[Felieton „TS”] Tadeusz Płużański: Prezydent Raczyński

30 lipca 1993 r. w Londynie zmarł Edward Raczyński, polityk, dyplomata, prezydent RP na uchodźstwie w latach 1979–1986. Nie został jednak pochowany na obcej ziemi, dlatego w III RP nie sprowadzono jego szczątków do Świątyni Opatrzności Bożej. Hrabia Raczyński spoczywa w rodzinnym Rogalinie.
Tadeusz Płużański
Tadeusz Płużański / Tygodnik Solidarność

Urodzony 19 grudnia 1891 r. w Zakopanem Edward Raczyński pełnił w życiu szereg ważnych funkcji publicznych. Był m.in. delegatem Rzeczpospolitej przy Lidze Narodów (1932–1934), ambasadorem w Wielkiej Brytanii (1935–1945) czy ministrem spraw zagranicznych rządu RP w Londynie (1941–1943).

Czytaj także: Kolejny skandal na IO: zawodniczka zalała się łzami po walce z zawodniczką, która niedawno "oblała test płci"

Kim był? 

Edward to przedstawiciel znanego wielkopolskiego rodu Raczyńskich herbu Nałęcz. Jego ojciec Edward Aleksander Raczyński był mecenasem sztuki, twórcą wielkiej galerii obrazów w rodzinnym majątku w Rogalinie.

Po latach licealnych, które młody Edward spędził w Krakowie, studiował prawo w Lipsku, nauki polityczne w Londynie, by powrócić do Krakowa i uzyskać doktorat z prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Jego praca w Ministerstwie Spraw Zagranicznych zbiegła się z odzyskaniem przez Polskę niepodległości. Prócz Warszawy sprawował funkcje dyplomatyczne w Kopenhadze, Genewie i Londynie. W stolicy Zjednoczonego Królestwa był ambasadorem aż do cofnięcia uznania dyplomatycznego dla rządu RP na uchodźstwie przez rząd brytyjski 5 lipca 1945 r.

Szczególna rola przypadła Raczyńskiemu po sowieckiej agresji na Polskę 17 września 1939 r., kiedy wydał komunikat wyliczający złamane przez ZSRS układy. Z kolei 10 grudnia 1942 r. przedstawił aliantom pierwszy na świecie oficjalny raport o Holokauście, który oparł na materiałach przywiezionych przez kuriera Jana Karskiego. Po odkryciu w kwietniu 1943 r. grobów w Katyniu wysłał prośbę do Międzynarodowego Czerwonego Krzyża o wyjaśnienie zbrodni.

Czytaj także: Polscy olimpijczycy mają zakaz komentowania sprawy Przemysława Babiarza

Dalsze losy 

Zanim Raczyński został prezydentem RP na uchodźstwie, przez niemal dwie dekady, początkowo razem z Władysławem Andersem i Tomaszem Arciszewskim, pełnił funkcję „zbiorowego prezydenta” w ramach Rady Trzech. Powstała ona w 1954 r. jako wyraz niezgody na dalsze pełnienie roli głowy państwa przez Augusta Zaleskiego, który nie chciał ustąpić.

Na przełomie 1975 i 1976 r. Raczyński podpisał list pisarzy polskich na obczyźnie, solidaryzujących się z sygnatariuszami protestu przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (komuniści do ustawy zasadniczej wprowadzili m.in. punkty o „przewodniej roli PZPR w państwie i socjalistycznym charakterze państwa”, „trwałym i nienaruszalnym sojuszu Polski z ZSRR”). Następca Raczyńskiego na stanowisku prezydenta Rzeczpospolitej, Kazimierz Sabbat (od 1986 r.), zmarł 19 lipca 1989 r. na londyńskiej ulicy na zawał serca po informacji, że głową państwa nad Wisłą został tow. Wojciech Jaruzelski.

W 1990 r. Edward założył Fundację im. Raczyńskich, przekazując park i pałac w Rogalinie, razem z galerią ponad 300 obrazów i rzeźb Muzeum Narodowemu w Poznaniu. 


