Tadeusz Płużański: Zamordowani przez komunistów, zidentyfikowani przez IPN

Tych 17 nazwisk jest dowodem, że niepodległość i wolność, w której żyjemy i której jesteśmy depozytariuszami, jest okupiona wielką walką i ogromnym cierpieniem narodu polskiego – mówił prezes IPN dr Karol Nawrocki podczas ostatniej uroczystości wręczenia rodzinom ofiar niemieckiego nazizmu i sowieckiego komunizmu not identyfikacyjnych 1 października br. w Belwederze.
Tadeusz Płużański
Tadeusz Płużański / Tygodnik Solidarność

Wśród obecnie zidentyfikowanych jest trzech żołnierzy Zgrupowania Oddziałów Leśnych VII Okręgu Wojskowego Narodowych Sił Zbrojnych kpt. Henryka Flamego, ps. „Bartek”. Komunistyczni oprawcy zamordowali ich we wrześniu 1946 r. w Starym Grodkowie w ramach operacji o kryptonimie „Lawina”.

"Szczygieł", "Kubek", "Tarzan"

Mamy tu Antoniego Gwiżdża ps. „Szczygieł”, urodzonego 14 stycznia 1923 r. w Zarzeczu w powiecie żywieckim. Służył w grupie dowodzonej przez sierż. Franciszka Machalicę, ps. „Pszczółka”.

Udało się także odszukać Jakuba Walczaka, ps. „Kubek”, urodzonego 2 lipca 1922 r. w Szczyrku, który pełnił służbę w grupie o kryptonimie „Błyskawica” ppor. Józefa Kołodzieja „Wichury”. Trzeci rozpoznany to Karol Rojczyk, ps. „Tarzan”, urodzony 6 maja 1922 r. w Bierach w powiecie bielskim, także z grupy „Wichury”.

CZYTAJ TAKŻE: Większość amerykańskich pracowników uznaje związki zawodowe za klucz do poprawy warunków życia

Odnalezieni po latach

Tadeusz Mańkowski, ps. „Skała” urodził się 28 października 1923 r. w Stężycy w powiecie garwolińskim. Od 1943 r. był członkiem oddziału AK Aleksandra Zdybickiego, ps. „Kruk”. Po zakończeniu wojny pozostał w konspiracji, walcząc z komunistami w powiecie garwolińskim oraz kozienickim. W czerwcu 1946 r. razem z „Krukiem” przybył na Wybrzeże, gdzie kontynuował działalność niepodległościową, m.in. kolportując ulotki antysowieckie. Komuniści zatrzymali go w lipcu 1946 r. w Sopocie, a po procesie prowadzonym w trybie doraźnym przed WSR w Gdańsku skazali 13 września 1946 r. na karę śmierci. Wyrok wykonano 25 października 1946 r. w Więzieniu Karno-Śledczym w Gdańsku przy ul. Kurkowej 12 (kilka miesięcy wcześniej zginęli tu „Inka” i „Zagończyk”).
Józef Matusik, ps. „Ponury” urodził się 15 lutego 1925 r. w Wólce Lubielskiej w powiecie wyszkowskim. Od czerwca 1945 r. należał do NSZ, będąc członkiem oddziału Jana Malinowskiego, ps. „Bug”. Bezpieka z Pułtuska aresztowała go w sierpniu 1945 r. Wyrokiem z 5 stycznia 1946 r. Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie skazał Matusika na karę śmierci, którą wykonano 29 stycznia 1946 r. w nieistniejącym dziś Więzieniu Karno-Śledczym Warszawa III („Toledo”) na stołecznej Pradze. Szczątki Józefa Matusika IPN odnalazł w kwaterze 45N cmentarza Bródzieńskiego w Warszawie.

Jedyną zidentyfikowaną w tej grupie kobietę – Marię Nazaruk, urodzoną 25 marca 1908 r. w Chrabostówce w powiecie hajnowskim, komuniści oskarżyli o tzw. wrogą propagandę i występowanie przeciwko kolektywizacji wsi. Oficjalna przyczyna śmierci 30 stycznia 1950 r. w areszcie Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Bielsku Podlaskim (w którą chyba nikt nie wierzy) brzmi: samobójstwo przez powieszenie. Szczątki Marii Nazaruk IPN odnalazł na terenie cmentarza parafialnego przy ul. Wojska Polskiego w Bielsku Podlaskim.

CZYTAJ TAKŻE: Trump, Kamala i sprawa polska - Konrad Wernicki poleca nowy numer "Tygodnika Solidarność"


 

POLECANE
Sukces Barcelony w meczu z Osasuną. Drużyna z Katalonii kontynuuje dobrą passę Wiadomości
Sukces Barcelony w meczu z Osasuną. Drużyna z Katalonii kontynuuje dobrą passę

Piłkarze Barcelony, bez Polaków na boisku, w meczu 16. kolejki ekstraklasy Hiszpanii po bramkach Brazylijczyka Raphinhi wygrali z Osasuną Pampeluna 2:0. Katalończycy umocnili się na prowadzeniu w tabeli i do siedmiu punktów powiększyli przewagę nad drugim Realem Madryt.

