Tadeusz Płużański: Zamordowani przez komunistów, zidentyfikowani przez IPN

Tych 17 nazwisk jest dowodem, że niepodległość i wolność, w której żyjemy i której jesteśmy depozytariuszami, jest okupiona wielką walką i ogromnym cierpieniem narodu polskiego – mówił prezes IPN dr Karol Nawrocki podczas ostatniej uroczystości wręczenia rodzinom ofiar niemieckiego nazizmu i sowieckiego komunizmu not identyfikacyjnych 1 października br. w Belwederze.
Tadeusz Płużański
Tadeusz Płużański / Tygodnik Solidarność

Wśród obecnie zidentyfikowanych jest trzech żołnierzy Zgrupowania Oddziałów Leśnych VII Okręgu Wojskowego Narodowych Sił Zbrojnych kpt. Henryka Flamego, ps. „Bartek”. Komunistyczni oprawcy zamordowali ich we wrześniu 1946 r. w Starym Grodkowie w ramach operacji o kryptonimie „Lawina”.

"Szczygieł", "Kubek", "Tarzan"

Mamy tu Antoniego Gwiżdża ps. „Szczygieł”, urodzonego 14 stycznia 1923 r. w Zarzeczu w powiecie żywieckim. Służył w grupie dowodzonej przez sierż. Franciszka Machalicę, ps. „Pszczółka”.

Udało się także odszukać Jakuba Walczaka, ps. „Kubek”, urodzonego 2 lipca 1922 r. w Szczyrku, który pełnił służbę w grupie o kryptonimie „Błyskawica” ppor. Józefa Kołodzieja „Wichury”. Trzeci rozpoznany to Karol Rojczyk, ps. „Tarzan”, urodzony 6 maja 1922 r. w Bierach w powiecie bielskim, także z grupy „Wichury”.

CZYTAJ TAKŻE: Większość amerykańskich pracowników uznaje związki zawodowe za klucz do poprawy warunków życia

Odnalezieni po latach

Tadeusz Mańkowski, ps. „Skała” urodził się 28 października 1923 r. w Stężycy w powiecie garwolińskim. Od 1943 r. był członkiem oddziału AK Aleksandra Zdybickiego, ps. „Kruk”. Po zakończeniu wojny pozostał w konspiracji, walcząc z komunistami w powiecie garwolińskim oraz kozienickim. W czerwcu 1946 r. razem z „Krukiem” przybył na Wybrzeże, gdzie kontynuował działalność niepodległościową, m.in. kolportując ulotki antysowieckie. Komuniści zatrzymali go w lipcu 1946 r. w Sopocie, a po procesie prowadzonym w trybie doraźnym przed WSR w Gdańsku skazali 13 września 1946 r. na karę śmierci. Wyrok wykonano 25 października 1946 r. w Więzieniu Karno-Śledczym w Gdańsku przy ul. Kurkowej 12 (kilka miesięcy wcześniej zginęli tu „Inka” i „Zagończyk”).
Józef Matusik, ps. „Ponury” urodził się 15 lutego 1925 r. w Wólce Lubielskiej w powiecie wyszkowskim. Od czerwca 1945 r. należał do NSZ, będąc członkiem oddziału Jana Malinowskiego, ps. „Bug”. Bezpieka z Pułtuska aresztowała go w sierpniu 1945 r. Wyrokiem z 5 stycznia 1946 r. Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie skazał Matusika na karę śmierci, którą wykonano 29 stycznia 1946 r. w nieistniejącym dziś Więzieniu Karno-Śledczym Warszawa III („Toledo”) na stołecznej Pradze. Szczątki Józefa Matusika IPN odnalazł w kwaterze 45N cmentarza Bródzieńskiego w Warszawie.

Jedyną zidentyfikowaną w tej grupie kobietę – Marię Nazaruk, urodzoną 25 marca 1908 r. w Chrabostówce w powiecie hajnowskim, komuniści oskarżyli o tzw. wrogą propagandę i występowanie przeciwko kolektywizacji wsi. Oficjalna przyczyna śmierci 30 stycznia 1950 r. w areszcie Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Bielsku Podlaskim (w którą chyba nikt nie wierzy) brzmi: samobójstwo przez powieszenie. Szczątki Marii Nazaruk IPN odnalazł na terenie cmentarza parafialnego przy ul. Wojska Polskiego w Bielsku Podlaskim.