 


 

POLECANE
FIFA odsłania karty. Oto możliwi przeciwnicy biało-czerwonych z ostatniej chwili
FIFA odsłania karty. Oto możliwi przeciwnicy biało-czerwonych

Piłkarska reprezentacja Polski, w przypadku awansu z baraży do mistrzostw świata, rozegra pierwszy mecz mundialu 15 czerwca z Tunezją w Guadalupe/Monterrey w Meksyku. Pięć dni później czeka w Houston Holandia, a 26 czerwca w Arlington/Dallas - Japonia.

Znana polska piosenkarka w żałobie. Przekazała smutne wieści Wiadomości
Znana polska piosenkarka w żałobie. Przekazała smutne wieści

Małgorzata Ostrowska poinformowała o śmierci swojego męża, Jacka Gulczyńskiego. Artystka przekazała tę wiadomość w poruszającym wpisie na Instagramie. Kilka dni wcześniej opowiadała, że jej małżonek przebywa w poznańskim Hospicjum Palium.

Sezon grzewczy znowu zbiera żniwo. Strażacy apelują Wiadomości
Sezon grzewczy znowu zbiera żniwo. Strażacy apelują

Od 1 października do 5 grudnia strażacy odnotowali ponad 5 tys. pożarów w budynkach mieszkalnych, w wyniku których zmarły 82 osoby - przekazał w sobotę rzecznik prasowy komendanta głównego PSP st. bryg. Karol Kierzkowski. Strażacy apelują o stosowanie czujek dymu i czadu w domach.

Nowa strategia USA to przełom. Polska przed geopolitycznym testem tylko u nas
Nowa strategia USA to przełom. Polska przed geopolitycznym testem

Nowa strategia bezpieczeństwa USA to geopolityczny wstrząs, który zmienia układ sił na świecie. Waszyngton przenosi uwagę z Europy na Azję, a Polska dostaje wyraźny sygnał: możemy być ważnym elementem geopolitycznej układanki, ale czas samodzielnie zadbać o własne bezpieczeństwo.

Chaos na lotnisku w Wilnie. Rząd szykuje stan wyjątkowy Wiadomości
Chaos na lotnisku w Wilnie. Rząd szykuje stan wyjątkowy

Władze lotniska w Wilnie poinformowały w sobotę po południu o tymczasowym wstrzymaniu ruchu samolotów po wykryciu balonów przemytniczych nadlatujących z Białorusi. To kolejny taki incydent w ostatnich tygodniach.

Świąteczne zakupy w sieci. Policja radzi, na co uważać Wiadomości
Świąteczne zakupy w sieci. Policja radzi, na co uważać

Wraz z początkiem grudnia Polacy ruszyli na poszukiwania prezentów. Coraz więcej tych zakupów odbywa się w internecie, dlatego policja przypomina o podstawowych zasadach bezpieczeństwa. Wystarczy chwila nieuwagi, a możemy stracić pieniądze.

Nalot ABW na Profeto. Mec. Wąsowski: Mój mandant dostał zawału serca z ostatniej chwili
Nalot ABW na Profeto. Mec. Wąsowski: Mój mandant dostał zawału serca

Chodzi o pana Dariusza, dostawcę sprzętu do Fundacji Profeto, wobec którego ABW podjęło czynności bez udziału adwokata. W trakcie tych czynności pan Dariusz doznał zawału serca.

Wymagający konkurs w Wiśle. Jeden z biało-czerwonych uratował honor Wiadomości
Wymagający konkurs w Wiśle. Jeden z biało-czerwonych uratował honor

Sobotni konkurs Pucharu Świata w Wiśle ponownie okazał się trudny dla reprezentacji Polski. Po piątkowych kwalifikacjach, w których odpadło aż pięciu naszych zawodników, w konkursie wystartowało tylko pięciu biało-czerwonych. Najlepszym z nich był Piotr Żyła, który zajął 14. miejsce - to jego najlepszy wynik w tym sezonie.

Leżałam na ziemi i płakałam. Szczere wyznanie uczestniczki TzG Wiadomości
"Leżałam na ziemi i płakałam". Szczere wyznanie uczestniczki "TzG"

Decyzja Agnieszki Kaczorowskiej o odejściu z „Tańca z gwiazdami” wywołała szerokie poruszenie wśród fanów programu. Choć informację przekazała w emocjonalnym wpisie na Instagramie, dopiero teraz opowiedziała, co naprawdę działo się w ostatnich miesiącach.