Wiecie, że na liście 100 najbardziej wpływowych osób AI Magazynu TIME jest dwóch Polaków? gorące
Wiecie, że na liście 100 najbardziej wpływowych osób AI Magazynu TIME jest dwóch Polaków?

Dwóch 30-letnich Polaków znalazło się na liście 100 najbardziej wpływowych osób AI magazynu TIME – obok Elona Muska, Sama Altmana i Marka Zuckerberga. Mati Staniszewski wraz z Piotrem Dąbkowskim stworzyli globalną firmę wartą miliardy dolarów, która dziś wyznacza światowe standardy w sztucznej inteligencji. Na liście magazynu TIME znalazł się również wybitny polski informatyk JakubPachocki.

Legendarny aktor walczy z chorobą. Są nowe doniesienia z ostatniej chwili
Legendarny aktor walczy z chorobą. Są nowe doniesienia

Bruce Willis od kilku lat walczy z poważnymi problemami zdrowotnymi. W 2022 roku zdiagnozowano u niego afazję, a rok później demencję czołowo-skroniową. Choroba postępuje, dlatego aktor przebywa obecnie w specjalistycznym ośrodku pod stałą opieką.

Pośród więźniów politycznych uwolnionych przez białoruski reżim brak Andrzeja Poczobuta. Jest komentarz Andżeliki Borys Wiadomości
Pośród więźniów politycznych uwolnionych przez białoruski reżim brak Andrzeja Poczobuta. Jest komentarz Andżeliki Borys

W sobotę 13 grudnia 2025 r. reżim Alaksandra Łukaszenki uwolnił 123 więźniów politycznych. Decyzja jest efektem negocjacji z administracją prezydenta USA Donalda Trumpa - w zamian Stany Zjednoczone zniosły sankcje na kluczowy dla Białorusi koncern nawozowy Bielaruskali.

Komunikat dla mieszkańców woj. warmińsko-mazurskiego Wiadomości
Komunikat dla mieszkańców woj. warmińsko-mazurskiego

W nowym rozkładzie jazdy, który zacznie obowiązywać 14 grudnia, będzie więcej regionalnych połączeń kolejowych, m.in. z Olsztyna do Działdowa i Elbląga - przekazał w sobotę Urząd Marszałkowski w Olsztynie. Na finansowanie transportu kolejowego samorząd województwa przeznacza ponad 100 mln zł rocznie.

Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków zamierza umieścić najpoważniejsze ostrzeżenie na szczepionkach przeciwko COVID-19 Wiadomości
Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków zamierza umieścić najpoważniejsze ostrzeżenie na szczepionkach przeciwko COVID-19

Amerykańska FDA planuje dodać ostrzeżenie w czarnej ramce (black box warning) do szczepionek przeciwko COVID-19. To najpoważniejsze ostrzeżenie agencji, stosowane przy ryzyku śmierci, poważnych reakcji czy niepełnosprawności.

„Prowadzi nas z uśmiechem w przepaść”. Ostre podsumowanie dwóch lat rządów Tuska Wiadomości
„Prowadzi nas z uśmiechem w przepaść”. Ostre podsumowanie dwóch lat rządów Tuska

W sobotę, 13 grudnia 2025 roku, mijają dokładnie dwa lata od zaprzysiężenia koalicyjnego rządu Donalda Tuska - złożonego z KO, PSL, Polski 2050 i Nowej Lewicy. Z tej okazji Sławomir Mentzen, lider Konfederacji, opublikował na X ostrą krytykę premiera i jego ekipy. „Ten rząd jest dokładnie taki, jakiego można było się spodziewać po Tusku - leniwy i pozbawiony ambicji” - napisał.

Działaczka białoruskiej opozycji: Andrzej Poczobut odmówił ułaskawienia z ostatniej chwili
Działaczka białoruskiej opozycji: Andrzej Poczobut odmówił ułaskawienia

Mieszkająca we Włoszech białoruska działaczka opozycyjna Julia Juchno poinformowała w sobotę PAP, że dziennikarz przebywający w białoruskim więzieniu Andrzej Poczobut odmówił ułaskawienia i dlatego nie znalazł się na liście osób uwolnionych przez reżim Łukaszenki.

IMGW wydał nowy komunikat. Oto co nas czeka z ostatniej chwili
IMGW wydał nowy komunikat. Oto co nas czeka

Jak informuje IMGW, północna Europa oraz Wyspy Brytyjskie pozostaną pod wpływem głębokiego niżu islandzkiego. Również północno-zachodnia Rosja będzie w obszarze niżu. Natomiast południowa, centralna części kontynentu oraz większość zachodniej Europy będą pod wpływem rozległego wyżu z centrami nad Alpami oraz Bałkanami. Polska pozostanie w obszarze przejściowym pomiędzy wyżej wspomnianym wyżem a niżem islandzkim. Będziemy w dość ciepłym powietrzu polarnym morskim.