CZYTAJ TAKŻE: Trump, Kamala i sprawa polska - Konrad Wernicki poleca nowy numer "Tygodnika Solidarność"


 

POLECANE
Sąd postanowił: Stanowski ma milczeć o Schnepf. Internauci: Decyzję podjął neosędzia z ostatniej chwili
Sąd postanowił: Stanowski ma milczeć o Schnepf. Internauci: Decyzję podjął "neosędzia"

Decyzja sądu nakładająca liczne ograniczenia na Krzysztof Stanowski i Roberta Mazurka wywołała gorącą dyskusję. Postanowienie określane przez wielu jako cenzorskie ma obowiązywać rok i dotyczy sposobu, w jaki mogą wypowiadać się o Dorocie Wysockiej‑Schnepf.

Problemy z wodą w Gdyni. Nowe informacje Wiadomości
Problemy z wodą w Gdyni. Nowe informacje

Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Gdyni (PEWIK) poinformowało, że do 1 grudnia utrzymane zostają wszystkie restrykcje dotyczące korzystania z wody w trzech gdyńskich dzielnicach, w tym obowiązek jej przegotowania przed spożyciem. Przekazano również, że pobrano do badań dodatkowe próbki wody.

Rewolucja w oznaczaniu żywności w sklepach. Unijne dyrektywy obejmą etykiety Wiadomości
Rewolucja w oznaczaniu żywności w sklepach. Unijne dyrektywy obejmą etykiety

Nowe przepisy dotyczące znakowania żywności obejmą zarówno świeże produkty, jak i przetwory. Od połowy 2026 roku miód, soki i dżemy będą musiały spełniać szczegółowe wymogi etykietowania określone przez unijne dyrektywy.

Skok cen w Luwrze. Kto zapłaci najwięcej? z ostatniej chwili
Skok cen w Luwrze. Kto zapłaci najwięcej?

Od 14 stycznia 2026 roku osoby spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego (obejmującego UE, Islandię, Liechtenstein i Norwegię) zapłacą za wstęp do Luwru 32 euro, zamiast obecnych 22 euro. Oznacza to aż 45-procentową podwyżkę - poinformowało muzeum w czwartek.

Komisarz UE ostrzega Kijów. Bez walki z korupcją nie będzie wejścia do unii Wiadomości
Komisarz UE ostrzega Kijów. Bez walki z korupcją nie będzie wejścia do unii

Warunki akcesji dla Ukrainy stają się coraz bardziej jednoznaczne. Jak podkreśla unijny komisarz Michael McGrath, Kijów musi wykazać realną skuteczność w zwalczaniu korupcji na najwyższych szczeblach władzy, inaczej nie ma mowy o członkostwie w UE.

Znaleziono niewybuch. Konieczna ewakuacja mieszkańców Wiadomości
Znaleziono niewybuch. Konieczna ewakuacja mieszkańców

O znalezieniu przy ul. Pomorskiej pocisku rakietowego z czasów II WŚ poinformował w piątek po południu szczeciński urząd miasta. W sobotę rano zaplanowano usunięcie niewybuchu przez saperów. Lokatorzy kilku okolicznych budynków będą musieli opuścić mieszkania.

Burza w Tańcu z gwiazdami. Ostra reakcja po finale Wiadomości
Burza w "Tańcu z gwiazdami". Ostra reakcja po finale

Tegoroczny finał jubileuszowej edycji „Tańca z Gwiazdami” przyniósł wiele emocji.. Zwycięstwo Mikołaja „Bagiego” Bagińskiego i Magdaleny Tarnowskiej wywołało burzliwą dyskusję - nie tylko wśród widzów, lecz także w samym jury. Jedną z osób, które otwarcie mówią o swoim rozczarowaniu, jest Ewa Kasprzyk.

Najdłuższa seria spadków cen ropy od 2 lat. OPEC+ i USA mogą zmienić sytuację na rynku z ostatniej chwili
Najdłuższa seria spadków cen ropy od 2 lat. OPEC+ i USA mogą zmienić sytuację na rynku

Ceny ropy kontynuują zjazd, a inwestorzy wstrzymują oddech przed niedzielnym spotkaniem OPEC+, które ma przesądzić o przyszłej polityce wydobycia. Jednocześnie napięcie podbijają działania USA związane z planem zakończenia wojny w Ukrainie.

Nie żyje legenda olimpijskiego żeglarstwa Wiadomości
Nie żyje legenda olimpijskiego żeglarstwa

Austriacka Federacja Żeglarska (OeSV) poinformowała o śmierci Huberta Raudaschla. Utytułowany żeglarz odszedł w wieku 83 lat, pozostawiając po sobie jeden z najbardziej imponujących dorobków w historii igrzysk.

Żurek nie odpuszcza Ziobrze: Będzie ENA, czerwona nota i odebranie paszportu pilne
Żurek nie odpuszcza Ziobrze: Będzie ENA, czerwona nota i odebranie paszportu

Waldemar Żurek stwierdził w piątek, że Zbigniew Ziobro i jego pełnomocnicy „wykorzystują wszystkie możliwości blokowania współpracy z wymiarem sprawiedliwości”, dlatego prokuratura przygotowuje europejski nakaz aresztowania (ENA) oraz kolejne środki prawne.