Mgła i mżawka przez cały weekend. IMGW ostrzega Wiadomości
Mgła i mżawka przez cały weekend. IMGW ostrzega

Przez weekend będzie pochmurnie, ze słabymi opadami deszczu lub mżawki, cały czas będą utrzymywać się mgły - poinformował PAP synoptyk Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej Michał Kowalczuk.

REKLAMA

[Felieton „TS”] Tadeusz Płużański: Prezydent Raczyński

30 lipca 1993 r. w Londynie zmarł Edward Raczyński, polityk, dyplomata, prezydent RP na uchodźstwie w latach 1979–1986. Nie został jednak pochowany na obcej ziemi, dlatego w III RP nie sprowadzono jego szczątków do Świątyni Opatrzności Bożej. Hrabia Raczyński spoczywa w rodzinnym Rogalinie.
Tadeusz Płużański
Tadeusz Płużański / Tygodnik Solidarność

Urodzony 19 grudnia 1891 r. w Zakopanem Edward Raczyński pełnił w życiu szereg ważnych funkcji publicznych. Był m.in. delegatem Rzeczpospolitej przy Lidze Narodów (1932–1934), ambasadorem w Wielkiej Brytanii (1935–1945) czy ministrem spraw zagranicznych rządu RP w Londynie (1941–1943).

Czytaj także: Kolejny skandal na IO: zawodniczka zalała się łzami po walce z zawodniczką, która niedawno "oblała test płci"

Kim był? 

Edward to przedstawiciel znanego wielkopolskiego rodu Raczyńskich herbu Nałęcz. Jego ojciec Edward Aleksander Raczyński był mecenasem sztuki, twórcą wielkiej galerii obrazów w rodzinnym majątku w Rogalinie.

Po latach licealnych, które młody Edward spędził w Krakowie, studiował prawo w Lipsku, nauki polityczne w Londynie, by powrócić do Krakowa i uzyskać doktorat z prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Jego praca w Ministerstwie Spraw Zagranicznych zbiegła się z odzyskaniem przez Polskę niepodległości. Prócz Warszawy sprawował funkcje dyplomatyczne w Kopenhadze, Genewie i Londynie. W stolicy Zjednoczonego Królestwa był ambasadorem aż do cofnięcia uznania dyplomatycznego dla rządu RP na uchodźstwie przez rząd brytyjski 5 lipca 1945 r.

Szczególna rola przypadła Raczyńskiemu po sowieckiej agresji na Polskę 17 września 1939 r., kiedy wydał komunikat wyliczający złamane przez ZSRS układy. Z kolei 10 grudnia 1942 r. przedstawił aliantom pierwszy na świecie oficjalny raport o Holokauście, który oparł na materiałach przywiezionych przez kuriera Jana Karskiego. Po odkryciu w kwietniu 1943 r. grobów w Katyniu wysłał prośbę do Międzynarodowego Czerwonego Krzyża o wyjaśnienie zbrodni.

Czytaj także: Polscy olimpijczycy mają zakaz komentowania sprawy Przemysława Babiarza

Dalsze losy 

Zanim Raczyński został prezydentem RP na uchodźstwie, przez niemal dwie dekady, początkowo razem z Władysławem Andersem i Tomaszem Arciszewskim, pełnił funkcję „zbiorowego prezydenta” w ramach Rady Trzech. Powstała ona w 1954 r. jako wyraz niezgody na dalsze pełnienie roli głowy państwa przez Augusta Zaleskiego, który nie chciał ustąpić.

Na przełomie 1975 i 1976 r. Raczyński podpisał list pisarzy polskich na obczyźnie, solidaryzujących się z sygnatariuszami protestu przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (komuniści do ustawy zasadniczej wprowadzili m.in. punkty o „przewodniej roli PZPR w państwie i socjalistycznym charakterze państwa”, „trwałym i nienaruszalnym sojuszu Polski z ZSRR”). Następca Raczyńskiego na stanowisku prezydenta Rzeczpospolitej, Kazimierz Sabbat (od 1986 r.), zmarł 19 lipca 1989 r. na londyńskiej ulicy na zawał serca po informacji, że głową państwa nad Wisłą został tow. Wojciech Jaruzelski.

W 1990 r. Edward założył Fundację im. Raczyńskich, przekazując park i pałac w Rogalinie, razem z galerią ponad 300 obrazów i rzeźb Muzeum Narodowemu w Poznaniu. 


 



 

Polecane