunek wiania wiatru, który zapewnił zwycięstwo Europejczykom.
"Ówczesny papież - św. Pius V, dominikanin, gorący czciciel Matki Bożej - usłyszawszy o zbliżającej się wojnie, ze łzami w oczach zaczął zanosić żarliwe modlitwy do Maryi, powierzając Jej swą troskę podczas odmawiania różańca. Nagle doznał wizji: zdawało mu się, że znalazł się na miejscu bitwy pod Lepanto. Zobaczył ogromne floty, przygotowujące się do starcia. Nad nimi ujrzał Maryję, która patrzyła na niego spokojnym wzrokiem. Nieoczekiwana zmiana wiatru uniemożliwiła manewry muzułmanom, a sprzyjała flocie chrześcijańskiej" - czytamy w opisie brewiarzowym. W dzień bitwy lud Rzymu kroczył wraz z papieżem ulicami miasta niosąc wizerunek Maryi "Salus Populi Romani" (Ocalenie Ludu Rzymskiego), odmawiając różaniec i zanosząc prośby o wstawiennictwo Matki Bożej i ratunek dla Europy.
Pius V uczynił dzień zwycięstwa europejskiej floty Świętem Matki Bożej Różańcowej obchodzonym w tych kościołach, w których istniały bractwa różańcowe. Blisko dwa wieki później, papież Klemens XI, w podzięce za zwycięstwo nad Turkami pod Belgradem, rozszerzył święto na cały Kościół katolicki. Papież Leon XIII najpierw wprowadził do Litanii Loretańskiej wezwanie "Królowo Różańca świętego - módl się za nami", a w roku 1885 wydał rozporządzenie, by różaniec odmawiany był w Kościele nie tylko w rocznicę bitwy, ale przez cały miesiąc październik.
Dziś mija 451. rocznica bitwy pod Lepanto, która miała wpływ na dalszą historię Europy..