Bundeswehra na wschodniej granicy Polski. Niemieckie media ujawniają plany z ostatniej chwili
Bundeswehra na wschodniej granicy Polski. Niemieckie media ujawniają plany

Niemieckie media informują o planowanym zaangażowaniu Bundeswehry we wzmocnienie wschodniej granicy Polski. Żołnierze mają uczestniczyć w działaniach inżynieryjnych w ramach polskiej operacji ochronnej, której celem jest zabezpieczenie granicy z Białorusią i Rosją. Misja ma rozpocząć się w kwietniu 2026 roku i potrwać kilkanaście miesięcy.

REKLAMA

Tadeusz Płużański: Zamordowani przez komunistów, zidentyfikowani przez IPN

Tych 17 nazwisk jest dowodem, że niepodległość i wolność, w której żyjemy i której jesteśmy depozytariuszami, jest okupiona wielką walką i ogromnym cierpieniem narodu polskiego – mówił prezes IPN dr Karol Nawrocki podczas ostatniej uroczystości wręczenia rodzinom ofiar niemieckiego nazizmu i sowieckiego komunizmu not identyfikacyjnych 1 października br. w Belwederze.
Tadeusz Płużański
Tadeusz Płużański / Tygodnik Solidarność

Wśród obecnie zidentyfikowanych jest trzech żołnierzy Zgrupowania Oddziałów Leśnych VII Okręgu Wojskowego Narodowych Sił Zbrojnych kpt. Henryka Flamego, ps. „Bartek”. Komunistyczni oprawcy zamordowali ich we wrześniu 1946 r. w Starym Grodkowie w ramach operacji o kryptonimie „Lawina”.

"Szczygieł", "Kubek", "Tarzan"

Mamy tu Antoniego Gwiżdża ps. „Szczygieł”, urodzonego 14 stycznia 1923 r. w Zarzeczu w powiecie żywieckim. Służył w grupie dowodzonej przez sierż. Franciszka Machalicę, ps. „Pszczółka”.

Udało się także odszukać Jakuba Walczaka, ps. „Kubek”, urodzonego 2 lipca 1922 r. w Szczyrku, który pełnił służbę w grupie o kryptonimie „Błyskawica” ppor. Józefa Kołodzieja „Wichury”. Trzeci rozpoznany to Karol Rojczyk, ps. „Tarzan”, urodzony 6 maja 1922 r. w Bierach w powiecie bielskim, także z grupy „Wichury”.

CZYTAJ TAKŻE: Większość amerykańskich pracowników uznaje związki zawodowe za klucz do poprawy warunków życia

Odnalezieni po latach

Tadeusz Mańkowski, ps. „Skała” urodził się 28 października 1923 r. w Stężycy w powiecie garwolińskim. Od 1943 r. był członkiem oddziału AK Aleksandra Zdybickiego, ps. „Kruk”. Po zakończeniu wojny pozostał w konspiracji, walcząc z komunistami w powiecie garwolińskim oraz kozienickim. W czerwcu 1946 r. razem z „Krukiem” przybył na Wybrzeże, gdzie kontynuował działalność niepodległościową, m.in. kolportując ulotki antysowieckie. Komuniści zatrzymali go w lipcu 1946 r. w Sopocie, a po procesie prowadzonym w trybie doraźnym przed WSR w Gdańsku skazali 13 września 1946 r. na karę śmierci. Wyrok wykonano 25 października 1946 r. w Więzieniu Karno-Śledczym w Gdańsku przy ul. Kurkowej 12 (kilka miesięcy wcześniej zginęli tu „Inka” i „Zagończyk”).
Józef Matusik, ps. „Ponury” urodził się 15 lutego 1925 r. w Wólce Lubielskiej w powiecie wyszkowskim. Od czerwca 1945 r. należał do NSZ, będąc członkiem oddziału Jana Malinowskiego, ps. „Bug”. Bezpieka z Pułtuska aresztowała go w sierpniu 1945 r. Wyrokiem z 5 stycznia 1946 r. Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie skazał Matusika na karę śmierci, którą wykonano 29 stycznia 1946 r. w nieistniejącym dziś Więzieniu Karno-Śledczym Warszawa III („Toledo”) na stołecznej Pradze. Szczątki Józefa Matusika IPN odnalazł w kwaterze 45N cmentarza Bródzieńskiego w Warszawie.

Jedyną zidentyfikowaną w tej grupie kobietę – Marię Nazaruk, urodzoną 25 marca 1908 r. w Chrabostówce w powiecie hajnowskim, komuniści oskarżyli o tzw. wrogą propagandę i występowanie przeciwko kolektywizacji wsi. Oficjalna przyczyna śmierci 30 stycznia 1950 r. w areszcie Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Bielsku Podlaskim (w którą chyba nikt nie wierzy) brzmi: samobójstwo przez powieszenie. Szczątki Marii Nazaruk IPN odnalazł na terenie cmentarza parafialnego przy ul. Wojska Polskiego w Bielsku Podlaskim.

CZYTAJ TAKŻE: Trump, Kamala i sprawa polska - Konrad Wernicki poleca nowy numer "Tygodnika Solidarność"



 

Polecane