REKLAMA

Tadeusz Płużański: Zamordowani przez komunistów, zidentyfikowani przez IPN

Tych 17 nazwisk jest dowodem, że niepodległość i wolność, w której żyjemy i której jesteśmy depozytariuszami, jest okupiona wielką walką i ogromnym cierpieniem narodu polskiego – mówił prezes IPN dr Karol Nawrocki podczas ostatniej uroczystości wręczenia rodzinom ofiar niemieckiego nazizmu i sowieckiego komunizmu not identyfikacyjnych 1 października br. w Belwederze.
Tadeusz Płużański
Tadeusz Płużański / Tygodnik Solidarność

Wśród obecnie zidentyfikowanych jest trzech żołnierzy Zgrupowania Oddziałów Leśnych VII Okręgu Wojskowego Narodowych Sił Zbrojnych kpt. Henryka Flamego, ps. „Bartek”. Komunistyczni oprawcy zamordowali ich we wrześniu 1946 r. w Starym Grodkowie w ramach operacji o kryptonimie „Lawina”.

"Szczygieł", "Kubek", "Tarzan"

Mamy tu Antoniego Gwiżdża ps. „Szczygieł”, urodzonego 14 stycznia 1923 r. w Zarzeczu w powiecie żywieckim. Służył w grupie dowodzonej przez sierż. Franciszka Machalicę, ps. „Pszczółka”.

Udało się także odszukać Jakuba Walczaka, ps. „Kubek”, urodzonego 2 lipca 1922 r. w Szczyrku, który pełnił służbę w grupie o kryptonimie „Błyskawica” ppor. Józefa Kołodzieja „Wichury”. Trzeci rozpoznany to Karol Rojczyk, ps. „Tarzan”, urodzony 6 maja 1922 r. w Bierach w powiecie bielskim, także z grupy „Wichury”.

CZYTAJ TAKŻE: Większość amerykańskich pracowników uznaje związki zawodowe za klucz do poprawy warunków życia

Odnalezieni po latach

Tadeusz Mańkowski, ps. „Skała” urodził się 28 października 1923 r. w Stężycy w powiecie garwolińskim. Od 1943 r. był członkiem oddziału AK Aleksandra Zdybickiego, ps. „Kruk”. Po zakończeniu wojny pozostał w konspiracji, walcząc z komunistami w powiecie garwolińskim oraz kozienickim. W czerwcu 1946 r. razem z „Krukiem” przybył na Wybrzeże, gdzie kontynuował działalność niepodległościową, m.in. kolportując ulotki antysowieckie. Komuniści zatrzymali go w lipcu 1946 r. w Sopocie, a po procesie prowadzonym w trybie doraźnym przed WSR w Gdańsku skazali 13 września 1946 r. na karę śmierci. Wyrok wykonano 25 października 1946 r. w Więzieniu Karno-Śledczym w Gdańsku przy ul. Kurkowej 12 (kilka miesięcy wcześniej zginęli tu „Inka” i „Zagończyk”).
Józef Matusik, ps. „Ponury” urodził się 15 lutego 1925 r. w Wólce Lubielskiej w powiecie wyszkowskim. Od czerwca 1945 r. należał do NSZ, będąc członkiem oddziału Jana Malinowskiego, ps. „Bug”. Bezpieka z Pułtuska aresztowała go w sierpniu 1945 r. Wyrokiem z 5 stycznia 1946 r. Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie skazał Matusika na karę śmierci, którą wykonano 29 stycznia 1946 r. w nieistniejącym dziś Więzieniu Karno-Śledczym Warszawa III („Toledo”) na stołecznej Pradze. Szczątki Józefa Matusika IPN odnalazł w kwaterze 45N cmentarza Bródzieńskiego w Warszawie.

Jedyną zidentyfikowaną w tej grupie kobietę – Marię Nazaruk, urodzoną 25 marca 1908 r. w Chrabostówce w powiecie hajnowskim, komuniści oskarżyli o tzw. wrogą propagandę i występowanie przeciwko kolektywizacji wsi. Oficjalna przyczyna śmierci 30 stycznia 1950 r. w areszcie Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Bielsku Podlaskim (w którą chyba nikt nie wierzy) brzmi: samobójstwo przez powieszenie. Szczątki Marii Nazaruk IPN odnalazł na terenie cmentarza parafialnego przy ul. Wojska Polskiego w Bielsku Podlaskim.

CZYTAJ TAKŻE: Trump, Kamala i sprawa polska - Konrad Wernicki poleca nowy numer "Tygodnika Solidarność"



 

Polecane